Yozef Lüdviq Frans Ressel — Avstriyalı-çex ixtiraçı və mühəndis, gəmi pervanesinin (propeller) ixtiraçısı kimi tanınmış şəxsiyyət. O, həmçinin meşəçilik və mexanika sahələrində mühüm işlər görmüşdür. Həyatı Yozef Ressel 1793-cü il iyun ayının 29-da Bohemiyanın Xlumec nad Tsidlinou şəhərində alman-çex ailəsində anadan olmuşdur. Atası Yohann Ressel kilsə xidmətçisi, anası Mariya Anna Kottsova isə çex əsilli idi. Ressel çoxdilli bir mühitdə böyümüş və alman, çex dillərini öyrənmişdir. O, Vyana Universitetində meşəçilik və təbii elmlər üzrə təhsil almış, lakin maliyyə çətinlikləri səbəbindən rəsmi diplom almamışdır. 1812-ci ildə Avstriya ordusuna qoşulmuş və Napoleona qarşı müharibədə xidmət etmişdir. 1821-ci ildə Triestə köçərək Avstriya Hərbi Dəniz Qüvvələrində meşəçilik mütəxəssisi kimi çalışmışdır. Ressel 1827-ci ildə Mariya Bayerlə evlənmiş və bu evlilikdən yeddi övladı olmuşdur. Həyatı boyu ixtiraçılıqla məşğul olan Ressel maddi çətinliklərlə üzləşsə də, ideyalarından əl çəkməmişdir. Karyerası Ressel karyerasına meşəçilik üzrə mühəndis kimi başlamış və Avstriya İmperiyasının cənub bölgələrində (indiki Sloveniya və İtaliya) meşə təsərrüfatını idarə etmişdir. Lakin onun ən böyük marağı mexanika və gəmiqayırma olmuşdur. 1820-ci illərdə gəmilərin hərəkət mexanizmlərini təkmilləşdirmək üçün təcrübələrə başlamışdır. 1827-ci ildə Ressel gəmi pervanesi üçün patent almışdır (Avstriya patenti №3876). 1829-cu ildə “Civetta” adlı kiçik gəmidə pervaneni sınaqdan keçirmiş və bu, buxarla işləyən gəminin pervane ilə hərəkət etdiyi ilk uğurlu təcrübə olmuşdur. Lakin sınaq zamanı buxar borusu partlamış və layihə maliyyə dəstəyi olmadan yarımçıq qalmışdır. Ressel həmçinin poçt markası maşını, hidravlik pres və rulmanlar kimi digər ixtiralar üzərində də işləmişdir. Onun meşəçilik sahəsindəki fəaliyyəti də diqqətəlayiqdir; o, ağac əkilməsi və torpaq eroziyasının qarşısının alınması üçün metodlar təklif etmişdir. Elmi töhfələri Resselin ən böyük elmi nailiyyəti gəmi pervanesinin ixtirasıdır. O, pervaneni arximed vidasından ilhamlanaraq dizayn etmiş və bu, gəmilərin çarxlı sistemlərdən daha səmərəli hərəkət etməsinə imkan vermişdir. Bu ixtira gəmiqayırmada inqilab yaratmış və müasir gəmilərin əsasını qoymuşdur. Resselin pervanesi ilə bağlı ideyaları onun dövründə tam qiymətləndirilməsə də, sonradan amerikalı ixtiraçı Con Erikson tərəfindən təkmilləşdirilmiş və geniş tətbiq olunmuşdur. Ressel bu ixtiranın patent mübahisələrində iştirak etsə də, ömrü boyu layiqli tanınma qazanmamışdır. Nəşrlər Resselin elmi əsərləri azdır, çünki o, daha çox praktiki işlərlə məşğul idi. Lakin onun patent sənədləri və texniki təsvirləri gəmiqayırma tarixində mühüm yer tutur. İrsi Yozef Ressel 1857-ci il oktyabrın 9-da Lyublyanada vərəm xəstəliyindən vəfat etmişdir. O, Lyublyana mərkəzi qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur. Resselin ixtirası ölümündən sonra tanınmış və onun adına Avstriya, Çexiya və Sloveniyada abidələr qoyulmuşdur.
https://www.adrijo.eu/en/poi/traditions-cultures/people/josef-ressel
https://archiv.radio.cz/en/static/inventors/ressel
https://www.ciexpo.cz/rodokmen/josef-ressel/?lang=en
http://library.foi.hr/lib/autor.php?B=1&mg=1&lang=en&h=metelgrad&A=0000017179
https://pantheon.world/profile/person/Josef_Ressel
https://www.ecsite.eu/activities-and-services/resources/extra/josef-ressel-man-who-propelled-vessels
https://en.wikipedia.org/wiki/Josef_Ressel
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
