Yonas Karlsson Drayander — İsveçli botanik və kitabxanaçı. O, bitki sistematikası sahəsində apardığı işlərlə tanınmış və məşhur botanik Karl Linneyin tələbələrindən biri olmuşdur. Həyatı Yonas Karlsson Drayander 1748-ci il aprelin 5-də İsveçin Qöteborq şəhərində anadan olmuşdur. Atası Karl Drayander yerli tacir idi. Yonas Uppsala Universitetində təhsil almış və burada Karl Linneyin rəhbərliyi altında botanika ilə maraqlanmışdır. Linneyin təsiri ilə bitki aləmini öyrənməyə başlamış və onun sistematikasına böyük maraq göstərmişdir. 1776-cı ildə Drayander Londona köçmüş və burada botanik tədqiqatlarını davam etdirmişdir. 1784-cü ildən etibarən Ser Cozef Banksın şəxsi kitabxanaçısı və katibi kimi çalışmışdır. Banks o dövrdə Britaniya elmlərinin görkəmli simalarından biri idi və Drayander onun geniş bitki kolleksiyasını sistemləşdirməkdə mühüm rol oynamışdır. O, həyatının sonuna qədər Londonda yaşamış və 1810-cu il oktyabrın 19-da orada vəfat etmişdir. Elmi töhfələri Yonas Karlsson Drayander botanika sahəsində, xüsusilə bitki taksonomiyası ilə məşğul olmuşdur. O, Linneyin tələbəsi olaraq onun ikicərgəli nomenklatura sistemini tətbiq etmiş və genişləndirmişdir. Drayanderin ən mühüm işlərindən biri Ser Cozef Banksın bitki kolleksiyasını kataloqlaşdırmaq üçün hazırladığı “Catalogus Bibliothecae Historico-Naturalis Josephi Banks” adlı əsərdir. Bu beş cildlik əsər 1796-1800-cü illərdə nəşr olunmuş və o dövrdə botanika elmi üçün əvəzsiz mənbə olmuşdur. Drayander həmçinin bir çox yeni bitki növlərini təsvir etmiş və onların elmi adlarını sistemə daxil etmişdir. Onun işləri əsasən Avstraliya və Cənubi Afrika bitkilərinə fokuslanmışdır, çünki Banksın kolleksiyası Kapitan Ceyms Kukun səyahətlərindən toplanmış materiallarla zəngin idi. Bundan əlavə, Drayander Linne Cəmiyyətinin (Linnean Society) yaradılmasında da iştirak etmişdir. Bu cəmiyyət Linneyin elmi mirasını qorumaq və inkişaf etdirmək məqsədi ilə 1788-ci ildə təsis olunmuşdur. Drayander cəmiyyətin ilk üzvlərindən biri olmuş və onun fəaliyyətinə dəstək vermişdir. Şəxsi həyatı və mirası Yonas Karlsson Drayanderin şəxsi həyatı haqqında çox məlumat yoxdur. O, evlənməmiş və övladı olmamışdır. Həyatını elmə həsr etmiş Drayander sakit və təvazökar bir şəxsiyyət kimi tanınırdı. Londonda yaşadığı müddətdə botanika icması ilə sıx əlaqədə olmuş və Banksın dəstəyi ilə öz tədqiqatlarını davam etdirmişdir. Drayanderin elmi mirası botanika tarixində mühüm yer tutur. Onun Banks kolleksiyası üzərindəki işi sayəsində çoxsaylı bitki növləri sistemləşdirilmiş və elmi ictimaiyyətə təqdim olunmuşdur. 1810-cu ildə vəfat etdikdən sonra onun adı Linneyin tələbələri arasında xüsusi hörmətlə yad edilir. Drayanderin töhfələri müasir botanika və taksonomiyada hələ də qiymətləndirilir.
https://www.eoas.info/biogs/P007010b.htm
https://artsandculture.google.com/entity/jonas-carlsson-dryander/m02275x?hl=en
https://plants.jstor.org/stable/10.5555/al.ap.person.bm000151089
https://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp53909/jonas-carlsson-dryander
https://mineralogicalrecord.com/new_biobibliography/dryander-jonas-carlsson/
https://en.wikisource.org/wiki/Author:Jonas_Carlsson_Dryander
https://en.wikipedia.org/wiki/Jonas_Carlsson_Dryander
Tarix : 16 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
