Yerli psixologiya modeli (Indigenous Psychology) - Mədəniyyətlərə xas olan unikal psixoloji nəzəriyyələr, anlayışlar və təcrübələrin tədqiqi və inkişafı ilə məşğul olan elm sahəsi. Bu yanaşma, Qərb psixologiyasının universal hesab edilən prinsiplərinin digər mədəniyyətlərə tətbiq edilməsinin məhdudiyyətlərini vurğulayır və müxtəlif mədəniyyətlərin özünəməxsus dəyərləri, inancları və davranış modellərini öyrənməyi hədəfləyir. Xüsusiyyətləri Hər bir mədəniyyətin özünəməxsus dəyərləri, inancları və həyat tərzləri nəzərə alınır. Qərb psixologiyasının universal olduğunu iddia etmədiyi və müxtəlif mədəni kontekstlərdə fərqli nəticələr doğura biləcəyi qəbul edilir. Yerli psixologiya cəmiyyətin gündəlik problemlərinin həllinə uyğun olaraq praktik həllər təklif etməyə çalışır. Antropologiya, sosiologiya, fəlsəfə və tarix kimi sahələrlə sıx əlaqədədir. Yerli psixologiya mədəni müxtəlifliyi dərk etməyə və hər bir cəmiyyətin özünəməxsus psixoloji reallıqlarını başa düşməyə imkan yaradır. Bu yanaşma, mədəniyyətlərin qlobal kontekstdə homogenləşdirilməsi əvəzinə, onların fərqliliyini araşdırır və hər bir cəmiyyətin daxili psixoloji dinamikalarını öyrənməyi hədəfləyir. Yerli psixologiya modeli, həm də insanların mədəniyyətlərinə uyğun olaraq özlərini necə dərk etdiklərini və davranışlarını necə istiqamətləndirdiklərini araşdırır. Məqsədi Mədəni spesifik anlayışların inkişafı: Hər bir mədəniyyətin özünəməxsus xüsusiyyətlərini ifadə edən nəzəriyyələr və modellər yaratmaq. Sosial və mədəni problemlərin həlli: Yerli icmaların qarşılaşdığı problemlərə uyğun psixoloji həllər təklif etmək. Kolonializmdən azad yanaşma: Keçmişdə Qərb psixologiyası ilə məhdudlaşdırılan mədəni bilikləri azad etmək və onları yenidən qurmaq.
https://www.open.edu/openlearn/education-development/race-and-ethnicity-hub/what-indigenous-psychology
https://www.pacifica.edu/degree-program/community-liberation-ecopsychology/indigenous-psychology/
https://www.thekids.org.au/globalassets/media/documents/aboriginal-health/working-together-second-edition/wt-part-1-chapt-3-final.pdf
https://link.springer.com/referenceworkentry/10.1007/978-3-030-28745-0_34
Tarix : 19 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
