Xin Qiji (28 may 1140 – 3 oktyabr 1207) - Çinin Sung sülaləsi dövrünün məşhur şairi, hərbi lider və dövlət xadimi. O, ci (şeir janrı) janrında yazdığı əsərləri ilə tanınır və Çin ədəbiyyatının ən böyük klassiklərindən biri hesab olunur. Xin Qiji həm də vətənpərvərlik, hərbi strategiya və dövlət idarəetmə sahələrində fəaliyyət göstərmişdir. Həyatı Xin Qiji 28 may 1140-ci ildə Çinin Şandun əyalətində anadan olmuşdur. O, Cənubi Sung sülaləsi dövründə yaşamışdır ki, bu dövrdə Çin şimalda Cürçenlər tərəfindən işğal edilmişdi. Xin Qiji gənc yaşlarından vətənpərvərlik ruhu ilə böyümüş və ərazinin azad edilməsi uğrunda mübarizəyə qoşulmuşdur. O, hərbi lider kimi fəaliyyət göstərmiş və bir neçə uğurlu döyüş əməliyyatına rəhbərlik etmişdir. Lakin siyasi intriqalar və sarayda olan müxalifət onun hərbi karyerasını məhdudlaşdırmışdır. Xin Qiji daha sonra ədəbiyyata yönəlmiş və öz vətənpərvərlik hisslərini şeirlərində ifadə etmişdir. Yaradıcılığı Xin Qiji ci janrında yazdığı şeirləri ilə məşhurdur. Ci — bu, qədim Çin poeziyasının bir janrıdır ki, müəyyən bir musiqiyə uyğun yazılır. Xin Qiji bu janrda yazdığı əsərlərdə vətənpərvərlik, mübarizə ruhu, təbiət sevgisi və fəlsəfi düşüncələr kimi mövzuları işləmişdir. Onun şeirləri tez-tez qəhrəmanlıq, vətən sevgisi və işğalçılara qarşı mübarizə mövzuları ilə zəngindir. Xin Qiji həmçinin şəxsi həyatından, məhəbbətdən və təbiətdən ilhamlanaraq lirik şeirlər də yazmışdır. Əsərləri Xin Qiji ömrü boyunca 600-dən çox ci şeiri yazmışdır. Onun ən məşhur əsərləri aşağıdakılardır: "Poçt stansiyasında" — Bu şeirdə şair vətənin azadlığı uğrunda mübarizə ruhunu tərənnüm edir. "Qədim döyüşçünün xatirəsinə" — Vətənpərvərlik və qəhrəmanlıq mövzuları ilə zəngin bir əsər. "Yaz gecəsi" — Təbiət və insanın daxili dünyası ilə bağlı lirik bir şeir. Hərbi və siyasi fəaliyyəti Xin Qiji təkcə şair deyil, həm də bacarıqlı bir hərbi lider idi. O, gənc yaşlarından etibarən Cürçen işğalçılarına qarşı mübarizə aparmış və bir neçə uğurlu hərbi əməliyyata rəhbərlik etmişdir. Lakin siyasi intriqalar və sarayda olan müxalifət onun hərbi karyerasını məhdudlaşdırmışdır. Daha sonra o, ədəbiyyata yönəlmiş və öz vətənpərvərlik hisslərini şeirlərində ifadə etmişdir. İrsi Xin Qiji Çin ədəbiyyatının ən böyük klassiklərindən biri hesab olunur. Onun şeirləri vətənpərvərlik, qəhrəmanlıq və lirik ifadə ilə zəngindir. Xin Qiji ci janrının ən məşhur nümayəndələrindən biri kimi tanınır və onun əsərləri Çin ədəbiyyatının qızıl fonduna daxil edilmişdir. Onun şeirləri həm də Çin mədəniyyətində vətənpərvərlik ruhunu gücləndirmiş və gələcək nəsillər üçün ilham mənbəyi olmuşdur. Xin Qiji həm şair, həm də hərbi lider kimi Çin tarixində əbədi iz qoymuşdur.
https://www.cuhk.edu.hk/renditions/authors/xinqiji.html
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/9781118635193.ctwl0074
https://en.wikiquote.org/wiki/Xin_Qiji
https://open.lib.umn.edu/redchamber/chapter/xin-qiji-poem-referring-to-nu-wa/
https://www.tripadvisor.com/Attraction_Review-g297457-d1871437-Reviews-Xin_Qiji_Hometown-Jinan_Shandong.html
https://www.gutenberg.org/ebooks/author/26705
https://www.wikidata.org/wiki/Q1155987
https://www.britannica.com/biography/Xin-Qiji
Tarix : 4 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
