Xallı kral ilanı (Lampropeltis holbrooki) - Kolubridlər fəsiləsinə aid zəhərsiz bir kral ilanı növü. Bu növ ABŞ-ya endemikdir. Təsvir Xallı kral ilanı adətən 48 düym (120 sm) uzunluğa qədər böyüyür (quyruq daxil olmaqla), lakin qeydə alınmış maksimum uzunluq 72 düym (180 sm) təşkil edir. Ümumi adı onun naxışından götürülmüşdür: qara rəngli bədən üzərində kiçik sarı-ağ xallar var, demək olar ki, hər bel pulcuğunun mərkəzində bir xal var. Bu ilan həmçinin "duz və istiot ilanı" kimi də tanınır. Coğrafi yayılması Xallı kral ilanı ABŞ-nin mərkəzi və cənub hissələrində, cənubi Ayovadan Meksika körfəzinə qədər olan ərazilərdə tapılır. Onun yayılma arealı səhra kral ilanı (Lampropeltis splendida) ilə üst-üstə düşür və bu növlə qarışdığı məlumdur. Yaşayış yeri Xallı kral ilanı digər kral ilanlarından fərqli olaraq daha nəmli mühitləri, məsələn, bataqlıqları və çayları üstün tutur, lakin tez-tez quru ərazilərə, o cümlədən meşəliklərə və otlu sahələrə də gedir. Qidalanma Xallı kral ilanının qidası quşlar, gəmiricilər və digər məməlilər, qurbağalar, kərtənkələlər və digər ilanlardan ibarətdir. O, ovunu boğaraq öldürür. Davranış Təhlükə hiss etdikdə, xallı kral ilanı yırtıcıları qorxutmaq üçün quyruğunu çıngıraqlı ilan kimi silkələyir. Tez-tez təhlükə zamanı iy və nəcis ifraz edir və ya dişləyir. Adətən sakit davranır, ələ keçirildikdən sonra yalnız bir-iki dəfə zərbə endirir və tez-tez ev heyvanı kimi saxlanılır. Bu ilan tez-tez əsirlikdə yetişdirilir. Taksonomiya və etimologiya Xallı kral ilanı ilk dəfə 1842-ci ildə amerikalı herpetoloq Con Edvards Holbruk tərəfindən təsvir edilmişdir. O zaman Holbruk bu ilanı Coronella sayi adlandırmışdı, çünki onun Şleqel tərəfindən Coluber sayi kimi təsvir edilmiş növ olduğunu düşünürdü. 1902-ci ildə Steyneger qeyd etdi ki, Coluber sayi fərqli bir ilan növüdür (Pituophis catenifer sayi), buna görə də bu ilana sayi adı verilə bilməz. Buna görə də o, Holbrukun şərəfinə Lampropeltis holbrooki adını təqdim etdi. Uzun illər boyu bu növ L. getula-nın yarımnövü hesab edilsə də, sonradan tam növ statusuna yüksəldilərək L. holbrooki adlandırıldı. Döyüş ritualı İki erkək xallı kral ilanı arasında üstünlük uğrunda döyüş tez-tez baş verir. Döyüş başlayandan sonra, hansı ilanın digərini üstələyəcəyi müəyyən olunur, üstə çıxan ilan daha dominant olur. Bu döyüş zamanı ilanlar bir-birinə sarılır, dişləyir və bir-birini döyür. Daha dominant ilan adətən daha aqressiv olur və rəqibini məğlub edir. Bunun əsas səbəbi ərazisini qorumaqdır ki, digər erkək onun torpağına yaxınlaşmasın. Xəstəliklər Xallı kral ilanlarının qurdlar və ya flagellatlar tərəfindən yoluxduğu və bu xəstəliklərin ölümcül olduğu məlumdur. Nematod qurdlarının sürfələri ilanın nəcisində tapıldıqda, ilan ishal və əzələ spazmları kimi simptomlar göstərir. Simptomlar göstərildikdən sonra ilanlar uzun müddət yaşamır. Həmçinin, xallı kral ilanlarının nəcisində sporokistlər tapıldığı hallar qeydə alınıb. Bu mövzuda az miqdarda tədqiqat aparılıb. Cütləşmə davranışları Kral ilanlarının cütləşməsi zamanı müxtəlif hərəkət nümunələri müşahidə olunur. Bunlara qıvrılma, minmə, ağızla tutma və dişləmə daxildir. Həmçinin, toxunma təqibi, toxunma uyğunlaşdırması və daxil olma kimi müxtəlif mərhələlər var. Hər mərhələ həm erkək, həm də dişi tərəfindən hərəkət nümunələrinin paylaşılması ilə başlayır.
https://mdc.mo.gov/discover-nature/field-guide/speckled-kingsnake
https://www.wildlifedepartment.com/wildlife/field-guide/reptiles/speckled-kingsnake
https://webapps.fhsu.edu/ksherp/account.aspx?o=98&t=72
https://animalia.bio/index.php/speckled-kingsnake#google_vignette
https://www.inaturalist.org/taxa/29818-Lampropeltis-holbrooki
https://livesinnature.com/2024/03/24/the-speckled-kingsnake/
https://reptichip.com/blogs/animals/speckled-kingsnake?srsltid=AfmBOop7BJkOWFxrJqW5I9oEc-oGr0Vwlu2yMLzl8tJRjFCX8FWkPesD
https://reptilesupershow.com/speckled-kingsnake/
https://www.inaturalist.org/guide_taxa/466961
https://www.outdooralabama.com/non-venomous-snakes/black-speckled-kingsnake
Tarix : 9 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
