Wander Johannes de Haas (2 mart 1878 – 26 aprel 1960) - Niderlandlı fizik olub və əsasən de Haas–van Alphen və Einstein–de Haas effektləri ilə tanınır. O, elektronların maqnit sahəsində davranışını və materiyanın kvant xassələrini araşdırmışdır. Təhsili və akademik karyerası 1905 – Leyden Universitetində doktorluq dərəcəsini aldı. 1917–1923 – Delftdə Texniki Universitetdə professor oldu. 1923–1948 – Groningen Universitetində və daha sonra Leyden Universitetində fizika professoru kimi fəaliyyət göstərdi. Əsas elmi nailiyyətləri - Einstein–de Haas effekti (1915) Bu effekt, elektronların maqnit momenti və maddənin fırlanma dinamikası arasındakı əlaqəni göstərir. Albert Einştein ilə birlikdə etdiyi təcrübələr nəticəsində elektronların spinə malik olduğunu və bunun maqnit momentlər yaratdığını sübut etdi. - De Haas–van Alphen Effekti (1930-cu illər) Maqnit sahəsində metalların maqnitləşməsinin kvant oscilyasiyalarını göstərdi. Bu effekt, metalların enerji spektrinin kvantlanmasını nümayiş etdirdi və bərk cisimlər fizikası üçün mühüm nəticələr doğurdu. Mükafatları və tanınma 1948 – Lorentz Medalı – Fizikaya verdiyi fundamental töhfələrə görə. Elmi mirası Elektron spinini və maqnit xassələrini öyrənən təməl tədqiqatlar aparmışdır. Bərk cisimlər fizikası və kvant maqnetizmi sahəsində əsas prinsipləri formalaşdırmışdır. Onun tapıntıları müasir kvant mexanikası və material fizikası üçün böyük əhəmiyyət daşıyır. Wander Johannes de Haas elektronların kvant xassələri və bərk cisimlər fizikası sahəsində dərin iz buraxmış və kvant maqnetizminin əsasını qoyan eksperimental fiziklərdən biri olmuşdur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Wander_Johannes_de_Haas
https://www.encyclopedia.com/science/dictionaries-thesauruses-pictures-and-press-releases/haas-wander-johannes-de
https://www.lorentz.leidenuniv.nl/history/explosion/dehaas.html
https://www.wikidata.org/wiki/Q761883
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wander_Johannes_de_Haas_Solvay_1930.jpg
https://www.mathgenealogy.org/id.php?id=99432
https://www.geni.com/people/Wander-Johannes-de-Haas/6000000173673784943
Tarix : 24 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
