Vyana Secessiyası (alm. Wiener Secession)- 19-cu əsrin sonu və 20-ci əsrin əvvəllərində Avstriya-Macarıstan İmperiyasının paytaxtı Vyanada yaranmış incəsənət hərəkatıdır. Bu hərəkat, ənənəvi incəsənət və memarlıq üslublarından uzaqlaşaraq yeni, müasir və innovativ yanaşmalar təqdim etməklə tanınır. Vyana Secessiyası, təkcə Avstriyada deyil, bütün Avropada incəsənət və dizaynın inkişafına böyük təsir göstərmişdir. Tarixi arxa plan Vyana Secessiyası, 1897-ci ildə bir qrup gənc sənətkar, memar və dizayner tərəfindən qurulmuşdur. Bu qrup, o dövrdə Vyanada hakim olan konservativ incəsənət dairələrinə qarşı çıxaraq, yeni və azad bir incəsənət mühiti yaratmaq istəyirdi. Hərəkatın qurucuları arasında məşhur rəssam Qustav Klimt, memar Otto Vaqner, Josef Hofmann, Koloman Moser və digərləri var idi. Hərəkatın əsas məqsədi, incəsənəti ənənəvi akademik qaydalardan azad etmək və yeni, müasir üslublar yaratmaq idi. Vyana Secessiyası, həmçinin incəsənət, memarlıq və dizaynın sintezini təşviq edirdi. Secessiyanın əsas xüsusiyyətləri Vyana Secessiyası, özünəməxsus incəsənət və memarlıq üslubu ilə fərqlənir. Bu üslubun əsas xüsusiyyətləri aşağıdakılardır: Həndəsi formalara üstünlük: Secessiya üslubunda sadə, lakin zəngin həndəsi formalar, xətlər və naxışlar geniş yer tutur. Bu, ənənəvi barokko və neoklassik üslublardan kəskin şəkildə fərqlənir. Təbiət motivləri: Secessiya sənətində təbiət motivləri, xüsusilə bitki və çiçək naxışları geniş istifadə olunur. Bu motivlər, həm dekorativ, həm də simvolik məna daşıyır. Yeni materiallar və texnologiyalar: Memarlar və dizaynerlər, dəmir, şüşə və beton kimi yeni materiallardan istifadə edərək innovativ layihələr hazırlayırdılar. İncəsənət və həyatın birləşməsi: Vyana Secessiyası, incəsənətin yalnız qalereya və muzeylərlə məhdudlaşmamasını, gündəlik həyatın bir hissəsinə çevrilməsini təşviq edirdi. Bu, mebel, geyim, əşya və binaların dizaynında öz əksini tapırdı. Secessiya binası Vyana Secessiyasının ən məşhur simvollarından biri, 1898-ci ildə memar Yozef Mariya Olbriç tərəfindən tikilmiş Secessiya binasıdır (alm. Secessionsgebäude). Bu bina, hərəkatın mərkəzi kimi fəaliyyət göstərirdi və sərgilər, görüşlər və digər mədəni tədbirlər üçün istifadə olunurdu. Binanın günbəzində yerləşən "Zaman üçün incəsənət, incəsənət üçün azadlıq" (alm. "Der Zeit ihre Kunst. Der Kunst ihre Freiheit") şüarı, hərəkatın əsas prinsipini əks etdirir. Qustav Klimt və Secessiya Qustav Klimt, Vyana Secessiyasının ən məşhur nümayəndələrindən biridir. Onun əsərləri, xüsusilə "Öpüş" (1907-1908) kimi rəsmləri, Secessiya üslubunun ən yaxşı nümunələrindən sayılır. Klimt, qızıl və dekorativ elementlərdən geniş istifadə edərək, incəsənətdə yeni bir estetik yanaşma yaratmışdır. Vyana Secessiyasının təsiri Vyana Secessiyası, təkcə Avstriyada deyil, bütün Avropada incəsənət və memarlığın inkişafına böyük təsir göstərmişdir. Bu hərəkat, Art Nouveau (Yeni İncəsənət) üslubunun Avropada yayılmasına kömək etmişdir. Həmçinin, Secessiya, sonradan modernizm və Bauhaus kimi incəsənət və memarlıq hərəkatları üçün zəmin yaratmışdır. Vyana Secessiyası, incəsənət və memarlıq tarixində mühüm bir mərhələni təmsil edir. Bu hərəkat, ənənəvi qaydalardan uzaqlaşaraq yeni, müasir və innovativ yanaşmalar təqdim etmişdir. Vyana Secessiyası, incəsənətin gündəlik həyatla birləşməsini təşviq edərək, müasir dizayn və memarlığın əsasını qoymuşdur. Onun irsi, bu gün də incəsənət və memarlıq dünyasında yaşamaqda davam edir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Vienna_Secession
https://www.secession.at/
https://www.theartstory.org/movement/vienna-secession/
https://artsandculture.google.com/entity/vienna-secession/m03c1tj
https://www.britannica.com/art/Vienna-Secession
https://www.metmuseum.org/toah/hd/sece/hd_sece.htm
https://www.archdaily.com/
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
