Vladimir Bogoraz (1865–1936) — Rus etnoloqu, antropoloqu, dilçi və şimal xalqlarının mədəniyyəti ilə bağlı əhəmiyyətli tədqiqatlar aparmış alim. O, xüsusilə Sibir və Çukotka xalqlarının sosial quruluşu, dili və mədəniyyəti üzərində apardığı tədqiqatlarla tanınır. Bogoraz, həmçinin, rus elmi ədəbiyyatında ilk dəfə olaraq Çukotka və Kamçatka xalqlarının ənənələri və həyat tərzi haqqında geniş araşdırmalar təqdim edən alimlərdən biridir. Həyatı və təhsili Vladimir Bogoraz 1865-ci ildə Rusiyanın Voronej şəhərində anadan olmuşdur. O, təhsilini Moskva Universitetində almış və burada müxtəlif fənlər üzrə dərslər görmüşdür. Alimlik fəaliyyətinə başlayan Bogoraz, əvvəlcə sosial elmlər sahəsinə maraq göstərmiş, sonra isə etnoloji və antropoloji araşdırmalara yönəlmişdir. Universiteti bitirdikdən sonra, Sibir və Şimali Rusiyanın müxtəlif yerlərində bir neçə ekspedisiyaya qatılmış və yerli xalqların mədəniyyətini dərindən öyrənmişdir. Əsas tədqiqat sahələri və töhfələri Vladimir Bogoraz, əsasən Sibir və Şimali Rusiyada yaşayan yerli xalqların dili, mədəniyyəti və sosial quruluşunu öyrənməkdə böyük töhfələr vermişdir. Onun ən məşhur əsəri "Çukotka xalqları" (1904), Çukotka yarımadasında yaşayan xalqın həyat tərzi, dini inancları və sosial münasibətləri haqqında verdiyi məlumatlarla tanınır. Bu əsər, şimal xalqları haqqında məlumatları toplayaraq bu xalqların həyatını və mədəniyyətini başa düşməyə imkan verən mühüm bir mənbə olmuşdur. Bogoraz, həmçinin, Rusiyanın şimal bölgələrində yaşayan başqa xalqların, o cümlədən Kamçatka, Aleut və Ural xalqlarının həyatına dair əhəmiyyətli tədqiqatlar aparmışdır. Onun əsərləri, bu xalqların sosial strukturlarını, ailə münasibətlərini, iqtisadi həyatını, dinini və adət-ənənələrini araşdırmağa yönəlmişdir. Sosial və mədəni tədqiqatlar Vladimir Bogoraz, yalnız dil və folklorla bağlı deyil, həm də bu xalqların sosial münasibətləri və mədəni əlaqələrini öyrənmişdir. O, şimal xalqlarının iqtisadiyyatını, sosial təşkilatlarını və adət-ənənələrini təhlil edərək, bu xalqların həyatını daha yaxşı anlamağa çalışmışdır. Alimin yanaşması, xalqın gündəlik həyatının və mədəniyyətinin təhlilinə yönəlmişdir və o, bu xalqların tarixini və mədəni irsini qorumaq üçün çoxsaylı etnoloji materiallar toplamışdır. Çukotka və Kamçatka xalqlarının tədqiqi Bogoraz, Çukotka və Kamçatka xalqlarının tədqiqinə xüsusi diqqət yetirmişdir. O, bu xalqların dillərini, mifoloji dünyagörüşlərini və sosial quruluşlarını dərindən araşdırmış və onları təhlil edərkən, bu xalqların mədəniyyətinin zənginliyini və dərinliyini önə çıxarmışdır. Çukotka xalqının yaşam tərzi və mədəniyyəti haqqında apardığı tədqiqatlar, həmin dövrün etnoloqları üçün dəyərli bir qaynaq olmuşdur. Mirası və elmi təsiri Vladimir Bogoraz, rus etnologiyasının və antropologiyasının inkişafına əhəmiyyətli təsir göstərmişdir. Onun apardığı tədqiqatlar və yazdığı əsərlər, yalnız Rusiya xalq etnologiyasının deyil, ümumiyyətlə, şimal xalqlarının mədəniyyətini və həyatını başa düşmək üçün əsas mənbələrdən biri olmuşdur. Bogoraz-ın işləri, gələcək nəsillər üçün etnoloji tədqiqatların aparılması və yerli xalqların mədəniyyətinin qorunması istiqamətində mühüm bir təməl qoymuşdur. Vladimir Bogoraz, şimal xalqlarının mədəniyyəti və həyatını dərindən öyrənmiş, etnologiya sahəsindəki tədqiqatları ilə böyük töhfələr vermiş bir alimdir. Onun apardığı tədqiqatlar, xüsusən Çukotka və Kamçatka xalqlarının mədəniyyəti barədə olan bilikləri zənginləşdirmiş və bu xalqların tarixini başa düşmək üçün mühüm bir qaynaq təşkil etmişdir. Alimin işləri, həmçinin, ümumi etnologiya və antropologiya sahələrində də əhəmiyyətli təsir göstərmişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Vladimir_Bogoraz
https://www.wikidata.org/wiki/Q113480
https://www.britannica.com/biography/Vladimir-Germanovich-Bogoraz
https://relstud-hist.spbu.ru/en/articles/en-bogoraz-tan-vladimir-germanovic
https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/bogoraz-vladimir-germanovich
https://turkishstudies.net/turkishstudies?mod=makale_ing_ozet&makale_id=13763
https://www.degruyter.com/document/doi/10.12987/9780300159431-008/html?lang=en&srsltid=AfmBOorq-AT1QxlZonSuWESBhgBdUfIzFxCpPvoVakXH70RE0orGmtSs
Tarix : 4 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
