Vitfild Diffi — Amerikalı kompüter alimidir və kriptologiya sahəsindəki mühüm töhfələri ilə tanınır. O, müasir şifrləmə metodlarının təməlini qoyan şəxslərdən biridir və asimetrik açar kriptosisteminin yaradılması ilə məşhurdur. Erkən həyat və təhsil Vitfild Diffi 1944-cü ildə ABŞ-ın Kaliforniya ştatında doğulub. O, təhsilini Harvard Universitetində almış və kompüter elmləri və riyaziyyat sahələrində dərin biliklər qazanmışdır. Diffi, həmçinin şifrləmə sahəsinə olan marağını erkən yaşlarından inkişaf etdirmişdir. Karyera Vitfild Diffi, 1976-cı ildə Martin Hellman ilə birlikdə asimetrik açar şifrləmə sistemini təqdim edərək kriptologiya sahəsində inqilabi bir addım atdı. Onların inkişaf etdirdiyi sistem, məlumatların şifrələnməsi və deshifrələnməsi üçün açarların istifadə olunduğu bir yanaşmanı əhatə edirdi. Bu yanaşma, o dövrün ənənəvi simmetrik şifrləmə metodlarından fərqli olaraq, şifrələmə və deshifrələmə üçün eyni açarın istifadəsini tələb etmirdi. Diffie və Hellman bu sistemlə, şifrləməni çox daha etibarlı və təhlükəsiz hala gətirdilər, çünki məlumatların şifrələnməsi üçün istifadə olunan açarın yalnız göndərən və alan tərəflər tərəfindən bilindiyi bir sistem yaradıldı. Bu yenilik, müasir şifrləmə və təhlükəsizlik sistemlərinin inkişafına mühüm təsir göstərdi. Şəxsi həyat Vitfild Diffi, həmçinin bir çox təhsil müəssisələrində, tədqiqat institutlarında və sənaye konfranslarında iştirak etmişdir. O, həmçinin təhlükəsizlik, şifrləmə və məlumatların qorunması sahəsindəki inkişaflara dair məruzələr və məqalələr təqdim etmişdir. Diffie, öz karyerasında göstərdiyi zəhmət və təkmilləşdirmələrə görə çoxsaylı mükafatlar və təltiflər almışdır və onun işləri hələ də kriptologiya və təhlükəsizlik sahəsində əhəmiyyətli bir yer tutur.
https://amturing.acm.org/award_winners/diffie_8371646.cfm
https://cisac.fsi.stanford.edu/people/whitfield_diffie
https://www.nsa.gov/History/Cryptologic-History/Historical-Figures/Historical-Figures-View/Article/2447092/dr-whitfield-diffie/
https://billatnapier.medium.com/world-leaders-in-cryptography-whitfield-diffie-161a313faa9d
https://ethw.org/Whitfield_Diffie
https://epic.org/people/whitfield-diffie/
https://en.wikipedia.org/wiki/Whitfield_Diffie
Tarix : 12 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
