Villarrobledo döyüşü - 1836-cı ilin iyul ayında İspaniyada, xüsusən Isabel II-nin taxt-tacını dəstəkləyən və onu mühafizə etməyə çalışan liberal qüvvələrlə, onun qarşısındakı karlistlər arasında baş vermiş mühüm döyüşlərdən biri. Bu döyüş, İspaniya Vətəndaş Müharibəsinin (ya da Birinci Karlist Müharibəsi) əsas hadisələrindən biri olaraq qiymətləndirilir. Tarixi kontekst İspaniya Vətəndaş Müharibəsi, 1808-1814-cü illərdə Napoléon Bonapartın İspaniyanı işğal etməsindən sonra başlanmışdır. Napoleonun məğlubiyyəti və İspaniyanın müstəqilliyinə qovuşmasından sonra, ölkədə siyasi və sosial gərginliklər yaranmışdır. Həm monarxist, həm də respublikaçı qüvvələr arasında ciddi bir mübarizə başlandı. 1833-cü ildə, İspaniya kralı Ferdinand VII dünyasını dəyişdi və onun varisi olan qızı Isabel II taxta çıxdı. Lakin, Ferdinand VII-nin ölümündən sonra İspaniyada ciddi bir siyasi böhran yaşandı. Don Carlos, Ferdinand VII-nin qardaşı və Isabel II-nin taxtının təbii varisi olaraq iddia etdi. Don Carlos, konservativlər və monarxistlər arasında daha çox dəstək qazandı, nəticədə bu iki qüvvə arasında kəskin qarşıdurmalar baş verdi. Villarrobledo döyüşü Villarrobledo döyüşü 1836-cı ilin iyul ayında baş verdi və İspaniya Vətəndaş Müharibəsinin (Birinci Karlist Müharibəsi) həlledici döyüşlərindən biri hesab edilir. Döyüş, Konservativlər (Carlistas) ilə Liberallar arasında oldu. Döyüşün tərəfləri - Liberallar (Isabel II tərəfdarı): Bu qüvvələr, Isabel II-nin taxtını qorumağa çalışırdılar. Onlar General Baldomero Espartero və digər liberal komandirlər tərəfindən idarə olunurdu. - Karlistlər (Don Carlos tərəfdarı): Konservativlərdən ibarət bu qüvvələr, Isabel II-nin taxtını rədd edərək Don Carlosun monarxiyasını qurmağa çalışırdılar. Onlar daha çox kənd təsərrüfatı və dini tərəfdarlarına sahib idilər. Döyüşün gedişatı Villarrobledo döyüşü, xüsusilə çoxsaylı mülki və hərbi qüvvələrin qarşı-qarşıya gəldiyi bir mübarizə idi. Döyüş, müasir döyüş taktikaları ilə yanaşı, uzun və dözümlü mübarizə şəraitində keçirildi. Karlist qüvvələri döyüşün əvvəllərində üstünlük əldə etsələr də, sonunda liberalların hərbi liderləri, xüsusilə General Espartero, müdafiəni gücləndirərək qələbəyə nail oldular. Döyüşün başlıca səbəbi, iki tərəf arasında gücün və dəstəyin hərbi olaraq əks olunduğu bir vəziyyət idi. Karlistlərin, əsasən kəndlərdə və yerli ərazilərdə daha çox tərəfdarı olsa da, liberalların müasir orduları və şəhərlərdəki daha güclü tərəfdarları vardı. Döyüşün sonunda liberalların qalib gəlməsi, onların ümumi müharibə strategiyasının və resurslarının effektivliyini göstərdi. Nəticələr Villarrobledo döyüşünün nəticəsi, Isabel II-nin tərəfdarlarının üstünlük təşkil etməsiylə başa çatdı. Bu qələbə, liberal qüvvələrin daha geniş bir sahədə təsirini gücləndirdi. Həmçinin, bu döyüşdən sonra, Don Carlos və onun tərəfdarları İspaniyanın şimal və mərkəzi bölgələrində daha çox çətinliklərlə üzləşdilər. Lakin, bu döyüşün sonunda hələlik karlistlər tam olaraq məğlub olmamışdılar və müharibə davam etdi. Birinci Karlist Müharibəsi 1839-cu ilə qədər davam etdi və bu döyüşlər, İspaniya cəmiyyətindəki dərin siyasi və sosial gərginliyi əks etdirirdi. Sonrakı təsirlər Villarrobledo döyüşü, ümumilikdə İspaniya tarixində böyük bir siyasi dəyişikliklər dövrünün əlamətidir. Bu döyüş, Isabel II-nin taxtını qorumağa çalışan liberal qüvvələrin qələbəsini təmin etdi və monarxiyanın gələcəyinə dair əsaslı bir dönüşümə yol açdı. Karlist hərəkatı isə, 1839-cu ildən sonra İspaniyada məğlub oldu, lakin sonrakı illərdə də karlistlər müəyyən dərəcədə fəaliyyət göstərdilər və bir neçə dəfə qarşıdurmalar davam etdi. Villarrobledo döyüşü, həmçinin, İspaniyada dərin sosial və ideoloji uçurumları ortaya qoymuş, gələcəkdə daha geniş siyasi və mədəni dəyişikliklərin başlanğıcı olmuşdur.
https://www.storiespreschool.com/1st_carlist_war_battle11.html
https://balagan.info/timeline-of-the-first-carlist-war
https://www.bridgemanimages.com/en/gomez/history-of-spain-first-carlist-war-1833-1840-battle-of-villarrobledo-20-september-1836/engraving/asset/7300252?offline=1
https://www.alamy.com/history-of-spain-first-carlist-war-1833-1840-battle-of-villarrobledo-20-september-1836-it-took-place-in-the-area-known-as-vega-de-san-cristbal-on-the-outskirts-of-the-town-the-carlist-troops-of-general-miguel-gmez-were-defeated-by-the-royalist-army-of-isidro-alaix-which-had-received-cavalry-reinforcements-from-diego-de-lens-hussars-illustration-by-antonio-gmez-engraving-by-jos-gmez-panorama-espaol-crnica-contempornea-volume-iii-madrid-1845-author-antonio-gomez-19th-century-spanish-artist-jos-gmez-19th-century-spanish-engraver-image457445991.html
Tarix : 15 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
