Vilhelm Kress — Avstriyalı mühəndis, ixtiraçı və aviasiya pioneri, uçuş aparatlarının inkişafına töhfələri ilə tanınmış şəxsiyyət. O, xüsusilə su üzərindən havaya qalxan ilk motorlu təyyarə modelini (Kress Drachenflieger) yaratmağa cəhd etmişdir. Həyatı Vilhelm Kress 1836-cı il iyulun 29-da Rusiya İmperiyasının paytaxtı Sankt-Peterburqda alman əsilli ailədə anadan olmuşdur. Atası Almaniyadan Rusiyaya köçmüş bir sənətkar idi. Kress ailəsi ilə birlikdə gənclik illərində Avstriyaya qayıtmış və burada təhsilini davam etdirmişdir. O, Vyana Texniki Universitetində mexanika və mühəndislik üzrə təhsil almışdır. Kress 1860-cı illərdə ixtiraçı kimi fəaliyyətə başlamış və həyatını aviasiya və mexaniki cihazların inkişafına həsr etmişdir. O, ailə qurmuş, lakin şəxsi həyatı haqqında çox məlumat məlum deyil. Kress ömrünün böyük hissəsini Vyanada keçirmiş və burada işlərini davam etdirmişdir. Karyerası Kress karyerasına mexaniki alətlər və modellər üzərində işləyərək başlamışdır. 1870-ci illərdə o, uçan aparatlar üzərində təcrübələr aparmağa maraq göstərmiş və quşların uçuş mexanizmini öyrənərək modellər qurmuşdur. 1877-ci ildə rezin bantla işləyən ornitopter (quş kimi qanad çırpan model) hazırlamış və bu model 20 metr məsafə uçmuşdur. Bu, onun aviasiya sahəsindəki ilk uğuru idi. 1898-ci ildə Kress daha iddialı bir layihəyə – “Drachenflieger” adlı motorlu təyyarəyə başlamışdır. Bu aparat üç qanadlı dizayna malik idi və su üzərindən havaya qalxmaq üçün nəzərdə tutulmuşdu. 1901-ci ildə Vyana yaxınlığındakı Tullnerbax gölündə sınaq keçirən Kress, Daimler şirkətinin istehsal etdiyi 30 at gücündə benzin mühərriki istifadə etmişdir. Lakin mühərrik çəkisi və balanssızlıq səbəbindən təyyarə göldə batmışdır. Bu uğursuzluğa baxmayaraq, Kressin cəhdi aviasiyanın erkən tarixində mühüm addım kimi qiymətləndirilir. Kress həmçinin piano istehsalı ilə də məşğul olmuş və musiqi alətləri üçün mexaniki yeniliklər təklif etmişdir. O, ixtiraçı kimi çoxşaxəli fəaliyyət göstərmişdir. Elmi töhfələri Kressin əsas töhfəsi aviasiyanın erkən mərhələsində motorlu uçuşun praktiki tətbiqinə cəhd göstərməsidir. Onun “Drachenflieger” modeli texniki cəhətdən uğursuz olsa da, su üzərindən havaya qalxma ideyasını ilk dəfə sınaqdan keçirən layihələrdən biri idi. Kress aerodinamika və yüngül konstruksiyaların əhəmiyyətini anlamış və bu sahədə gələcək tədqiqatlar üçün ilham mənbəyi olmuşdur. O, həmçinin öz təcrübələrini “Uçuşun mexanik prinsipləri” adlı kitabda toplamış və aviasiya nəzəriyyəsinə töhfə vermişdir.
https://www.aviationfile.com/wilhelm-kress-the-austrian-aviation-pioneer/#google_vignette
https://www.onverticality.com/blog/wilhelm-kress-drachenflieger
https://airandspace.si.edu/collection-archive/kress-flying-machine-patent-and-letter/sova-nasm-xxxx-0862
https://www.gracesguide.co.uk/Wilhelm_Kress
https://econterms.net/aero/Wilhelm_Kress
https://www.ctie.monash.edu.au/hargrave/kress.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_Kress
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
