Viktor Sergeyeviç Safronov (1917–1999) - Məşhur sovet astrofiziki və planetologiya sahəsində inqilabi nəzəriyyələrin müəllifi. O, Günəş sisteminin və planetlərin yaranması haqqında müasir disk modelinin əsasını qoymuşdur. Onun tədqiqatları astronomiya, kosmologiya və planetlərin təkamülü sahəsində mühüm rol oynamışdır. Erkən həyat və təhsil Safronov 1917-ci ildə Rusiyada anadan olmuşdur. O, Moskva Dövlət Universitetində fizika və astronomiya üzrə təhsil almışdır. Təhsilini başa vurduqdan sonra Sovet Kosmik Tədqiqatlar İnstitutunda (IKI) və digər elmi mərkəzlərdə çalışmışdır. Elmi töhfələri 1. Günəş sisteminin yaranma nəzəriyyəsi Safronov planetlərin yaranması haqqında disk modelini inkişaf etdirmişdir. Onun 1969-cu ildə nəşr etdiyi "Planetlərin yaranması" adlı kitabı bu sahədə əsas elmi əsərlərdən biri hesab edilir. O, göstərmişdir ki, Günəş sisteminin ilkin maddəsi planetesimallar adlanan kiçik göy cisimlərindən ibarət idi və bu cisimlər birləşərək planetləri yaratmışdır. 2. Planetesimallar nəzəriyyəsi Safronov ilk dəfə olaraq planetlərin formalaşmasının riyazi modelini təqdim etmişdir. Onun nəzəriyyəsinə görə, kiçik göy cisimləri (planetesimallar) toqquşaraq daha böyük cisimləri əmələ gətirir və nəticədə planetlər formalaşır. Bu model bu gün müasir planetlər nəzəriyyəsinin əsasını təşkil edir. 3. Kosmik toqquşmalar və planetlərin təkamülü O, toqquşmaların planetlərin təkamülündə necə rol oynadığını araşdırmışdır. Safronovun modeli Yer-Ay sisteminin və Marsın peyklərinin yaranmasını izah etməyə kömək etmişdir. Son illəri və irsi Safronovun nəzəriyyələri müasir planetlər nəzəriyyəsinin əsasını təşkil edir və NASA, ESA kimi kosmik agentliklərin tədqiqatlarında istifadə olunur. O, 1999-cu ildə vəfat etmişdir, lakin onun elmi mirası planetlərin və Günəş sisteminin təkamülü ilə bağlı müasir araşdırmalarda mühüm rol oynamağa davam edir. Viktor Safronov planetlərin yaranması haqqında müasir elmi nəzəriyyənin əsasını qoymuş görkəmli alimlərdən biridir. Onun planetesimallar nəzəriyyəsi və disk modelinin inkişafı Günəş sisteminin təkamülü haqqında fundamental anlayışlarımızı formalaşdırmışdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Viktor_Safronov
https://www.imdb.com/name/nm0755937/
https://www.livescience.com/space/planets/viktor-safronov-soviet-mathematician-taught-nasa-planet-formation
https://www.wikidata.org/wiki/Q2599559
https://dbpedia.org/page/Viktor_Safronov
https://www.tapology.com/fightcenter/fighters/103672-viktor-safronov
https://x.com/mission_rf/status/1844618989021827172
Tarix : 4 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
