Ulundi döyüşü - 4 iyul 1879-cu ildə İngiltərə-Zulu müharibəsinin (1879) son və həlledici döyüşü olmuşdur. Döyüş, Britaniya İmperiyasının qüvvələri ilə Zulu Krallığının ordusu arasında baş vermiş və britaniyalıların qəti qələbəsi ilə nəticələnmişdir. Döyüşün səbəbləri və gedişi Zulu Kralı Cetvayo ka Mpande İngiltərənin ultimatumlarını rədd etdikdən sonra müharibə başlamışdı. 1879-cu ilin əvvəlində zulu döyüşçüləri İsandlvan döyüşündə (22 yanvar 1879) britaniyalılara ağır məğlubiyyət yaşatmışdılar. Lakin sonrakı aylarda İngiltərə əlavə qüvvələr göndərərək Zulu Krallığını zəiflətməyə başladı. İngilis generalı Frederik Sleydelok və Lord Çelmsfordun rəhbərliyi ilə 5.000 britaniyalı və yerli müttəfiqləri Ulundi (Zulu Krallığının paytaxtı) üzərinə yürüş etdilər. Onlar dördbucaq forması (kare) şəklində mövqe tutaraq silahlı atəş üstünlüyündən istifadə etdilər. Zulu döyüşçüləri təxminən 20.000 nəfər olmasına baxmayaraq, odlu silah və artilleriya qarşısında ağır itkilər verdilər. Britaniyalılar 30-a yaxın itki versələr də, Zulu ordusunun minlərlə döyüşçüsü həlak oldu. Ulundi şəhəri yandırıldı və Kral Cetvayo avqustda əsir alındı. Nəticə və əhəmiyyəti Zulu Krallığı məğlub edildi və Britaniya nəzarətinə keçdi. Cetvayo əsir götürüldü və sürgün edildi. Zulu ordusu dağıdıldı və krallıq bölündü. Bu döyüş, İngiltərənin Cənubi Afrikada mütləq hakimiyyətini möhkəmləndirdi və Zulu dövlətinin sonunu gətirdi.

İstinadlar

https://www.nam.ac.uk/explore/zulu-war

https://www.battlefieldsroute.co.za/place/ulundi-battlefield/

https://www.britishbattles.com/zulu-war/battle-of-ulundi/

https://www.southafrica.net/uk/en/travel/article/the-anglo-zulu-war-final-stand-against-a-ruthless-empire

https://manchesterhistorian.com/2014/battle-of-ulundi-1879/

https://www.sahistory.org.za/dated-event/battle-ulundi-begins

Tarix : 9 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.