Temeşvar döyüşü (1849) — 1848–1849-cu illərdə baş verən Macar İnqilabı çərçivəsində gedən mühüm döyüşlərdən biri. Döyüş, 9 avqust 1849-cu ildə Temeşvar (indiki Timișoara, Rumıniya) yaxınlığında baş verdi və Avstriya İmperiyası ilə Macar inqilabçı qüvvələri arasında gedirdi. Döyüşün konteksti Macarıstanda 1848-ci il Avropa inqilablarının bir hissəsi kimi başlayan azadlıq mübarizəsi Avstriya hakimiyyətinə qarşı yönəlmişdi. İnqilabçılar Macarıstanın müstəqilliyini elan etdilər və Layoş Koşut rəhbərliyində mübarizəni davam etdirdilər. Avstriya imperatoru Frans İosif, üsyanı yatırmaq üçün Rusiya İmperiyasından kömək istədi. Döyüşün gedişi Macar qüvvələri əvvəlcə bəzi üstünlüklər əldə etsə də, Avstriya ordusu artilleriya və yaxşı təşkil olunmuş piyadalarla hücuma keçdi. Rusiya qüvvələrinin dəstəyi ilə Avstriya ordusu macarları geri oturtdu. General Bem bütün gücü ilə müqavimət göstərsə də, Macar ordusu ağır məğlubiyyət aldı. Nəticə və əhəmiyyəti Avstriya qələbə qazandı və Macar İnqilabının sonu yaxınlaşdı. 13 macar generalı (Arad şəhidləri) edam edildi. Macar İnqilabının lideri Layoş Koşut Osmanlıya sığındı və sonradan sürgündə yaşadı. Avstriya hakimiyyəti bərpa olundu, lakin Macarıstanda müstəqillik hərəkatı tam dayanmadı. Nəticə Temeşvar Döyüşü, Macar İnqilabının ən həlledici və son döyüşü idi. Bu məğlubiyyətdən sonra Macarıstan Avstriya və Rusiya tərəfindən tam nəzarət altına alındı. Lakin bu hadisələr 1867-ci il Avstriya-Macarıstan İttifaqına və Macarıstanın qismən muxtariyyət qazanmasına gətirib çıxardı.

İstinadlar

https://militaria.hu/digitalis-hadtortenelem-hadtorteneti-oktatasi-csomagok-iskolak-szamara/1848-49-es-szabadsagharc-es-forradalom-tortenete/a-temesvari-csata

https://dbpedia.org/page/Battle_of_Temesv%C3%A1r

https://military-history.fandom.com/wiki/Battle_of_Temesv%C3%A1r

https://mek.oszk.hu/09400/09477/html/0021/2262.html

https://military-history.fandom.com/wiki/Siege_of_Temesv%C3%A1r_(1849)

https://www.heritage-history.com/index.php?c=resources&s=war-dir&f=wars_hungarian

Tarix : 9 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.