Tatyana Proskuryakova (23 yanvar 1909 – 30 avqust 1985) - Rus-amerikalı arxeoloq, epiqrafist və Mayyaşünas alim. O, Mayya heroqliflərinin deşifrə edilməsi sahəsində inqilabi işləri ilə tanınır. Onun tədqiqatları Mayya yazılarının yalnız dini və təqvim qeydləri deyil, həm də tarixi hadisələri əks etdirdiyini sübut etmişdir. Erkən həyatı və təhsili Tatyana Proskuryakova Tomsk, Rusiya şəhərində anadan olmuş, lakin ailəsi 1916-cı ildə ABŞ-a köçmüşdür. O, gənc yaşlarından incəsənət və memarlığa maraq göstərmiş və 1930-cu ildə Pensilvaniya Dövlət Universitetində memarlıq üzrə təhsil almışdır. Mayya araşdırmalarına olan marağı Vaşinqtondakı Karnegi İnstitutuna etdiyi səfər zamanı başlamışdır. Onun rəssamlıq bacarıqları tanındıqdan sonra, o, Kopan (Honduras) və Piedras Neqras (Qvatemala) qazıntılarında arxeoloji illüstrasiyalar hazırlamaq üçün işə götürülmüşdür. Arxeoloji fəaliyyəti Proskuryakovanın əsas töhfələri aşağıdakılardır: - Mayya heroqliflərinin deşifrə edilməsi – O, Mayya yazılarının şah nəsillərini və fəthləri təsvir etdiyini sübut etmişdir. - Memarlıq rekonstruksiyaları – Qazıntılar əsasında qədim Mayya şəhərlərinin detallı rəsmlərini hazırlamışdır. - Mayya incəsənəti və mədəniyyəti – Mayya ikonoqrafiyası və sənət ənənələri ilə bağlı tədqiqatlar aparmışdır. Onun elmi nailiyyətləri Mayya sivilizasiyasına dair ənənəvi anlayışları dəyişdirmiş və bu qədim yazı sisteminin daha dərin məna daşıdığını ortaya qoymuşdur. Son dövrləri və irsi Proskuryakova uzun illər Harvard Universitetinin Pibodi Muzeyində çalışmışdır. O, arxeologiya və Mayyaşünaslıq sahəsində bir çox mükafat almışdır. Bu gün onun adı Mesoamerika arxeologiyasının ən nüfuzlu alimləri arasında çəkilir və tədqiqatları bu sahədə aparılan araşdırmalara böyük təsir göstərməkdə davam edir.
https://www.archaeological.org/archaeologists-you-should-know-proskouriakoff/
https://www.penn.museum/sites/expedition/the-accidental-mayanist-tatiana-proskouriakoff/
https://www.penn.museum/sites/expedition/the-hand-of-fate-in-tatiana-proskouriakoffs-career/
https://www.journals.uchicago.edu/doi/abs/10.1086/429052?journalCode=isis
https://www.yucatanadventure.com.mx/tatiana.htm
https://yucatanmagazine.com/the-story-of-one-of-archaeologys-greatest-trailblazers-tatiana-proskouriakoff/
https://en.wikipedia.org/wiki/Tatiana_Proskouriakoff
Tarix : 6 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
