Stanko Vraz (1810–1851) - Sloven əsilli Xorvat şairi, yazıçısı və romantizm ədəbi hərəkatının görkəmli nümayəndəsi. O, Xorvat ədəbiyyatında ilk peşəkar şairlərdən biri sayılır və İlliriya hərəkatının fəal iştirakçısı kimi tanınır. Həyatı və təhsili Stanko Vraz 1810-cu ildə Sloveniyanın Cerovec kəndində anadan olmuşdur. Əsl adı Jakob Frass idi, lakin sonralar öz adını daha slavik olan Stanko Vraz olaraq dəyişdi. O, Qrats Universitetində təhsil almış və burada müxtəlif Avropa ədəbiyyatlarına maraq göstərmişdir. Sloveniya mənşəli olsa da, Xorvat milli hərəkatına qoşulmuş və ədəbi fəaliyyətini əsasən Xorvat dilində davam etdirmişdir. Onun romantik ruhlu şeirləri, xalq poeziyasına bağlılığı və İlliriya ideologiyası onun yaradıcılığında mühüm rol oynamışdır. Ədəbi fəaliyyəti və yaradıcılığı Stanko Vraz Xorvat ədəbiyyatında peşəkar yazıçılıq edən ilk şəxs kimi tanınır. O, məhz yazıçılıqdan qazandığı gəlirlə yaşayan ilk Xorvat şairi olmuşdur. Onun əsərləri əsasən romantizm üslubunda yazılmış və Slavyan birliyini təşviq edən mövzulara toxunmuşdur. Əsas əsərləri "Dulabije" (1840) – Sloveniyalı qadına həsr etdiyi sevgi şeirləri toplusu. Xorvat xalq mahnıları və poeziyası – O, xalq şeirinə böyük maraq göstərmiş və Xorvat, Serb, Sloven və digər Slavyan xalqlarının folklor nümunələrini toplamışdır. Səyyah qeydləri və esselər – O, səyahət edərkən yazdığı qeydlərdə Slavyan xalqlarının mədəniyyəti və adət-ənənələri haqqında yazmışdır. Təsiri və mirası Stanko Vraz, Xorvat ədəbiyyatında milli oyanış və romantizm ruhunu gücləndirən əsas fiqurlardan biri idi. O, Ljudevit Gaj və digər İlliriya hərəkatı liderləri ilə sıx əməkdaşlıq etmişdir. Xalq poeziyasını toplayıb yayması, həmçinin Slavyan xalqlarının ortaq ədəbiyyatını inkişaf etdirmək səyləri onu Balkan ədəbiyyatında mühüm simalardan birinə çevirmişdir. O, 1851-ci ildə Zaqrebdə vəfat etmişdir. Onun əsərləri və milli ruhu Xorvat ədəbiyyatına dərin təsir göstərmiş və gələcək nəsillər üçün ilham mənbəyi olmuşdur.
https://www.goodreads.com/author/show/1831870.Stanko_Vraz
https://www.shutterstock.com/search/stanko-vraz
https://www.slovenska-biografija.si/oseba/sbi818079/
https://knjigarna.zrc-sazu.si/en/publikacije/stanko-vraz-in-nacionalizem-1
https://www.poetrysoup.com/stanko_vraz
https://www.discogs.com/artist/2095953-Stanko-Vraz?srsltid=AfmBOoq78jnPs0eF0RU8Xpc5azEx0wyU2_mwIqPyoGaKZAXJu05ZKDOY
https://digitalcollections.nypl.org/items/51562cd0-c6bc-012f-bb73-58d385a7bc34#/?uuid=510d47e2-9de5-a3d9-e040-e00a18064a99
https://www.enciklopedija.hr/clanak/vraz-stanko
Tarix : 6 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
