Stanislaw Ignacy Witkiewicz (1885–1939) - Polşalı yazıçı, şair, teatr direktoru, filosof, rəssam və fotoqraf. O, avantqard və modernist ədəbiyyatının əsas nümayəndələrindən biri hesab olunur və Polşa teatrında, poeziyasında və vizual sənətində böyük bir iz buraxmışdır. Həyatı Stanislaw Witkiewicz 1885-ci ildə Varşavada anadan olmuşdur. O, çox gənc yaşlarından başlayaraq müxtəlif sənət sahələrinə maraq göstərmişdir və ən çox ədəbiyyat və rəssamlıqla məşğul olmuşdur. Witkiewicz, Xarici Dillər və Ədəbiyyat Universitetində təhsil almış, sonradan isə müxtəlif teatr və sənət məktəblərində təhsil almışdır. O, gənc yaşlardan bəri sosial və psixoloji təhlillər və insan ruhunun təbiəti ilə bağlı dərindən düşünürdü, bu da onun əsərlərində əks olunmuşdur. 1914-cü ildə Polşaya qayıdan Witkiewicz, müharibə dövründə Polşada siyasi və mədəni fəallıq göstərmişdir. 1939-cu ildə Polşa işğal edildikdən sonra Witkiewicz intihar etmişdir, bu onun həyatında qaranlıq bir dövr idi və Polşanın təzyiqlər altında olduğu dönəmdə baş verdi. Ədəbi və sənətkarlıq fəaliyyəti Stanislaw Ignacy Witkiewicz çox sahəli bir yaradıcı şəxsiyyət idi, yazıçılıqdan başqa, o, həmçinin rəssam, fotoqraf və teatr rejissoru kimi də tanınır. Əsas əsərləri "Nienasycenie" (Səfalət, 1930) – Witkiewicz-in ən məşhur və filosofik cəhətdən zəngin romanı. Bu əsər insanın mövcudluq və arzular arasındakı əbədi qarşıdurma haqqında geniş təhlil edir. "Wesele" (Toy, 1901) – Bir sıra tənqidçilər tərəfindən Polşa ədəbiyyatında klassik əsər olaraq qiymətləndirilən əsər. Witkiewicz bu əsərdə həm romantik, həm də sosial tənqid üslubunu birləşdirir. "Szewcy" (Ayaqqabılar, 1935) – Witkiewicz-in ən çox tənqid edilən və avangard bir teatr əsəri olan bu əsərdə sosial və siyasi təhlil əks olunur. Üslubu və mövzuları Modernizm və avantqardizm – Witkiewicz formaların sınaqdan keçirilməsi, insanın daxili dünyasının təhlili və real həyatın bəzən tərs və çox mürəkkəb təsvirini öz əsərlərində istifadə edirdi. Psixologiya və fəlsəfi analiz – Onun əsərlərində insanın daxili boşluğu və varoluşunun anlamı barədə suallar tez-tez yer alır. Sosial tənqid – Witkiewicz, xüsusilə sosial dəyişikliklər və insanın müasir cəmiyyətdəki roluna diqqət yetirirdi. Surrealizm və absürdizm – Əsərlərində realizmdən kənar və rəmzi motivlərə yer verir, insanın müxtəlif emosiyalarını və psixoloji vəziyyətlərini absürd və bəzən paradoksal şəkildə təqdim edirdi. Teatr və rəssamlıq Witkiewicz, səhnə sənətində də önəmli işlər görmüşdür. Teatrın avantqard aspektləri ilə bağlı çoxsaylı eksperimentlər həyata keçirmişdir. Teatrda eksperimentlər – O, absürd teatr və avangard dramaları ilə məşhurlaşmışdır. Rəssamlıq və fotoqrafiya – Witkiewicz həmçinin müasir portretlər, abstrakt rəssamlıq və fotoqrafiya ilə məşğul olmuşdur. Onun işləri insanın daxili psixoloji vəziyyətini vurğulamağa çalışmışdır. Mirası Stanislaw Witkiewicz Polşa ədəbiyyatında çox önəmli bir fiqur olaraq qalır. Onun avangard və psixoloji yanaşmaları, teatrda və ədəbiyyatda müasir cərəyanların inkişafına böyük təsir göstərmişdir. Witkiewiczin əsərləri, müasir dövrün insan psixologiyasını və cəmiyyətin problemlərini dərindən analiz edən yazıçılardan biri olaraq müasir teatrın və poeziyanın inkişafına təsir etmişdir. Onun işləri həmçinin Polşa və dünya teatrında avantqard cərəyanlarının əsasını qoymuş və Polşanın müasir ədəbiyyatında önəmli bir yer tutmuşdur.
https://culture.pl/pl/tworca/stanislaw-ignacy-witkiewicz-witkacy
https://desa.pl/pl/artysci/stanislaw-ignacy-witkiewicz-witkacy/
https://dzieje.pl/postacie/stanis%C5%82aw-ignacy-witkiewicz-1885-1939
https://mzl.zgora.pl/zbiory/infokioski/dzial-sztuki-wspolczesnej/stanislaw-ignacy-witkiewicz/
https://www.britannica.com/biography/Stanislaw-Ignacy-Witkiewicz
https://muzhp.pl/kalendarium/urodzil-sie-stanislaw-ignacy-witkiewicz
https://niezlasztuka.net/artysta/stanislaw-ignacy-witkiewicz-witkacy/
Tarix : 5 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
