Sophia Hayden (1868-1953) - ABŞ-da məşhur bir mühəndis və memar olaraq tanınır. O, xüsusilə 1893-cü ildə Çikaqoda keçirilən "Columbian Exposition" (Kolumbiya Dünya Sərgisi) üçün "Woman's Building" (Qadınlar Binasi) layihəsinin baş memarı olaraq əhəmiyyətli bir rol oynamışdır. Bu bina, zamanının ən böyük və ən önəmli memarlıq layihələrindən biri hesab edilir və qadınların elmi, mədəni və sosial həyatda göstərdikləri əhəmiyyətli rolu simvollaşdırırdı. Təhsili və erken həyatı Sophia Hayden, 1868-ci ildə Boston, Massaçusetsdə anadan olub. O, Massachusetts Institute of Technology Universitetində təhsil almışdır və burada memarlıq üzrə ixtisaslaşmışdır. Həmin dövrdə, qadınların mühəndislik və memarlıq kimi sahələrdə təhsil alması nadir hallarda olurdu. Ancaq Hayden, qadınların bu sahələrdəki potensialını ortaya qoyaraq, uğurlu bir karyera qurmağı bacarmışdır. "Womans Building" (Qadınlar Binasi) layihəsi Sophia Hayden-in adı, ən çox 1893-cü ildəki Çikaqo Dünya Sərgisi ilə əlaqələndirilir. Bu sərgi, Amerikanın sənaye və texnologiya sahəsindəki nailiyyətlərini göstərmək üçün təşkil edilmişdi. Sərginin təşkilatçıları, qadınların bu sərgidə iştirak etmələrinin vacib olduğunu düşünərək, onlara öz binalarını inşa etməyə qərar verdilər. Hayden, bu layihənin baş memarı seçildi və təcrübəsiz olmasına baxmayaraq, bu tapşırığı böyük müvəffəqiyyətlə yerinə yetirdi. Qadınlar Binasi, dövrünün ən müasir memarlıq yanaşmalarından birini əks etdirirdi. Bina, həmçinin qadınların iqtisadi, sosial və siyasi sahələrdəki təsirini nümayiş etdirmək məqsədi güdürdü. Binada, qadınların elmi və mədəni fəaliyyətləri üçün sərgilər və tədbirlər təşkil olunurdu. Çətinliklər və tənqidlər Sophia Hayden, layihənin uğurla tamamlanmasına baxmayaraq, layihənin gedişatında bir çox çətinliklərlə qarşılaşdı. Bir tərəfdən, o dövrün cəmiyyəti qadınların memarlıq kimi sahələrdə müstəqil və böyük layihələr idarə etmələrini qəbul etməkdə çətinlik çəkirdi. Digər tərəfdən, layihə tamamlandıqdan sonra Hayden, bəzi tənqidlər və zorlanmalarla qarşılaşdı. Qadınların memarlıq sahəsindəki nadir mövqeyi səbəbindən, onun işi daha çox diqqət mərkəzində idi, lakin bəzən bu diqqət mənfi şəkildə özünü göstərirdi. Hayden, layihənin baş memarı olaraq işini yerinə yetirdikdən sonra, çox sayda rəqabət və təzyiqlə qarşılaşdı. Layihə tamamlandıqdan sonra, o, yalnız bir neçə il daha memarlıq sahəsində fəaliyyət göstərdi və sonra karyerasını başqa sahələrə yönəltdi. Sonrakı həyatı və irsi Sophia Hayden, mühəndislik və memarlıq sahəsindəki irsini qoruyub saxladı və bir çox gənc qadına ilham verdi. Onun adı, zamanla qadınların kişilərlə bərabər mühəndislik və memarlıq sahələrində uğur qazanabiləcəyi mövqeyini möhkəmləndirdi. Sophia Hayden 1953-cü ildə vəfat etdi. Onun fəaliyyəti, ABŞ-da qadınların təhsil və peşə sahəsindəki mövqeyinin yaxşılaşmasında mühüm bir addım oldu. Bugün, onun adı memarlıq və mühəndislik sahələrində gələcək nəsillərə ilham verir, qadınların bu sahələrdəki əhəmiyyətini və potensialını göstərir. Sophia Hayden, memarlıq və mühəndislik sahələrindəki tarixi əhəmiyyəti ilə yalnız bir dövrün deyil, həm də bütün bir cəmiyyətin düşüncə tərzini dəyişdirmişdir. Onun müvəffəqiyyətləri, qadınların mühəndislik və memarlıq sahələrindəki yerini möhkəmləndirmiş və bu sahələrdəki gender bərabərliyi mübarizəsini irəlilətmişdir. Bu, qadınların müstəqil və uğurlu bir şəkildə cəmiyyətin müxtəlif sahələrində özlərini göstərmələrinin vacibliyini vurğulayan böyük bir örnəkdir
https://en.wikipedia.org/wiki/Sophia_Hayden
https://pioneeringwomen.bwaf.org/sophia-gregoria-hayden-bennett/
https://www.britannica.com/biography/Sophia-Hayden
https://www.lindareederwriter.com/blog/sophia-hayden
https://www.landmarks.org/women_built_type/sophia-hayden/
https://architectuul.com/architect/sophia-hayden-bennett
https://womeninexploration.org/timeline/sophia-hayden
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
