Simon Qexter — Avstriyalı iqtisadçı və davranış iqtisadiyyatı üzrə mütəxəssis, Nottingem Universitetində iqtisadi qərar qəbulunun psixologiyası professoru kimi tanınır. O, sosial dilemmalar, əməkdaşlıq və eksperimental iqtisadiyyat sahələrində apardığı tədqiqatlarla məşhurdur. Həyatı Simon Qexter 1965-ci il martın 8-də Avstriyanın Vorarlberq əyalətindəki Nenzinq şəhərində anadan olmuşdur. O, Vyana Universitetində iqtisadiyyat və fəlsəfə üzrə təhsil almış və 1994-cü ildə iqtisadiyyat üzrə doktorluq dərəcəsi qazanmışdır. Təhsilini başa vurduqdan sonra Vyana, Lins və Sürix universitetlərində assistent kimi çalışmışdır. 1999-cu ildə Sürix Universitetində iqtisadiyyat üzrə habilitasiya dərəcəsi almışdır. Qexter 2000-2005-ci illərdə İsveçrənin Sankt Qallen Universitetində tətbiqi mikroiqtisadiyyat professoru olmuşdur. 2005-ci ilin fevralından etibarən Nottingem Universitetində iqtisadi qərar qəbulunun psixologiyası üzrə professor vəzifəsində fəaliyyət göstərir. Karyerası Simon Qexter karyerası boyunca davranış və eksperimental iqtisadiyyat sahələrində dərin tədqiqatlar aparmışdır. Onun əsas maraq dairələri sosial əməkdaşlıq, ictimai malların könüllü təminatı və sərbəst yüklənmə (free-riding) problemlərinin həlli olmuşdur. O, həmçinin əmək iqtisadiyyatı və təşkilati davranış mövzularında da işləmişdir. Qexter Nottingem Universitetində Qərar Araşdırmaları və Eksperimental İqtisadiyyat Mərkəzində (CeDEx) aktiv rol oynayır. O, 2021-2026-cı illər üçün Avropa Tədqiqat Şurasından (ERC) “Böyük Ölçülü Əməkdaşlığın Davranış Prinsipləri” adlı ikinci qrantını qazanmışdır. Elmi töhfələri Qexterin ən tanınmış işlərindən biri 2000-ci ildə Ernst Fer ilə birgə yazdığı “İctimai mallar təcrübələrində əməkdaşlıq və cəza” (Cooperation and Punishment in Public Goods Experiments) məqaləsidir. Bu tədqiqatda o, cəza mexanizmlərinin əməkdaşlığı necə artırdığını sübut etmişdir. Onun işləri sosial normaların və şərti əməkdaşlığın insan davranışına təsirini də araşdırır. O, həmçinin qrup birliyi (group cohesion) və sosial üstünlüklərin iqtisadi qərarlara təsirini öyrənmişdir. Qexterin tədqiqatları “Econometrica”, “American Economic Review”, “Nature” və “Science” kimi nüfuzlu jurnallarda dərc olunmuşdur. Mükafatlar və irs Simon Qexter 2005-ci ildə Verein für Socialpolitik tərəfindən Qossen Mükafatını, 2009-cu ildə isə Alman Elmlər Akademiyası Leopoldinaya üzvlük qazanmışdır. O, Avropa İqtisadi Assosiasiyasının fəxri üzvüdür. Qexter əməkdaşlıq və davranış iqtisadiyyatı sahələrindəki işləri ilə müasir iqtisadi nəzəriyyəyə böyük təsir göstərmişdir. Onun tədqiqatları insan davranışının psixoloji və sosial aspektlərini iqtisadi modellərlə birləşdirərək bu sahənin inkişafına töhfə vermişdir. Qexterin ideyaları hələ də aktual olaraq qalır və gələcək nəsillər üçün ilham mənbəyidir.
https://www.iza.org/person/1491/simon-gachter
https://scholar.google.com/citations?user=_WISkdQAAAAJ&hl=en
https://www.leopoldina.org/fileadmin/redaktion/Mitglieder/CV_Gaechter_Simon_EN.pdf
https://www.nottingham.ac.uk/Economics/documents/staff-cvs/gaechter.pdf
https://iias.huji.ac.il/people/simon-gaechter
https://res.org.uk/committees/education-training-committee/res-doctoral-training-programme/2024-2025-masterclasses/masterclass-with-simon-gaechter/
https://en.wikipedia.org/wiki/Simon_G%C3%A4chter
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
