• Wikisun
Layihə çərçivəsində Wikipedia platformasına əlavə olunan məqalə sayı
1
2
5
5
simal-qoyun-qurbagasi

Şimal qoyun qurbağası

Şimal qoyun qurbağası (Hypopachus variolosus) - Mərkəzi Amerika, Meksika və ABŞ-nin cənub Texas bölgəsinə endemik olan bir qurbağa növü. Bu növ Sakit okean sahilində Sonora, Meksikadan şimal Kosta Rikaya qədər, həmçinin Meksika körfəzi və Karib dənizi sahillərində cənub Texasdan Hondurasa qədər olan düzənliklərdə tapılır. Qoyun qurbağası yarımsəhra kolluqlarında, savannalarda, otlaqlarda və açıq meşəliklərdə, həmçinin dağ yamaclarının kanyonlarında, çökəkliklərində, dağətəyi və aşağı yüksəkliklərində daha nəm və rütubətli meşələrdə yaşayır. Bu qurbağa qazıb yuva quran bir növdür və adətən gecə, güclü yağışlardan sonra səthə çıxır və çoxalır. Qoyun qurbağası adını qoyunun mələməsinə bənzəyən fərqli səsindən alır. Bu növ əsasən termit və qarışqa ilə qidalanan bir ixtisaslaşmış qidalanma tərzi ilə tanınır. Etimologiya və nomenklatura Hypopachus iki yunan sözünün birləşməsindən yaranıb: hypo = alt, aşağı, kiçik; və pachos = qalınlıq, yağlı və ya qalın mənasını verir. Xüsusi epiteti olan "variolosus" latın sözü olan "vario" və ya "variola" = rəngarəng etmək və ya rəngarəng; və "osus" = dolu və ya meylli mənasını verir və qurbağanın qarın hissəsindəki işarələrə istinad edir. Standartlaşdırılmış ümumi adlar Hypopachus variolosus növü üçün "qoyun qurbağası" (tək) və Hypopachus cinsi üçün "qoyun qurbağaları" (cəm) ümumi adları uzun müddətdir ki, qəbul edilmiş və geniş istifadə olunur. Lakin Vikipediyada əvvəllər yaradılmış Hypopachus cinsi məqaləsi "qoyun qurbağaları" ümumi adını ələ keçirmişdir və eyni adın tək və cəm formalarını (məsələn, qoyun qurbağası, qoyun qurbağaları) iki ayrı səhifə kimi tanımır, buna görə də burada məhdud istifadəsi olan "şimal qoyun qurbağası" adı tətbiq edilmişdir. 20-ci əsrin əvvəllərində standartlaşdırılmış ümumi adlar qəbul edilməzdən əvvəl istifadə edilən bəzi digər adlara Meksika dar ağızlı qurbağası, Taylor qurbağası və Brownsville dar ağızlı qurbağası daxildir. Taksonomiya Hypopachus variolosus dəyişkən bir növdür və uzun sinonimlər siyahısına malikdir. Qoyun qurbağaları geniş rəng və naxış varyasiyaları, səslər və ayaq barmaqları quruluşu ilə xarakterizə olunur ki, bu da hal-hazırda (2021) başa düşüldüyü kimi növün bir növ kompleksi ola biləcəyini göstərir. Təsvir Qoyun qurbağası nisbətən kiçik bir qurbağadır, 2,5–3,8 sm uzunluğunda olur, nadir hallarda 4 sm-dən çox ola bilir. Erkəklərin orta uzunluğu 3,3 mm, dişilərin isə 3,8 mm-dir. Yayılması Qoyun qurbağası Mərkəzi Amerika və Meksikanın bəzi hissələrində, adətən 1600 metrdən aşağı yüksəklikdəki sahil ərazilərində yayılmışdır və şimal sərhədinə ABŞ-nin cənub Texas bölgəsində çatır. Sakit okean sahilində şimal-qərb Kosta Rikadan qərbi Nikaraquaya, şimala doğru qərbi Meksikaya, o cümlədən Balsas çökəkliyinə, Sinaloaya və cənubi Sonora və Çihuahua bölgələrinə qədər tapılır. Honduras və Qvatemalada qitənin o biri tərəfinə, Atlantik (Karib dənizi) sahilində Belizə və Yucatan yarımadasına qədər yayılmışdır, şimala doğru Nuevo León və Tamaulipas, Meksika və ABŞ-nin cənub Texas bölgəsinə qədər uzanır. Yayılma sahəsi daxilində cənub Beliz və şimal Sinaloa kimi bəzi ərazilərdə qeydlər yoxdur ki, bu da yayılmanın boşluqları ola biləcəyini göstərir. Əksinə, internet saytlarında mövcud olan nisbətən qeyri-rəsmi qeydlər göstərir ki, yayılma sahəsi əvvəllər məlum olduğundan daha çox cənub Meksikanın daxili bölgələrinə qədər uzanır.


İstinadlar

Tarix : 5 mart 2025


Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.