Şimal kayman kərtənkələsi (Dracaena guianensis) - Cənubi Amerikanın şimal hissəsində tapılan bir kərtənkələ növü. Görünüş Şimal kayman kərtənkələsi, qohumu olan tequ ilə oxşar quruluşa malikdir: böyük, ağır bədən və qısa, lakin güclü ətraflar. Başı iri və tez-tez qırmızı və ya narıncı rəngdədir. Onun çənələri ilbiz, xərçəng və şirin su midyələri kimi əsas qidasını yemək üçün çox güclü əzələlərə malikdir. Həmçinin, su mühitinə uyğunlaşmaq üçün bir neçə adaptasiyası var. Uzun və yastı quyruğu var ki, bu da onun adını aldığı kaymana bənzəyir. Uzun quyruq, şimal kayman kərtənkələsinin üzmək və dalmaq bacarığını artırır. Aydın üçüncü göz qapağı su altında eynək kimi fəaliyyət göstərir. Şimal kayman kərtənkələsinin bədəni timsahın bədəninə çox bənzəyir. Adətən parlaq yaşıl rəngdədir və tünd yaşıl zolaqları var. Bel hissəsində buynuzlu və qalxmış pulcuqlar var. Bu, yırtıcılardan qorunmaq üçün əlavə təminat yaradır. Yayılma və yaşayış yeri D. guianensis Braziliya, Kolumbiya, Ekvador, Peru və Qvianada tapıla bilər. Bu növ bataqlıq və su basmış meşəlik ərazilərdə yaşayır. Əsasən suda yaşayır və əla dırmaşma qabiliyyətinə malikdir. Vaxtının çoxunu su yolları üzərində asılmış budaqlarda günəşlənməklə keçirir ki, yırtıcılardan qaçmaq üçün suya atıla bilsin. Bu kərtənkələnin vəhşi populyasiya sayı məlum deyil. Onların təbii yaşayış mühitində hələ də tədqiqat aparılmayıb. Onlar haqqında əksər məlumatlar zooparklarda, akvariumlarda və hobbistlərin evlərində saxlanılan nümunələrdən əldə edilib. Bu növ dəriləri üçün çox ovlanıb. 1970-ci ildə onlar qoruma altına alınıb və dərilərinin ixracı azalıb. İndi yerli populyasiyalar yaşayış mühiti qorunan ərazilərdə təhlükəsizdir. Dəri ticarəti üçün heyvanlar təmin etmək məqsədi ilə fermalar qurulub. Son illərdə bu heyvanların bir qismi ev heyvanı ticarətinə düşüb. Davranış Şimal kayman kərtənkələsi vaxtının çoxunu suda və ya su yaxınlığında keçirir. Gecələr ağaclar və kolluqlarda gizlənir. Vəhşi təbiətdə kayman kərtənkələləri müxtəlif ovlarla qidalanır: ilbizlər, balıqlar, suda-quruda yaşayanlar, xərçənglər, şirin su midyələri, onurğasızlar, yumurtalar və digər şirin su sakinləri onların qidasını təşkil edir. Lakin onlar əsasən ilbizlərlə qidalanmağa ixtisaslaşıblar. İlbizi çənələri ilə tutur, başını yuxarı qaldırır ki, ov ağzın arxa hissəsinə sürüşsün, sonra arxa dişləri ilə onu əzir. Daha sonra qabıq parçalarını tüpürür. Bu kərtənkələnin hətta Amazon çay tısbağalarını öldürüb yeməsi məlumdur. Bunun üçün o, qabığı kənarlarından əzir və yumşaq hissələrini hissə-hissə yeyir. Bəzən gəmiriciləri də ovlayır. Həmçinin, qohumu olan tequ kimi qazma qabiliyyətinə malikdir.
https://www.niabizoo.com/animals-habitats-details/caiman-lizard/
https://nationalzoo.si.edu/animals/caiman-lizard
https://www.paigntonzoo.org.uk/animals-az/northern-caiman-lizard/
https://www.reptilesofecuador.com/dracaena_guianensis.html
https://www.inaturalist.org/taxa/38641-Dracaena-guianensis
https://www.niabizoo.com/wp-content/uploads/2023/01/Northern-Caiman-Lizard.pdf
https://en.wikipedia.org/wiki/Northern_caiman_lizard
Tarix : 27 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
