Siera ağacdələni və ya Atlantik ağacdələni (Xiphorhynchus atlanticus) - "Furnariidae" fəsiləsinin "Dendrocolaptinae" yarımfəsiləsinə aid olan zəif növ quş. Taksonomiya və sistematika Siera ağacdələni əvvəllər "Lepidocolaptes" cinsinə daxil edilsə də, 1990-cı illərin sonlarından etibarən hazırkı cinsinə aid edilir. 2010-cu illərə qədər bu növ "kiçik ağacdələn"in (X. fuscus) yarımnövü hesab edilirdi. Ceara ağacdələni monotipikdir, yəni heç bir yarımnövü yoxdur. Təsvir Siera ağacdələni öz cinsinin kiçik və incə bir nümayəndəsidir, nisbətən böyük başı və uzun, incə, bir qədər əyri dimdiyi var. Növün uzunluğu 15-18,5 sm (5,9-7,3 düym) arasındadır. Erkək və dişi fərdlərin lələk örtüyü eynidir. Yetkin fərdlərin üzü əsasən tünd rəngdədir, incə krem və ya sarımtıl supercilium (göz üstü zolağı) və tez-tez açıq rəngli göz halqası var. Başının üstü və ensəsi qara-qəhvəyi rəngdədir və başının üstündə kiçik sarımtıl və ya darçını rəngli ləkələr var. Bu ləkələr ensə və boynun yan tərəflərində zolaqlara çevrilir və yuxarı belə zəif şəkildə davam edir. Beli və qanad örtükləri zeytun-qəhvəyi və ya qırmızı-qəhvəyi rəngdədir. Uçuş lələkləri, quyruqaltı və quyruğu qırmızı-kəstan rəngdədir, uçuş lələklərinin xarici hissələri və ucları daha tünddür. Boğazı krem-sarı rəngdədir və zəif tünd naxışlıdır. Döşü və qarnı oxra-qəhvəyi rəngdədir və bulanıq tünd kənarlı krem ləkələrdən ibarət zəif pulcuq görünüşü var. Quyruqaltı və qanadaltı örtükləri darçını rəngdədir. Gözlərinin irisi tünd qəhvəyi, üst çənəsi qara-qəhvəyi və ya tünd buynuz rəngindədir (tez-tez daha tünd əsaslı), alt çənəsi çəhrayı və ya ağ rəngdədir (bəzən daha tünd uclu), ayaqları və pəncələri isə zeytun-boz və ya mavi-boz rəngdədir. Yayılması və yaşayış yeri Siera ağacdələni yalnız Braziliyanın şimal-şərqində, Sieradan cənuba, Rio San Francisko çayının şimalındakı Alaqoasa qədər tapılır. Rütubətli meşələrdə, həm birincil, həm də ikincil meşələrdə, həmçinin Kaatinga bölgəsindəki brejos de altitude adlı qalıq meşə sahələrində yaşayır. Yüksəkliyi 600 metrə (2000 fut) qədər çatır. Davranış Hərəkət Siera ağacdələni, bütün arealı boyunca il boyu qalıcı quş hesab edilir. Qidalanma Siera ağacdələninin qidalanması və qidalanma davranışı ətraflı təsvir edilməsə də, əvvəlki "valideyn" növü olan kiçik ağacdələnin davranışına bənzədilir. Çoxalma Siera ağacdələninin çoxalma biologiyası haqqında məlumat yoxdur. Status "Beynəlxalq Təbiəti Qoruma İttifaqı" (IUCN) ilkin olaraq Siera ağacdələnini "Narahatçılıq doğurmayan" kimi qiymətləndirsə də, 2021-ci ildə onu "Zəif" kimi yenidən təsnif etdi. Bu növün məhdud yayılma sahəsi var və təxminən 5000-11,000 yetkin fərddən ibarət populyasiyasının azalmaqda olduğu düşünülür. Əsas təhlükələr şəhərləşmə, kənd təsərrüfatına çevrilmə və seçmə meşə qırılması səbəbindən meşə itkiləri və degradasiyadır. Kifayət qədər geniş yayılmışdır, lakin ümumi sayı haqqında çox az məlumat var və parçalanmış və ya digər şəkildə pozulmuş ərazilərə uyğunlaşma qabiliyyəti tam məlum deyil.
https://ebird.org/species/leswoo4
https://en.wikipedia.org/wiki/Ceara_woodcreeper
https://birdsoftheworld.org/bow/species/leswoo4/cur/introduction
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=5075741DF4C5204D
https://animalia.bio/ceara-woodcreeper#google_vignette
https://www.oiseaux.net/birds/ceara.woodcreeper.html
https://birdsoftheworld.org/bow/species/leswoo4/cur/introduction?lang=es&media=photos
Tarix : 27 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
