Şərq kralquşu (Tyrannus tyrannus) - Amerikada yayılmış iri bir milçəkqapan quş növü. Quş əsasən tünd boz rəngdədir, ağ alt qarın hissəsi və iti qanadları var. Şərq kralquşları açıq ərazilərdə, səpələnmiş ağac və kolluqlarda tez-tez görünür və həşərat ovlamaq üçün şaxələrdə oturur. Şərq kralquşu köçəri bir quşdur; çoxalma dövründə Şimali Amerikada, qışlama dövründə isə Mərkəzi və Cənubi Amerikada yayılmışdır. Taksonomiya Şərq kralquşu ilk dəfə 1758-ci ildə İsveç təbiətşünası Carl Linney tərəfindən "Systema Naturae" əsərinin onuncu nəşrində "Lanius tyrannus" adı ilə təsvir edilmişdir. Hazırkı "Tyrannus" cinsi 1799-cu ildə Fransız təbiətşünası Bernard Germain de Lacepede tərəfindən təqdim edilmişdir və növ tip növ kimi qəbul edilmişdir. Bu növ monotipikdir; heç bir yarımnöv tanınmır. Təsvir Yetkin fərdlərin üst hissələri boz-qara rəngdədir, alt hissələri isə açıq rənglidir. Uzun qara quyruğunun ucunda ağ ləkə var və uzun, iti qanadlara malikdir. Başının təpəsində nadir hallarda görünən qırmızı ləkə var. Kralquşlar üçün orta ölçüdədir: uzunluğu 19–23 sm (7.5–9.1 düym), qanad aralığı 33–38 sm (13–15 düym), çəkisi isə 33–55 qram (1.2–1.9 uns) arasındadır. Çağırışı yüksək tonlu, vızıltılı və musiqisiz bir cırıltıdır və tez-tez elektrik hasarına bənzədilir. Yayılması və yaşayış sahəsi Şərq kralquşunun çoxalma yaşayış mühiti Şimali Amerikanın açıq əraziləridir. Ağac və ya kollarda, bəzən kütük və ya dirəklərin üstündə möhkəm bir fincan şəklində yuva qururlar. Bu quşlar ərazilərini qəti şəkildə qoruyur, hətta daha böyük quşlara qarşı belə. Bu quşlar dəstələr halında Cənubi Amerikaya köçür. Avropada üç qeyd var: ikisi 2012-ci ilin oktyabrında və 2013-cü ilin sentyabrında İrlandiyada, biri isə 2016-cı ilin sentyabrında Şotlandiyada qeydə alınıb. Çoxalma Bəzi şərq kralquşları yuvalarını açıq ərazilərdə qursa da, digərləri yuvalarını yaxşı gizlədir. Cənubi Britaniya Kolumbiyasında şərq kralquşları açıq sahələrdə, su üzərindəki kollarda, ağacların yuxarı hissələrində və hətta kiçik kütüklərin üstündə yuva qura bilər. Həm erkək, həm də dişi yuva müdafiəsində iştirak edir, lakin yaxşı gizlədilmiş yuvaları olan dişilər, açıq yuvaları olan dişilərdən daha uzun müddət yuvalarında qala bilər. Açıq ərazilərdə yuva quran cütlüklər isə yırtıcıları daha tez görə bilər və yavrularını qorumaq üçün aqressiv davranışlardan istifadə edir. Şərq kralquşlarının aqressiv davranışı təcrübə yuvalarının qarğa və quzğunlar tərəfindən tapılmasının qarşısını alır. Kralquş yuvalarından uzaqda yerləşdirilən təcrübə yuvaları isə daha tez-tez qarğa və quzğunlar tərəfindən tapılır. Mavi alakəslər, Amerika qarğaları, sincablar və ağaca dırmaşan ilanlar bəzən kralquş yuvalarını qarət edir. Amerika kərkəsi isə yetkin kralquşlara hücum edə bilər. Qidalanma Şərq kralquşları açıq şaxələrdə oturaraq uçan həşəratları tutur, bəzən bitkilərdən ovunu götürmək üçün havada asılı qalır. Həmçinin, qışlama ərazilərində əsasən giləmeyvə və meyvələrlə qidalanır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Eastern_kingbird
https://animaldiversity.org/accounts/Tyrannus_tyrannus/
https://ebird.org/species/easkin
https://www.allaboutbirds.org/guide/Eastern_Kingbird/id
https://www.bto.org/understanding-birds/birdfacts/eastern-kingbird
https://birdsoftheworld.org/bow/species/easkin/cur/introduction
https://www.audubon.org/field-guide/bird/eastern-kingbird
https://www.allaboutbirds.org/guide/Eastern_Kingbird/overview
Tarix : 25 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
