Sasseks Spanyeli - İngiltərənin cənubunda, Sasseks bölgəsindən olan it cinsi. Bu cins Klumber spanyeli ilə oxşar görünüşə malikdir. Təsvir Klumber Spanyeli ilə oxşar görünüşə malikdir, lakin rəng fərqlidir. Hündürlüyü 38-41 sm, çəkisi isə 20-23 kq arasında dəyişir. Bu cinsin ən diqqət çəkən xüsusiyyətlərindən biri qızılı-qəhvəyi rəngli xəzidir ki, bu da yalnız bu cinsə xasdır. Tarixən qara, qara və qəhvəyi, qızılı-qəhvəyi və ağ rəngli nümunələr də olmuşdur. Xəzi qalındır. Sinə, ayaqlar və qulaqlar da, tüklərlə örtülüdür. Gözləri qəhvəyi rəngdədir. Uzun və ipək kimi qulaqları spanyel cinslərinə xas olan "lob" şəklindədir. Xasiyyət Yavaş tempdə hərəkət edən, sakit bir cinsdir, lakin eyni zamanda zarafatçıl və enerjili davranışa malik ola bilər. İnsanlarla olmağı çox sevir, uşaqlarla əla münasibət qurur və ailəni qorumaq istəyi göstərir. Bu cins, terapiya iti kimi fəaliyyət göstərmək üçün əla namizəddir. Ailə heyvanı kimi saxlanılır, lakin ov zamanı köməkçi ola bilər. Təlim zamanı inadçı ola bilər, lakin təbii qabiliyyətləri sayəsində ovda yaxşı nəticələr göstərə bilir. Bu cins, ovun qoxusunu aldıqda uluyan yeganə spanyel növüdür. Sağlamlıq Diz displaziyası, xarici qulaq infeksiyaları (otitis externa) və ürək problemləri kimi sağlamlıq problemləri ilə üzləşə bilər. Diz displaziyası, genetik olaraq diz oynağının düzgün formalaşmamasıdır və bu cinsin yığcam quruluşu səbəbindən ciddi problemlər yaratmır. Xarici qulaq infeksiyaları, uzun və sallanan qulaqlarda rütubət qalması səbəbindən tez-tez baş verir. Ürək problemləri arasında ağciyər qapak stenozu və "patent duktus arteriozus" kimi xəstəliklər var. Onurğa disk herniyası (intervertebral disk sindromu) da bu cinsdə tez-tez rast gəlinir. Bu vəziyyət, onurğa diskinin şişərək və ya partlayaraq onurğa kanalına basqı etməsi ilə xarakterizə olunur. Yüngül hallarda ağrı ilə müşahidə edilə bilər, daha ağır hallarda isə iflic və ya məsamə nəzarətinin itirilməsi ilə nəticələnə bilər. Tarix 1792-ci ildə Qərbi Sasseksdə Qudvud, Şərqi Sasseksdə isə Avqust Elliot Fulle tərəfindən yetişdirilmişdir. Bu cins, sıx meşəlik və çətin relyefli ərazilərdə ov zamanı ovçunu ov heyvanı barədə xəbərdar edə bilən bir ov iti kimi yetişdirilmişdir. Sasseks spanyeli, Norfok spanyeli (indiki dövrdə nəsli kəsilmiş), Fild spanyeli və İngiltərə Springer spanyeli kimi növlərdən daha qədim bir cinsdir. Sasseks spanyeli, "Böyük Britaniya Kennel Klubu" tərəfindən 1872-ci ildə qeydiyyata alınan ilk növlərdən biridir. 1884-cü ildə "Amerikan Kennel Klubu" tərəfindən ilk on növ arasında qeydiyyata alındı, lakin 1940-cı illərdə populyarlığını itirdi. İkinci Dünya Müharibəsi zamanı yetişdirmə təşviq edilmirdi, lakin ingilis yetişdirici Coy Frer tərəfindən nəslinin kəsilməsinin qarşısı alındı. Müasir Sasseks Spanyeli nümunələrinin hamısı onun qurtardığı itlərdən törəmişdir. 1947-ci ildə "İngilis Kennel Klubu"nda yalnız 10 Sasseks spanyeli qeydiyyata alınmışdı. 2004-cü ildə bu cins, "Böyük Britaniya Kennel Klubu" tərəfindən "təhlükədə olan yerli növ" kimi tanındı. 2008-ci ildə yalnız 56 bala qeydiyyata alındı. 2009-cu ildə "Stump" adlı Sasseks Spanyeli, "Vestminster Kennel Klubu" sərgisində "ən yaxşı it" seçildi və 10 yaşında bu titulu qazanan ən yaşlı it oldu. Bu cins, Böyük Britaniya və ABŞ-da digər ölkələrə nisbətən daha populyardır. "Fédération Cynologique Internationale", "Amerikan Kennel Klubu", "Böyük Britaniya Kennel Klubu", "Kanada Kennel Klubu" və digər böyük kinoloji təşkilatlar tərəfindən tanınır. Qidalanma Sasseks spanyellərinin sağlam böyüməsini və inkişafını təmin etmək üçün yüksək keyfiyyətli, tam və balanslaşdırılmış qidalanma vacibdir. Düzgün yaş və çəki aralığına uyğun bir pəhriz həm onların sağlamlığını, həm də yumşaq, lələklərə bənzər tük örtüyünü optimal vəziyyətdə saxlamağa kömək edir. Gündəlik yem miqdarı qida qablaşdırmasındakı təlimatlara və ya baytarın tövsiyələrinə uyğun olaraq ölçülməlidir. Artıq çəki oynaqlara böyük təzyiq göstərir və ürək xəstəliyi kimi bir çox sağlamlıq probleminə səbəb ola bilər. Yemək rasionunu gündə iki və ya daha çox hissəyə bölmək məsləhətdir. Bu, Sasseks spanyellərinin həddindən artıq yemək yeməsini və mədədə şişkinlik yaranmasını qarşısını almağa kömək edir. Sasseks spanyelləri yeməyi sürətlə yeməyə meyllidirlər, bu da şişkinlik yarada bilər. Şişkinlik ciddi və təhlükəli bir vəziyyətdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Sussex_Spaniel
https://a-z-animals.com/blog/sussex-spaniel-dog-breed-complete-guide/
https://www.akc.org/dog-breeds/sussex-spaniel/
https://dogtime.com/dog-breeds/sussex-spaniel
https://wagwalking.com/breed/sussex-spaniel
https://www.purina.co.uk/find-a-pet/dog-breeds/sussex-spaniel
https://www.wisdompanel.com/en-us/dog-breeds/sussex-spaniel
https://www.thesprucepets.com/sussex-spaniel-dog-breed-profile-4780321
https://www.britannica.com/animal/Sussex-spaniel
https://www.webmd.com/pets/dogs/what-to-know-about-the-sussex-spaniel
https://www.ckc.ca/en/Choosing-a-Dog/Choosing-a-Breed/Sporting-Dogs/Spaniel-Sussex
https://ckcusa.com/breeds/sussex-spaniel/
Tarix : 12 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
