• Wikisun
Layihə çərçivəsində Wikipedia platformasına əlavə olunan məqalə sayı
1
7
4
8
saridimdik-qasiqdimdik

Sarıdimdik qaşıqdimdik

Sarıdimdik qaşıqdimdik ("Platalea flavipes") - İbis və qaşıqdimdik fəsiləsinə (Threskiornithidae) aid olan, qruplar halında yaşayan və suda qidalanan bir quş növü. Taksonomiya Məşhur ornitoloq Con Qould sarıdimdik qaşıqdimdiyi ilk dəfə "Platalea flavipes" adı ilə təsvir etmiş, lakin onun cinsin digər növlərindən fərqləndiyini qeyd etmişdir. Bonapart 1856-cı ildə "Platibis" cinsini yaratmış və Qould sonrakı əsərlərində bu təsnifatı izləmişdir. O, 1839-cu ildə bu növün Yeni Cənubi Uelsdə, xüsusilə şimalda Hunter və aşağı Namoi çayları arasında böyük miqdarda göründüyünü qeyd etmişdir. Həmin il əvvəlki illərdəki quraqlıqlardan fərqli olaraq yağışlı keçmişdi. Təsvir Sarıdimdik qaşıqdimdik təxminən 90 sm uzunluğundadır və tamamilə ağ lələklərə malikdir. Uzun qaşıqşəkilli dimdiyi sarı, üz dərisi açıq, ayaqları və dırnaqları sarı, gözünü içi isə açıq sarı rəngdədir. Erkək və dişi fərdlər lələk və rəng baxımından oxşardır. Çoxalma mövsümündə üzü qara xətlərlə örtülür, sinəsində uzun lələklər inkişaf edir və qanadlarının ucları qara rəngdə olur. Sarıdimdik qaşıqdimdiyin dimdiyi kral qaşıqdimdiyin dimdiyindən daha dar və "forseps"(qayçıya bənzər tibbi alət) kimi işləyir, kral qaşıqdimdiyinin dimdiyi isə daha genişdir və qaşıq kimi davranır. İbis və qaşıqdimdik fəsiləsinin bütün üzvləri kimi, bu quş da həmişə başını uzadaraq uçur. Yayılması və yaşayış mühiti Sarıdimdik qaşıqdimdik şərqi, şimalı və cənub-qərbi Avstraliyada, xüsusilə su hövzələrinin yaxınlığında yayılıb və Yeni Zelandiya, Lord Hau adası və Norfolk adasına səyahət edir. Tasmaniyada rast gəlinmir. Ağaclarda, bataqlıqlarda və ya qamışlıqlarda yuva qurur və tez-tez ağaclarda istirahət edir. Bu quş su bəndlərinin dayaz hissələrində və bəzən quru otlaqlarda da görünür. Qidalanma Sarıdimdik qaşıqdimdik ətçildir və kiçik heyvanları dimdiyini dayaz suda süpürərək tutur və ovunu hiss etdikdən sonra udur. Yavaş süpürərkən, quş dimdiyini üfüqi səthdən təxminən 60 dərəcə bucaq altında tutur və dimdiyinin ucunu təxminən 2-4 sm açaraq, qarşısındaki 120 dərəcəlik bir qövs süpürür. Quş yavaş-yavaş yeriyir və suyun dibindən qalxan qalıntıları və kiçik heyvanları qaldırır, sonra onları hiss edib dimdiyi ilə tutur. Bir şey aşkar edildikdə, quş kiçik bir sahədə intensiv süpürməyə keçir. Sarıdimdik qaşıqdimdiyin dimdiyinin kənarlarında kiçik küt yumrular (papillalar) var. Bunlar quşun vibrasiyanı hiss etməsinə və ovunu tutmasına kömək edən sensor strukturlardır. Qidalanma Yeni Cənubi Uelsdəki Koval gölündə aparılan bir sahə tədqiqatı göstərdi ki, quşlar qidalanma üçün 40 sm-dən az dərinlikdə olan suları seçirlər. Göllər və bataqlıqlarla yanaşı, quşlar bərk yağışdan sonra su basmış otlaqlarda da qidalanır. Qidalanma gündüz və gecə həyata keçir. Sarıdimdik qaşıqdimdiklər həmçinin su bitkilərini birbaşa yoxlayaraq və torpaq üstündə hörümçək kimi ovları tutaraq qidalanır. Onların dayaz suda yeriyərkən dimdiklərini yanlarına sürüklədiyi müşahidə edilib. Çoxalma Sarıdimdik qaşıqdimdik adətən su bol olduqda ildə bir və ya iki dəfə yuva qurur. Çoxalma mövsümü regiondan asılı olaraq dəyişir. Ölkənin şimalında adətən mart-may aylarında (yağışlı mövsümdən sonra), mülayim bölgələrdə isə qış-yaz aylarında (avqust-oktyabr cənub yarımkürəsində) baş verir. Yuva budaqlardan və ya ağacın çəngəlində qurulan bir platformadır və mərkəzi oyuq olur. Yuva iki ilə dörd arasında tünd ağ rəngli yumurta ilə döşənir, hər bir yumurta təxminən 68 x 45 mm ölçüdə olur.


İstinadlar

Tarix : 2 fevral 2025


Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.