Şabalıdqarın kolibrisi (Saucerottia castaneiventris) - "Trochilinae" yarımfəsiləsinin, "Trochilini" qəbiləsinə aid olan, "zümrüd kolibriləri" qrupuna daxil "Təhlükəyə Yaxın" bir kolibri növü. Taksonomiya və sistematika Şabalıdqarın kolibrisi əvvəllər "Amazilia" cinsinə daxil edilmişdir. 2014-cü ildə nəşr olunmuş molekulyar filogenetik tədqiqat göstərdi ki, "Amazilia" cinsi polifiletikdir. Monofiletik cinslər yaratmaq üçün təsnifatda dəyişiklik edilərkən, şabalıdqarın kolibrisi əksər taksonomik sistemlər tərəfindən yenidən bərpa edilmiş "Saucerottia" cinsinə köçürüldü. Bununla belə, "BirdLife International"ın "Handbook of the Birds of the World" (HBW) təsnifatı onu hələ də "Amazilia" cinsində saxlayır. Şabalıdqarın kolibrisi monotipikdir. Təsvir Şabalıdqarın kolibrisi təxminən 9 sm uzunluğundadır. Hər iki cinsin dimdiyi qaradır və alt çənəsinin əsası qırmızıdır. Yetkin erkək fərdlərin üst hissələri tunc-yaşıl rəngdədir və quyruğu şabalıdı rəngdədir. Boğazı və üst döşü parlaq yaşıl, qarın hissəsi şabalıdı, quyruqaltı örtükləri isə şabalıdı rəngdədir və yaşıl kənarları var. Dişi fərdlər oxşar görünüşə malikdir, lakin qarın hissəsi bir qədər açıq rəngdədir və boğaz lələklərinin uclarına yaxın ağ zolaqlar var. Cavan fərdlər dişilərə bənzəyir, lakin boyun və bel lələklərinin kənarları qırmızımtıldır. Yayılması və yaşayış yeri Şabalıdqarın kolibrisi Kolumbiyanın Maqdalena vadisinin quru hissələrində məhdudlaşmışdır və əsas yayılma sahəsi Çikamoça, Suares və Çukuri çay vadilərindədir. 2019-cu ilə qədər ən azı 14 yerdən qeydə alınmışdır. Bununla belə, əksər yerlərdə müntəzəm şəkildə qeydə alınmır, bəlkə də məlum olmayan mövsümi hərəkətlər səbəbindən. Əksər qeydlər quru kolluqlu kanyonlardan və bir neçəsi rütubətli dağ meşələrinin aşağı kənarlarındandır. Əksər qeydlər 500-1500 metr yüksəklikdən olmaqla bəziləri 340-2200 metr arasında, bir qeyd isə 120 metr yüksəklikdədir. Davranış Şabalıdqarın kolibrisinin çoxalma mövsümündən sonra yüksək yüksəkliklərdən aşağıya doğru hərəkət etdiyi güman edilir. Qidalanma Şabalıdqarın kolibrisinin qidalanma texnikası və qidası haqqında ətraflı məlumat olmasa da, "Salvia" və "Trichanthera" bitkilərindən nektar topladığı məlumdur. Həmçinin kiçik buğumayaqlılarla da qidalanır. Çoxalma Çoxalma vəziyyətində olan şabalıdqarın kolibrisi nümunələri onun çoxalma mövsümünün avqustdan dekabra qədər davam etdiyini göstərir. Çoxalma fenologiyası və yuvası haqqında başqa məlumat yoxdur. Status və təhlükələr "Beynəlxalq Təbiəti Qoruma Birliyi" (IUCN) şabalıdqarın kolibrisini əvvəlcə "Təhlükəli", 1994-cü ildə "Nəsli Kəsilmək Təhlükəsində", 2000-ci ildə "Kritik Təhlükədə", 2009-cu ildə yenidən "Nəsli Kəsilmək Təhlükəsində" və 2019-cu ildən etibarən "Təhlükəyə Yaxın" kimi qiymətləndirir.
https://ebird.org/species/chbhum1
https://en.wikipedia.org/wiki/Chestnut-bellied_hummingbird
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=73879DB010C659DD
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/chestnut-bellied-hummingbird-saucerottia-castaneiventris
https://birdsoftheworld.org/bow/species/chbhum1/cur/introduction
https://www.inaturalist.org/taxa/5730-Amazilia-castaneiventris
https://birdsoftheworld.org/bow/species/chbhum1/cur/introduction?lang=es&media=illustrations
https://neotropical.pensoft.net/article/66094/
Tarix : 21 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
