• Wikisun
Layihə çərçivəsində Wikipedia platformasına əlavə olunan məqalə sayı
1
2
5
5
sabalidibel-qarisqayeyen

Şabalıdıbel qarışqayeyən

Şabalıdıbel qarışqayeyən (Thamnophilus palliatus)-"Thamnophilidae" fəsiləsinin, "Thamnophilinae" yarımfəsiləsinə aid olan tipik qarışqaquşu növü. Taksonomiya və sistematika Şabalıdıbel qarışqayeyənin aşağıdakı dörd yarımnövü var: -"T. p. palliatus" (Lichtenstein, MHC, 1823) -"T. p. vestitus" (Lesson, RP, 1831) -"T. p. puncticeps" (Sclater, PL, 1890) -"T. p. similis" (Zimmer, JT, 1933) Daha əvvəl xətti qarışqayeyən (T. tenuepunctatus) kimi tanınan növ, bir neçə müəllif tərəfindən şabalıdıbel qarışqayeyənin yarımnövü kimi qəbul edilirdi. 2007-ci ildə nəşr olunmuş bir tədqiqat təsdiq etdi ki, xətti qarışqaçəkən ayrı bir növdür və şabalıdıbel qarışqaçəkənin qohumudur. Təsvir Xətti qarışqayeyən 16-17 sm uzunluğunda və 26-28 qram ağırlığındadır. "Thamnophilus" cinsinə aid olan quşlar qarışqaquşu fəsiləsinin iri nümayəndələridir; hamısının qıvrımlı dimdiyi var. Bu növ cinsi dimorfizm nümayiş etdirir, lakin hər iki cinsin kəkili var. Nominativ yarımnöv olan "T. p. palliatus"un erkək fərdlərinin başının üst hissəsi qara və alın hissəsində ağ ləkələr var. Üz və boyun hissələri qara və ağ ləkəlidir. Üst hissələri, qanadları və quyruğu qırmızımtıl-qəhvəyi rəngdədir. Boğazında qara və ağ zolaqlar var, qarın hissəsi isə qara və ağ zolaqlıdır və yan tərəflərində qırmızımtıl çalarlar var. Dişi fərdlər erkəklərə çox bənzəyir, lakin başının üst hissəsi tünd qırmızımtıl-qəhvəyi rəngdədir və qarın hissəsindəki ağ zolaqlar daha genişdir. Hər iki cinsin gözləri açıq rəngdədir və rəngi dəyişir. Yayılması və yaşayış yeri Şabalıdıbel qarışqayeyənin yayılma sahəsi parçalıdır. "T. p. vestitus" yarımnövü digər üç yarımnövdən ayrı olaraq Braziliyanın şərq sahilində, cənubi Bahiadan Rio de Janeiro ştatına qədər və San Paulo ştatında bir neçə qeydə alınmışdır. "T. p. puncticeps" yarımnövü ən geniş yayılmışdır. Yaşayış yeri Şabalıdıbel qarışqayeyən müxtəlif landşaftlarda yaşayır, bunların çoxu bir qədər açıq ərazilərdir. Bunlara həmişəyaşıl meşələrin kənarları, yetişmiş ikinci dərəcəli meşələr, yenidən böyüyən açıq ərazilər və tərk edilmiş plantasiyalar (xüsusilə bambuk olanlar) daxildir. Davranış Şabalıdıbel qarışqayeyənin bütün il boyu yaşayış ərazisində qaldığı güman edilir. Qidalanma Şabalıdıbel qarışqayeyənin qidası ətraflı şəkildə öyrənilməsə də, müxtəlif həşəratlar və hörümçəklər kimi digər buğumayaqlıları əhatə edir. Adətən tək və ya cüt halda qidalanır və tez-tez qarışıq növlərdən ibarət qidalanma dəstələrinə qoşulur. Çoxalma Şabalıdıbel qarışqayeyənin çoxalma mövsümü tam olaraq müəyyən edilməsə də, Braziliyanın cənub-şərqində oktyabr-yanvar aylarını əhatə edir. Amazoniyada noyabrda başlayır və bəlkə də iyuna qədər davam edir. Növün yuvası göbələk, kök və digər bitki liflərindən toxunmuş kiçik və dərin bir qab şəklindədir və bəzən yaşıl mamırla örtülür. Yuva kənarı ilə budaq çəngəlində asılır, adətən 1,5-3 metr yüksəklikdə, sıx kolluqlarda yerləşir. Adətən bir dəfəyə iki yumurta qoyulur. Yumurtaların inkubasiya müddəti, balaların uçma vaxtı və valideyn qayğısı haqqında dəqiq məlumat yoxdur. Status "Beynəlxalq Təbiəti Qoruma Birliyi" (IUCN) şabalıdıbel qarışqayeyənini "ən az narahatlıq doğuran" kimi qiymətləndirir.


İstinadlar

Tarix : 21 fevral 2025


Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.