Şabalıdı meşə bildirçini (Odontophorus hyperythrus) - "Odontophoridae" fəsiləsinə aid olan, "Yeni Dünya" bildirçin növü. Taksonomiya və sistematika Şabalıdı meşə bildirçini müxtəlif dövrlərdə qırmızıalın meşə bildirçini (Odontophorus erythrops), tündbel meşə bildirçini (O. melanonotus) və qırmızıdöş meşə bildirçini (O. speciosus) ilə eyni növ kimi qəbul edilmişdir. Bu növ monotipikdir, yəni heç bir yarımnövü yoxdur. Təsvir Şabalıdı meşə bildirçini 25-29 sm uzunluğundadır. Erkək fərdlərin çəkisi 325-380 qram, dişi fərdlərin çəkisi isə 325-330 qramdır. Hər iki cinsin göz ətrafında boz-ağ lələklər var, lakin dişi fərdlərdə bu lələklər daha geniş yayılmışdır. Erkək fərdlərin başı şabalıdı, beli, quyruğu və qanadları qəhvəyi rəngdədir. Quyruq hissəsində incə qara xətlər var. Boğaz və alt hissələr qırmızımtıldır. Dişi fərdlərin başının üst hissəsi tünd qəhvəyi, döş və qarın hissələri isə tünd bozdur. Cavan fərdlər dişi fərdlərə bənzəyir. Yayılması və yaşayış yeri Şabalıdı meşə bildirçini əsasən Kolumbiyanın qərb və mərkəzi And dağlarında, həmçinin şərq And dağlarının bəzi hissələrində tapılır. Dəniz səviyyəsindən 1600-2800 metr yüksəklikdə yaşayır. Subtropik dağ meşələrinin daxili hissələrində və kənarlarında, həm ilkin, həm də ikinci dərəcəli meşələrdə məskunlaşır. Əsasən yerli quş olsa da, bəzən 10 metr yüksəklikdə ağaclarda da görülür. Qidalanma Şabalıdı meşə bildirçini yarpaq töküntüləri arasında qazaraq köklər, toxumlar, tökülmüş giləmeyvələr və ehtimal ki, həşəratlarla qidalanır. Çoxalma Şabalıdı meşə bildirçinin iki çoxalma mövsümü var ki, bu da ən yağışlı dövrlərə, yəni mart-may və oktyabr-dekabr aylarına təsadüf edir. Yuvalar yerdə qurulan və yarpaq və budaqlardan ibarət günbəz şəkilli quruluşlardır və qısa bir giriş tuneli var. Bir dəfəyə 4-5 yumurta qoyulur və yalnız dişi fərd yumurtaları qoruyur. Balalar çıxdıqdan sonra ailə qrupları bir neçə ay birgə qalır. Səs və çağırışlar Şabalıdı meşə bildirçinin cəlb edici çağırışı "tez-tez təkrarlanan bir duet, 'orrit-kilyit...'" şəklindədir. Həmçinin, "aşağı tonlu 'peetit, peetit...'" şəklində bir həyəcan çağırışı var. Status "Beynəlxalq Təbiəti Qoruma Birliyi" (IUCN) şabalıdı meşə bildirçinini "ən az narahatlıq doğuran" kimi qiymətləndirir. 2020-ci ilə qədər bu növ "təhlükəyə yaxın" kateqoriyasında idi. Populyasiya ölçüsü məlum olmasa da və azalma tendensiyası olduğu güman edilsə də, bu meyarlar daha təhlükəli bir qiymətləndirmə üçün kifayət qədər kritik deyil.
https://en.wikipedia.org/wiki/Chestnut_wood_quail
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=D8BFC2F1F70BD4DD
https://www.inaturalist.org/taxa/1353-Odontophorus-hyperythrus
https://ebird.org/species/chwqua1
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/chestnut-wood-quail-odontophorus-hyperythrus
https://www.inaturalist.org/guide_taxa/2353856
https://xeno-canto.org/species/Odontophorus-hyperythrus?pg=1&dir=0&order=xc
https://birdsoftheworld.org/bow/species/chwqua1/cur/introduction
https://birdsofcolombia.com/pages/chestnut-wood-quail
Tarix : 21 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
