Rutulus kəpənəyi (Papilio rutulus) - Papilionidae ailəsinin bir üzvü və dünyada tanınan “Swallowtail” (qalxanqulaq) kəpənəkləri cinsinə aiddir. Bu növ, xüsusilə Cənubi və Qərbi Şimali Amerikada yayılmışdır. Ən çox Kaliforniya, Meksika və ABŞ-ın qərb hissələrində tapıla bilər. Rutulus kəpənəyi, zərif və cazibədar qanadları ilə təbiətsevərlərin və entomoloqların marağını çəkir. Bu kəpənəyin gözəl görünüşü və möhtəşəm uçuşu təbiətə olan heyranlığı artırır. Xüsusiyyətləri Rutulus kəpənəyi, orta ölçülü bir kəpənəkdir və qanadlarının genişliyi təxminən 7-10 sm olur. Kəpənəyin qanadları əsasən qara və yaşıl rənglərin qarışığındadır. Qanadlarının üst tərəfində parlaq yaşıl və mavi rənglərə sahib gözəl zolaqlar müşahidə edilir, bu da ona bənzərsiz və cazibədar bir görünüş qazandırır. Kəpənəyin qanadlarının ucları əyilmiş və uzun olur, bu da ona "swallowtail" (qalxanqulaq) adını qazandırır. Arxa qanadlarda yerləşən bu uzun və incə əyilmələr, onu digər kəpənəklərdən fərqləndirən əsas xüsusiyyətdir. Qanadların alt tərəfi isə qara və açıq yaşıl rənglərdən ibarət olur. Bu rənglər təbiətdəki digər növlərlə müqayisədə onu daha gözə çarpan edir. Həyat dövrü Rutulus kəpənəyinin həyat dövrü yumurta, larva (qurd), pup (kukulet) və yetkin kəpənək mərhələlərindən ibarətdir. Yumurtalar adətən bitki yarpaqlarına qoyulur və bir neçə gün ərzində yumurtadan çıxan larvalar yarpaqlarla qidalanmağa başlayır. Bu kəpənəyin larvaları, əsasən Rutaceae (büzərik) ailəsinə aid bitkiləri yeyirlər. Larva mərhələsindəki kəpənəklər, yaşıl və ya qəhvəyi rənglərdə olur və özlərini yaxşı camuflyaj etməyi bacarırlar, çünki onlar qida bitkilərinin yarpaqları ilə bənzər rənglərdədirlər. Larvalar böyüdükcə, pup mərhələsinə keçir və inkişaf edirlər. Pup mərhələsində, kəpənəklər bir müddət dinlənirlər və sonra tam inkişaf etmiş yetkin kəpənək halına gəlirlər. Ekologiya və davranış Rutulus kəpənəyi, meşəliklər, çəmənliklər və çiçəkli sahələrdə yaşayan bir növdür. Bu kəpənəklər günəşli ərazilərdə fəaldır və havada asanlıqla uçarlar. Kəpənəklər, çiçəklərdən nektar alaraq qidalanır və bu prosesdə əhəmiyyətli bir tozlandırıcı rolu oynayırlar. Onlar çox zaman çiçəkli bitkiləri ziyarət edərək onların tozlanmasına kömək edirlər. Rutulus kəpənəyi çox yavaş və zərif bir şəkildə uçur. Onların uçuşu, qanadlarının əyilməsindən və parlaq rənglərindən irəli gələn zərifliyini vurğulayır. Bu kəpənəklər, həm də çox gözəl hərəkət edən və çevik bir canlıdır, bu da onları təbiətdəki digər canlılardan fərqləndirir. Qorunma vəziyyəti Rutulus kəpənəyinin qorunma vəziyyəti hal-hazırda ciddi təhlükə altında deyil. Lakin, onların yaşam sahələrinin azaldığı və təbii ərazilərin məhv olduğu hallarda bu növün gələcəyi təhdid altında ola bilər. Məsələn, şəhər salınması və kənd təsərrüfatı sahələrinin genişlənməsi bu kəpənəklərin yaşayış sahələrini məhdudlaşdıra bilər. Bundan əlavə, qeyri-qanuni yığım və bu kəpənəklərin ticarəti də bu növün qorunmasına mane ola bilər. Bununla birlikdə, onların təbii yaşayış mühitlərinin qorunması və ətraf mühitin sağlamlığı, bu kəpənəyin davamlılığı üçün çox vacibdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Papilio_rutulus
https://www.butterfliesandmoths.org/species/Papilio-rutulus
https://www.inaturalist.org/taxa/47226-Papilio-rutulus
https://butterfly.ucdavis.edu/butterfly/papilio/rutulus
https://www.inaturalist.org/guide_taxa/2904
https://ru.wikipedia.org/wiki/Papilio_rutulus
https://calscape.org/lep/Papilio-rutulus-(Western-Tiger-Swallowtail)?srchcr=sc5d5edc49d6a00
Tarix : 16 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
