Rufus Wilmot Griswold (13 fevral 1815 – 27 avqust 1857) - Amerikalı antoloq, redaktor, şair və tənqidçi. Vermontda anadan olan Griswold, 15 yaşında evi tərk etdi. O, Filadelfiya, Nyu-York və digər şəhərlərdə jurnalist, redaktor və tənqidçi kimi çalışdı. Ədəbi şöhrət qazandı, qismən də 1842-ci ildə nəşr etdirdiyi "The Poets and Poetry of America" (Amerikanın şairləri və poeziyası) antologiyası sayəsində. Bu antologiya öz dövrünün ən geniş və əhatəli toplusu idi və Griswoldun Amerikan poeziyasının ən yaxşı nümunələri hesab etdiyi əsərləri özündə birləşdirirdi. O, ömrünün sonuna qədər bu antologiyanın yenidən işlənmiş versiyalarını və oxşar toplularını hazırladı, baxmayaraq ki, onun təqdim etdiyi şairlərin çoxu indi unudulub. Bir çox yazıçı öz əsərlərinin bu nəşrlərdə yer almasını arzulayırdı, baxmayaraq ki, onlar Griswoldun kobud xarakteri haqqında kəskin şərhlər edirdilər. Erkən həyat Rufus Vilmot Qrizvold 13 fevral 1815-ci ildə Vermontda, Rutland yaxınlığında Rufus və Debora (Vass) Qrizvoldun ailəsində anadan olub və Benson kəndində ciddi Kalvinist ənənələri ilə böyüdülüb. O, on dörd uşaqlı ailənin on ikinci övladı idi; atası fermer və ayaqqabı ustası idi. 1822-ci ildə ailə Benson fermasını satdı və yaxınlıqdakı Hubbardtona köçdü. Uşaq ikən Qrizvold mürəkkəb, qeyri-müəyyən və ehtiyatsız bir şəxsiyyət idi. O, 15 yaşında evi tərk etdi və özünü "dünyada sərgərdan gəzən, evsiz, sevincsiz bir məhrum" kimi təsvir etdi. Qrizvold Nyu-Yorkun Albany şəhərinə köçdü və 22 yaşlı, fleytada ifa edən jurnalist Corc C. Foster ilə birlikdə yaşadı. Foster ən çox "New-York by Gas-Light" əsəri ilə tanınırdı. Qrizvold 17 yaşına qədər Foster ilə yaşadı və onların romantik bir münasibəti ola bilərdi. Qrizvold köçəndə Foster ona məktub yazaraq qayıtmasını xahiş etdi və məktubunu "əgər məni sevirsənsə, yanıma gəl" kimi imzaladı. Qrizvold 1830-cu ildə Rensselaer Məktəbinə qəbul olmağa çalışdı, lakin bir professoru zarafatla aldatmağa cəhd etdiyi üçün heç bir dərsə qəbul edilmədi. Erkən karyera və ilk evlilik Qrizvold qısa müddətli bir mətbəə şagirdliyindən sonra Nyu-Yorkun Sirakuz şəhərinə köçdü və burada dostları ilə birlikdə "The Porcupine" adlı qəzet təsis etdi. Bu nəşr yerli sakinləri qəsdən hədəf alırdı və sonradan yalnız zərərverici tənqid kimi xatırlandı. O, 1836-cı ildə Nyu-York şəhərinə köçdü və həmin ilin martında 19 yaşlı Karolin Searls ilə tanış oldu, sonradan onunla evləndi. Nyu-York ərazisində müxtəlif nəşrlərdə redaktor kimi çalışdı. Oktyabrda Viq partiyasından namizəd olmağı düşündü, lakin partiyanın dəstəyini qazana bilmədi. Ölüm Rufus Vilmot Qrizvold 27 avqust 1857-ci ildə Nyu-York şəhərində vərəmdən vəfat etdi. Dostu və yazıçı Estelle Anna Luis, Elizabet Ellentin müdaxiləsinin Qrizvoldun vəziyyətini ağırlaşdırdığını və onun "Qrizvoldu ölümə sövq etdiyini" irəli sürdü. Ölümü zamanı onun otağında yeganə bəzək kimi özünün, Fransis Osqudun və Edqar Allan Ponun portretləri tapıldı. Dostu Çarlz Godfrey Leland, Qrizvoldun masasında bir sıra müəlliflərə hücum edən sənədlər tapdı ki, bunları Qrizvold nəşr üçün hazırlayırdı. Leland onları yandırmaq qərarına gəldi. Qrizvoldun dəfn mərasimi 30 avqustda keçirildi. Tabutunu daşıyanlar arasında Leland, Çarlz Frederik Briqqs, Corc Henri Mur və Riçard Henri Stoddard var idi. Onun qalıqları səkkiz il boyunca Green-Wood qəbiristanlığının qəbirləri qəbul edən məzarında qaldı və 12 iyul 1865-ci ildə heç bir məzar daşı olmadan dəfn edildi. Bir neçə min cilddən ibarət kitabxanası hərracda satılsa və 3.000 dollardan çox məbləğ (2023-cü ildə təxminən 46.787 dollar) abidə üçün ayrılsa da, heç bir abidə tikilmədi. Antologiyalar Biographical Annual (1841) The Poets and Poetry of America (1842, bir neçə nəşrin ilki) Gems from American Female Poets (1842) Readings in American Poetry for the Use of Schools (1843) Curiosities of American Literature (1844) The Poets and Poetry of England in the Nineteenth Century (1844) The Prose Works of John Milton (1845) The Poets and Poetry of England (1845) Poetry of the Sentiments (1846) Scenes in the Life of the Savior (1846) Prose Writers of America (1847) Female Poets of America (1848) The Sacred Poets of England and America (1848) Gift Leaves of American Poetry (1849) Poetry of the Flowers (1850) The Gift of Affection (1853) Gift of Flowers, or Love's Wreath (1853) Gift of Love (1853) Gift of Sentiment (1854) Şeirlər The Cypress Wreath: A Book of Consolation (1844) Illustrated Book of Christian Ballads (1844) Qeyri-bədii əsərlər The Republican Court or, American Society in the Days of Washington (1854)
https://www.britannica.com/biography/Rufus-Wilmot-Griswold
https://www.eapoe.org/geninfo/poegrisw.htm
https://www.bpl.org/blogs/post/poe-and-his-publisher/
https://oll.libertyfund.org/people/rufus-wilmot-griswold
https://the-fall-of-the-house-of-usher.fandom.com/wiki/Rufus_Griswold
https://en.wikisource.org/wiki/Author:Rufus_Wilmot_Griswold
https://poemuseum.org/rufus-wilmot-griswold-poes-literary-executor/
Tarix : 8 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
