Röza Peter - Macar riyaziyyatçısı və kompüter alimidir. O, hesablama nəzəriyyəsi və rəsmi dillər sahəsində etdiyi işlərlə tanınmışdır. Röza Peter, xüsusilə rəsmi dil nəzəriyyəsi və hesablama proseslərinin həlli sahəsindəki töhfələri ilə məşhurdur və o dövrün ən önəmli alimlərindən biri hesab olunur. Onun əsərləri, kompüter elminin inkişafına və riyaziyyatın tətbiqi sahələrindəki elmi tədqiqatlara böyük təsir göstərmişdir. Erkən dövrü və təhsili Röza Peter, 1905-ci ildə Macarıstanın Budapest şəhərində doğulmuşdur. Riyaziyyata olan marağını uşaqlıq yaşlarından hiss etməyə başlamışdır. Budapeşt Universitetində təhsilini davam etdirərək, burada riyaziyyat üzrə dərin biliklər qazanmışdır. O, həmçinin Almaniyanın Berlindəki universitetlərində təhsil almış və burada beynəlxalq elmi işlərə qatılmağa başlamışdır. Karyerası və elmi töhfələri Röza Peterin əsas elmi töhfələri, hesablama nəzəriyyəsi və rəsmi dil nəzəriyyəsi sahəsində olmuşdur. O, rəqəmsal hesablama və kompüter elmləri sahələrində ilk dəfə olaraq həqiqi riyazi model yaratmağa çalışmış və bunun nəticəsində müasir kompüter elminin əsaslarından biri olan hesablama maşınları konsepsiyasını inkişaf etdirmişdir. Peterin ən məşhur işlərindən biri, rəsmi dillərin təsviri ilə əlaqədar apardığı tədqiqatlardır. O, rəsmi dillər və qrammatikalara dair nəzəriyyə hazırlamış və bu nəzəriyyə sonrakı illərdə kompüter elmləri və süni intellekt sahələrində geniş tətbiq olunmuşdur. Onun hazırladığı Peter qrammatikası, avtomat nəzəriyyəsi və hesablama maşınları sahəsindəki anlayışlar, müasir kompüter elminin təməlini qoymuşdur. Liderlik və təsiri Röza Peter, həm akademik, həm də elmi aləm üçün çox mühüm bir fiqur idi. O, Macarıstan Riyaziyyat Cəmiyyətinin və digər beynəlxalq riyazi təşkilatların fəal üzvü olmuşdur. Akademik həyatı boyunca çoxsaylı məqalələr yazmış, elmi konfranslarda çıxış etmiş və dünya miqyasında tanınmış alimlərlə əməkdaşlıq etmişdir. Peterin elmi işləri yalnız riyaziyyat və kompüter elmi sahəsində deyil, həm də mühəndislik, iqtisadiyyat və fəlsəfə sahələrində də dərin təsir yaratmışdır. Mirası Röza Peterin elmi işləri, kompüter elmləri və riyaziyyatın müxtəlif sahələrindəki inkişaflar üçün əvəzsiz olmuşdur. Onun nəzəriyyələri və tədqiqatları, süni intellekt, hesablama nəzəriyyəsi, riyazi loqika və dil nəzəriyyələri kimi sahələrdə müasir elmi tədqiqatların əsasını təşkil edir. Peter'in mirası, həmçinin onun təhsil verməkdən aldığı məmnuniyyət və onun gənc alimlərə və tələbələrə verdiyi ilhamla da canlı qalır.
https://scientificwomen.net/women/peter-rozsa-143
https://mathshistory.st-andrews.ac.uk/Biographies/Peter/
https://builds.openlogicproject.org/content/history/biographies/rozsa-peter.pdf
https://mathwomen.agnesscott.org/women/peter.htm
https://www.huffpost.com/entry/rozsa-peter-mathematician-rocket-girl_b_58aaeba7e4b026a89a7a2df6
https://planetmath.org/rozsapeter
https://en.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3zsa_P%C3%A9ter
Tarix : 13 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
