Rodney Marks (13 mart 1968 – 12 may 2000) - Avstraliyalı astrofizik. O, Antarktidadakı Amundsen-Scott Cənub Qütbü Tədqiqat Stansiyasında çalışdığı dövrdə müəmmalı şəkildə vəfat edib. Marksın ölümü Antarktida tarixində ən qeyri-adi hadisələrdən biri kimi yadda qalmışdır. Onun ölümünün səbəbləri haqqında mübahisələr illərlə davam etmişdir. Həyatı və təhsili Rodney Marks 13 mart 1968-ci ildə Avstraliyada anadan olub. Gənc yaşlarından elmə maraq göstərən Marks, Sidney Universitetində bakalavr təhsili almış və fizika üzrə ixtisaslaşmışdır. Daha sonra o, Kanberra Universitetində doktorantura proqramına qəbul olunmuşdur. Marksın elmi fəaliyyəti astrofizika sahəsində nəzərəçarpan nailiyyətlərə yol açmışdır. O, qalaktikaların tərkibi və onların dinamikasını araşdıran işlər üzərində fokuslanmışdı. Marks Antarktidaya getməzdən əvvəl Arizona Universitetində çalışmış və bu müddət ərzində astrofizika sahəsində nüfuzlu alimlərdən biri kimi tanınmışdır. Antarktidadakı fəaliyyəti Rodney Marks 1999-cu ildə Antarktidadakı Amundsen-Scott Cənub Qütbü Tədqiqat Stansiyasında çalışmaq üçün işə qəbul edildi. Burada o, ABŞ Milli Elm Fondunun rəhbərliyi altında quraşdırılmış teleskoplarla astrofizik araşdırmalar aparırdı. Cənub Qütbü, qaranlıq və sabit hava şəraiti ilə teleskopik müşahidələr üçün ideal bir mühit təqdim edirdi. Marksın əsas işi uzaq qalaktikaların öyrənilməsi və kainatın başlanğıcı haqqında nəzəriyyələrin dəqiqləşdirilməsi idi. Marks stansiyada çalışan kiçik heyət üzvlərindən biri idi. Bu insanlar ekstremal hava şəraitində, -70°C temperaturda işləyir və yaşayırdılar. Belə şəraitdə fiziki və psixoloji sağlamlıq çox əhəmiyyətli idi. Ölümü Rodney Marks 12 may 2000-ci ildə müəmmalı şəkildə vəfat etdi. O, bir neçə gün ərzində ürəkbulanma, baş ağrısı və qarın ağrılarından şikayət etmişdi. Stansiyadakı tibb işçiləri onun xəstəliyinin səbəbini müəyyən edə bilməmişdilər. Ölümündən sonra Marksın cəsədi Antarktidadan Yeni Zelandiya gətirildi və tibbi ekspertiza keçirildi. Ekspertiza nəticəsində onun bədənində yüksək miqdarda metanol aşkarlanmışdı. Metanolun orqanizmdə zəhərlənməyə səbəb olduğu və Marksın ölümünə gətirib çıxardığı müəyyən edildi. Lakin onun metanolu bilərəkdən içdiyi, yoxsa təsadüfən zəhərləndiyi məsələsi aydınlaşdırılmadı. Metanol çox vaxt sənaye kimyəvi maddəsi kimi istifadə olunur və içki məqsədilə istehlak edilə bilməz. Bu səbəbdən Marksın ölümü istintaq mövzusu oldu. Müəmmalı ölüm və təxminlər Marksın ölümü barədə bir çox fərziyyələr irəli sürüldü. Bəzi araşdırmaçılar onun təsadüfən zəhərləndiyini düşünürdülər. Məsələn, o, metanolu başqa bir maye ilə səhv salaraq içmiş ola bilər. Digər tərəfdən, bəzi insanlar Marksın özünə qəsd etdiyini irəli sürdülər, lakin bunun üçün heç bir sübut tapılmadı. Antarktidadakı çətin həyat şəraiti və təkliyə səbəb olan mühit Marksın psixoloji vəziyyətinə təsir göstərə bilərdi. Lakin həmkarları onun işini sevən, pozitiv və enerjili bir şəxs olduğunu bildirirdilər. Rodney Marksın ölümü ilə bağlı irəli sürülən fərziyyələr arasında daha qeyri-adi və sirli iddialar da mövcuddur. Bu iddialardan biri, onun Antarktidadakı tədqiqatları zamanı "görməməli olduğu şeyləri görməyi" ehtimalıdır. Bu nəzəriyyə, xüsusilə gizli hökumət layihələri və ya naməlum fenomenlər haqqında konspirasiya nəzəriyyələri ilə maraqlananların diqqətini çəkmişdir. Marksın işlədiyi Amundsen-Scott Cənub Qütbü Tədqiqat Stansiyası, yalnız elmi araşdırmalar üçün deyil, eyni zamanda müəyyən məxfi layihələr üçün də istifadə edildiyi iddia olunan yerlərdən biridir. Konspirasiya nəzəriyyəçiləri iddia edir ki, bu ərazidə ya yeraltı obyektlər, ya da yadplanetli fəaliyyətlərlə bağlı məlumatlar mövcuddur. Marksın uzaq qalaktikalar üzərində araşdırma apardığı teleskopların, təsadüfən yerüstü və ya kosmik naməlum obyektləri aşkarladığı və bu səbəbdən Marksın ölümünün planlaşdırılmış olduğu irəli sürülür. Bu fikri irəli sürənlər 3 əsas məsələyə əsaslanırlar. 1. Antarktidanın məxfi statusu: Antarktida beynəlxalq razılaşmalara əsasən yalnız sülh və elmi məqsədlər üçün istifadə edilməlidir. Lakin bəzi nəzəriyyələr bu razılaşmaların tam şəkildə yerinə yetirilmədiyini, bəzi hökumətlərin burada gizli təcrübələr apardığını iddia edir. Marksın belə bir fəaliyyətlə bağlı təsadüfən məlumat əldə etdiyi düşünülür. 2. Naməlum uçan obyektlər (UFO-lar): Antarktida UFO nəzəriyyəçiləri üçün həmişə maraqlı bir mövzu olmuşdur. Marksın teleskop vasitəsilə yadplanetli mənşəli obyektlərə rast gəldiyi və bunun gizli saxlanılması üçün onun aradan götürüldüyü də iddialar arasındadır. 3. Tibbi ekspertizanı gecikdirən şərait: Marksın ölümündən sonra aparılan ekspertiza nəticələrinin uzun müddət gecikməsi də bu nəzəriyyələri gücləndirən faktorlardan biridir. Ekspertiza zamanı metanolun səbəb olduğu zəhərlənmə aşkarlanmışdı, lakin onun necə bu kimyəvi maddəni qəbul etdiyi aydınlaşdırılmadı. Bu, bəzi insanlar tərəfindən Marksın qəsdən zəhərləndiyi kimi yozulmuşdur. Elmi fəaliyyəti və mirası Rodney Marksın ölümündən sonra onun elmi işləri həmkarları tərəfindən davam etdirildi. Marksın astrofizika sahəsindəki işləri, xüsusilə də qalaktikaların dinamikası və strukturu ilə bağlı apardığı araşdırmalar, bu sahədə əsaslı töhfələrdən biri kimi qəbul edilir. Onun adı elmi dairələrdə ehtiramla xatırlanır. Marksın müəmmalı ölümü, həmçinin, Antarktidadakı tədqiqatçıların sağlamlıq və təhlükəsizliyi ilə bağlı məsələləri yenidən gündəmə gətirdi. Bu hadisə beynəlxalq tədqiqat stansiyalarında tibbi və təhlükəsizlik protokollarının yenilənməsi ilə nəticələndi. Rodney Marksın adı onun işlədiyi Amundsen-Scott Cənub Qütbü Tədqiqat Stansiyasında teleskoplardan birinə verilmişdir. Bu teleskop, Marksın kainatın dərinliklərini öyrənməklə bağlı arzularını yaşadır. Onun həyatı və ölümü alimlərin Antarktidadakı çətinliklərə baxmayaraq elmi araşdırmaların əhəmiyyətini vurğulayan bir simvola çevrilmişdir.
https://shiftdelete.net/bilim-yolunda-gizemli-bir-sekilde-olen-bilim-insanlari#google_vignette
https://www.stuff.co.nz/world-news/350458053/antarctica-cold-case-the-death-of-australian-astrophysicist-rodney-marks
https://www.southpolestation.com/trivia/blueflash/rodney.html
https://www.science.org/content/article/tragedy-strikes-south-pole-station
https://www.instagram.com/herseyiogretiyorum/reel/DCw-Yk_tMYy/
Tarix : 2 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
