Rio Salado döyüşü - 30 oktyabr 1340-cı ildə baş vermiş və Castilya Krallığı ilə müsəlmanlar arasında olan mühüm bir döyüş. Bu döyüş, Castilya Krallığı ilə Mavrit (əl-Mərinilər sülaləsi) arasında İber yarımadasının cənub hissəsində baş vermiş və Reconquista hərəkatında mühüm bir mərhələ hesab olunur. Tarixi kontekst 14-cü əsrin əvvəllərində İspaniyanın cənubunda müsəlmanların idarə etdiyi geniş ərazilər mövcud idi. Castilya Krallığı isə Xristian bir dövlətdir və bu dövr ərzində Reconquista prosesini həyata keçirərək İber yarımadasının cənubunda Müsəlmanların torpaqlarını ələ keçirməyə çalışırdı. Bu döyüşün baş verməsinin əsas səbəbi, Castilya Krallığı ilə əl-Mərinilər sülaləsinin rəhbərliyi altında olan Mavritlər arasındakı qarşıdurma idi. Mavritlər 13-cü əsrin sonlarında İspaniyada güclü bir dövlət qurmuş, lakin 1300-cü illərin əvvəllərində bu güc zəifləməyə başlamışdı. Castilya Krallığının kralı I Pedro (Pedro the Cruel), əl-Mərinilər sülaləsi ilə mübarizə apararaq, öz ərazisini genişləndirmək istəyirdi. Döyüşün tərəfləri Castilya Krallığı: Castilya Krallığının rəhbəri I Pedro (Pedro the Cruel) idi. Onun ordusunda Castilya və Aragon ərazilərindən gələn Xristian döyüşçüləri iştirak edirdi. əl-Mərinilər (Mavritlər): əl-Mərinilər sülaləsinin lideri olan sultan Abū al-Hasan Ali ibn Yusufun rəhbərlik etdiyi ordu, Cənubi İspaniyada güclü bir müsəlman dövləti qurmuşdu. Döyüşün gedişi Rio Salado Döyüşü, Castilya Krallığının qalibiyyəti ilə nəticələndi. Döyüş, Rio Salado çayının yaxınlığında, indiki İspaniyanın cənub hissəsində baş verdi. Castilya ordusu, əl-Mərinilərin ordusunu məğlub etmək üçün yaxşı təşkilatlanmış və mükəmməl strateji planla döyüşə girdilər. Castilya ordusunun əsas üstünlüklərindən biri, Aragon Krallığından gələn dəstək idi. Aragon Krallığının ordusu da döyüşə qatıldı və bu, Castilya Krallığının qüvvələrinə böyük üstünlük gətirdi. Əl-Mərinilərin ordusu daha çox sayda olsa da, Castilya və Aragon ordusunun təcrübəli döyüşçüləri və mükəmməl taktiki hücumları nəticəsində Mavritlər geri çəkilməyə məcbur oldular. Döyüşün nəticələri Castilya krallığının qələbəsi: Rio Salado Döyüşü Castilya Krallığının zəfəri ilə nəticələndi. Bu qələbə, Castilya Krallığının İber yarımadasında daha da möhkəmlənməsinə və Xristianların Reconquista hərəkatını irəlilətməsinə imkan verdi. Əl-Mərinilərin Zəifləmiş Gücü: Bu döyüşdən sonra əl-Mərinilər sülaləsi böyük bir məğlubiyyətə uğrayaraq, İber yarımadasında öz mövqeyini itirməyə başladı. Bu, Mavritlərin Cənubi İspaniyada gücünü itirməsinin başlanğıcı oldu. Reconquista'nın irəliləməsi: Rio Salado Döyüşü Xristianların Reconquista hərəkatını daha da gücləndirdi. Castilya Krallığı bu zəfərlə İspaniyanın cənubunda daha çox ərazi qazandı və Müsəlmanların gücü zəiflədi. Həyati diplomatizm: Castilya Krallığının zəfəri, Aragon Krallığı ilə daha sıx əlaqələrin qurulmasına yol açdı. Bu döyüş həm də Castilya və Aragon arasında diplomatik bağları möhkəmləndirdi. Döyüşün tarixi əhəmiyyəti Rio Salado döyüşü, Reconquista prosesinin ən mühüm döyüşlərindən biri olaraq qəbul edilir. Castilya Krallığının zəfəri, Müsəlmanların İspaniya üzərindəki hökmranlığını sona çatdırmağa yaxınlaşdı. Bu döyüş həm də Xristianların bölgədəki ərazilərini genişləndirməsinə və gələcəkdəki ərazilərini fəth etmələrinə böyük təkan verdi. Castilya Krallığının lideri I Pedro (Pedro the Cruel) bu döyüşün nəticəsində öz mövqeyini daha da möhkəmləndirərək, gələcəkdəki güc mübarizələrində daha da üstünlük qazandı. Bu döyüş, həmçinin Avropa tarixindəki dini və siyasi qarşıdurmaların necə hərbi müstəvidə nəticələrə yol açdığını göstərən bir nümunə oldu.
https://www.britannica.com/topic/Battle-of-the-Salado
https://dbpedia.org/page/Battle_of_R%C3%ADo_Salado
https://www.timewisetraveller.co.uk/riosalado.html
https://historum.com/t/the-battle-of-the-river-salado-1340.119275/
https://www.britannica.com/event/Battle-of-Rio-Salado
https://military-history.fandom.com/wiki/Battle_of_R%C3%ADo_Salado
Tarix : 9 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
