Reiji Okazaki - Yapon molekulyar bioloqudur, 8 oktyabr 1930-cu ildə anadan olub və 1 avqust 1975-ci ildə vəfat edib. O, DNT replikasiyası üzrə tədqiqatları və xüsusilə həyat yoldaşı Tsuneko Okazaki ilə birlikdə kəşf etdikləri “Okazaki fraqmentləri” ilə tanınır. Bu fraqmentlər DNT replikasiyası zamanı lagging zəncirinin qısa seqmentlər şəklində sintez olunduğunu göstərir və bu kəşf biologiyada mühüm bir addım olub. Erkən həyat və təhsil Reiji Okazaki Yaponiyanın Hiroşima şəhərində doğulub. 1953-cü ildə Naqoya Universitetini bitirib və sonradan həmin universitetdə professor kimi fəaliyyət göstərib. Erkən yaşlarından elmi tədqiqatlara maraq göstərib və həyat yoldaşı Tsuneko ilə Naqoya Universitetində tanış olub. 1956-cı ildə evləniblər və birgə laboratoriya quraraq DNT üzərində işləməyə başlayıblar. Karyera Reiji və Tsuneko Okazaki 1968-ci ildə DNT replikasiyasının mexanizmini araşdırarkən “Okazaki fraqmentləri”ni kəşf ediblər. Onlar Escherichia coli bakteriyasını istifadə edərək apardıqları təcrübələrdə DNT-nin bir zəncirinin fasiləsiz, digərinin isə qısa fraqmentlər şəklində sintez olunduğunu sübut ediblər. Bu fraqmentlər sonradan DNT ligaza fermenti ilə birləşdirilərək tam zəncir əmələ gətirir. Bu kəşf DNT replikasiyasının discontinuous modelini təsdiqləyib və molekulyar biologiyada böyük təsir göstərib. Reiji 1968-ci ildə Cold Spring Harbor Simpoziumunda bu modeli təqdim edib və burada fraqmentlərə “Okazaki fraqmentləri” adı verilib. Reiji həmçinin ABŞ-da Vaşinqton və Stanford universitetlərində qonaq tədqiqatçı kimi çalışıb, burada daha yaxşı resurslarla təcrübələrini genişləndirib. Lakin 1975-ci ildə, 44 yaşında, Hiroşimada atom bombası partlayışından aldığı radiasiya nəticəsində leykozdan vəfat edib. Onun ölümündən sonra Tsuneko tədqiqatları davam etdirib və fraqmentlərin RNA primerləri ilə başladığını sübut edib. Şəxsi həyat və miras Reiji Okazaki Tsuneko ilə evli idi və onların iki övladı olub. O, Hiroşimada doğulduğu üçün İkinci Dünya Müharibəsinin sonunda atom bombası partlayışına məruz qalıb və bu, sonradan sağlamlığına təsir edib. Onun mirası DNT replikasiyasının anlaşılmasında fundamental dəyişikliklərə səbəb olan kəşfidir. Okazaki fraqmentləri bu gün də biologiya dərsliklərində öyrədilir və onun adı elmi ictimaiyyətdə hörmətlə anılır. Naqoya Universiteti 2015-ci ildə Reiji və Tsuneko Okazaki adına mükafat təsis edib ki, bu da onların elmi töhfələrinin davamlı təsirini göstərir.
https://www.asiaresearchnews.com/content/reiji-okazaki
https://www.itbm.nagoya-u.ac.jp/TR-Okazaki-Award/fragment.html
https://byjus.com/neet/okazaki-fragments/
https://wikidocumentaries-demo.wmcloud.org/Q1599768?language=en
https://www.pearson.com/channels/genetics/asset/6b31ab7b/reiji-and-tuneko-okazaki-conducted-a-now-classic-experiment-in-1968-in-which-the
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/794925/
https://en.wikipedia.org/wiki/Reiji_Okazaki
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
