Reef triggerfish (Rhinecanthus rectangulus) - Həmçinin düzbucaqlı triggerfish, wedgetail triggerfish və ya Havay dilində humuhumunukunukuāpuaʻa (mənası: "donuz burnuna bənzər burunlu triggerfish") adı ilə tanınan balıq növü. Ekologiya Qərbi Sakit okeanın şimaldan cənuba və Mərkəzi Sakit okeanın şərqindəki mərcan riflərində tapılır. Hind okeanının şərqindən qərbinə və Cənub-Şərqi Atlantik okeanında da mövcuddur. 0 ilə 50 metr dərinlikdə yaşayır. Xüsusiyyətlər Reef triggerfish kiçik ikinci dorsal tikanı ilə əsas tikanını dik mövqeyə qaldıraraq kilidləyir. Bu, balığın kiçik bir yarıqda gizləndikdə yırtıcılardan qorunmasına kömək edir. Reef triggerfish, donuz burnuna bənzəyən böyük bir burun və mavi dodaqlarla xarakterizə olunur. Güclü dişləri və terminal ağzı var ki, bu da səthlərdən qida qazımağa kömək edir. Dorsal tərəfi və ön hissəsi narıncı-qəhvəyi rəngdədir, qarın hissəsi isə ağdır. Reef triggerfish 3 dorsal tikan, 22–25 dorsal şüa, anal tikan yoxdur və 20–22 anal yumşaq şüaya malikdir. Yumşaq dorsal üzgəclər, anal üzgəclər və döş üzgəcləri açıq ağ rəngdədir. Quyruq üzgəci buludlu rəngdədir. Reef triggerfish tez-tez ən yaxın qohumları olan lagoon triggerfish və picasso triggerfish ilə qarışdırılır. Qidalanma Reef triggerfish terminal ağzı ilə səthlərdən yosun qazıyır. Həmçinin qumlu okean diblərindən izopodlar kimi xərçənglərlə qidalanır. Qida axtararkən ya evinə yaxın qalır, ya da yaşayan mərcanlardan uzaq dayaz riflərdə qidalanır. Bu balıq fakultativ omnivor hesab olunur, çünki həm bitkilər, həm də heyvanlarla qidalanır, lakin yalnız bir növ qida ilə də yaşaya bilər. Səslər Reef triggerfish üç fərqli səs çıxarır: daşlama, baraban vurma, donuz kimi böyürtü və çənə səsləri. Daşlama səsləri yemək zamanı eşidilir. Bu, digər reef triggerfish-lərə ərazinin onlara aid olduğunu bildirmək üçün istifadə olunur. Həmçinin dişiləri cəlb etmək üçün ərazilərini reklam etmək üçün istifadə olunduğu düşünülür. Baraban səsləri, çanaq üzgəclərinin səsli membranı vasitəsilə üzgəc kisəsinə vibrasiya ötürərək yaranır. Üzgəc kisəsi aşağı və yüksək tezlikli səslər yaratmaq üçün kamera kimi çıxış edir. Yırtıcılar ətrafda olduqda baraban səsləri artır, bu da yırtıcılara qarşı müdafiə funksiyası ola bilər. Çənə səsləri, çənənin sürətli uzadılması və geri çəkilməsi ilə yaranır. Bu səslər əsasən ərazi münaqişələri zamanı müşahidə olunur. Üzmə Balistidae fəsiləsinə aid balıqlar, o cümlədən reef triggerfish, unikal və uyğunlaşdırılmış üzmə hərəkətlərinə malikdir. Triggerfishlərin aşağı sürətlə üzmə manevrləri var, lakin bu davranışı kompensasiya etmək üçün morfoloji uyğunlaşmaları var. Bu balıqların qalın dərisi var ki, bu da yırtıcılardan qaçmağa kömək edir. Aşağı sürətlə üzərkən dorsal və anal üzgəclərinin elastikliyi onlara balistiform hərəkət etməyə imkan verir. Qorunması Reef triggerfish IUCN Qırmızı Siyahısında ən az narahatlıq doğuran növ kimi qeyd olunub. Lakin mərcan riflərində yaşadığı üçün gələcəkdə təhlükələr ola bilər. Havayın ştat balığı Reef triggerfish 1985-ci ildə Havayın rəsmi balığı elan edildi, lakin 1990-cı ildə qanunun müddəti bitdiyi üçün bu statusu itirdi. 2006-cı ilin mayında reef triggerfish (humuhumunukunukuāpuaʻa) yenidən Havayın ştat balığı elan edildi. Mədəniyyətdə Reef triggerfish Havay mədəniyyətində mühüm yer tutur. Bu balıq Havay donuz tanrısı Kamapua’a ilə əlaqələndirilir. Məşhur mədəniyyətdə Reef triggerfishin Havay adı bir çox mahnıda, o cümlədən 1933-cü il "My Little Grass Shack in Kealakekua, Hawaii" mahnısında və Disney Channel Original Film "High School Musical 2"də istifadə olunub.

İstinadlar

https://animaldiversity.org/accounts/Rhinecanthus_aculeatus/

https://mauioceancenter.com/marine-life/reef-triggerfish/

https://www.fisheries.noaa.gov/species/gray-triggerfish

https://www.britannica.com/animal/triggerfish

https://kealakai.byuh.edu/creature-feature-reef-triggerfish

https://www.originaldiving.com/blog/trigger-fish-facts

https://ioa.factsanddetails.com/article/entry-128.html

https://www.gbif.org/species/144104093

https://animalia.bio/reef-triggerfish#google_vignette

https://phys.org/news/2016-12-triggerfish-reefs.html

https://www.seattleaquarium.org/animal/triggerfish/

https://www.dimensions.com/element/reef-triggerfish-rhinecanthus-rectangulus

https://roundglasssustain.com/species/triggerfish

https://manoa.hawaii.edu/mop/2021/01/02/creature-of-the-month-holidays-2020/

https://www.flickr.com/photos/volvob12b/11111536093

https://animals.howstuffworks.com/fish/triggerfish.htm

https://www.aquariumofpacific.org/onlinelearningcenter/species/wedge_tail_triggerfish

https://www.technology.org/how-and-why/reef-triggerfish-top-interesting-facts/

Tarix : 22 yanvar 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.