Rayyanah Barnawi - Səudiyyə Ərəbistanının ilk qadın astronavtı və biotibb tədqiqatçısıdır. O, 2023-cü ildə Axiom Space-2 (Ax-2) missiyası çərçivəsində Beynəlxalq Kosmik Stansiyaya (BKS) uçmuş və orada biotibbi və texnoloji tədqiqatlar aparmışdır. Onun kosmosa uçuşu Səudiyyə Ərəbistanının kosmik proqramında mühüm mərhələ hesab edilir. Erkən həyatı və təhsili Rayyanah Barnawi 1988-ci ildə Səudiyyə Ərəbistanında anadan olmuşdur. O, gənc yaşlarından elmə, xüsusilə biotibbi tədqiqatlara maraq göstərmişdir. Bakalavr dərəcəsini Riyad şəhərində yerləşən Alfaysal Universitetində biotibb elmləri üzrə almışdır. Daha sonra təhsilini ABŞ-da davam etdirmiş və Masters dərəcəsini biotibb sahəsində əldə etmişdir. O, əsasən xərçəng tədqiqatları və kök hüceyrə biotexnologiyası üzrə ixtisaslaşmışdır. Kosmik karyerası və Axiom Space-2 missiyası Səudiyyə Ərəbistanının kosmik proqramı 2022-ci ildə Səudiyyə Ərəbistanı Kosmik Agentliyi yeni astronavt proqramı elan etdi. Bu proqramın məqsədi Səudiyyə astronavtlarını hazırlamaq və Beynəlxalq Kosmik Stansiyada elmi tədqiqatlar aparmaq idi. Rayyanah Barnawi ilk qadın astronavt seçilərək bu proqramın bir hissəsi oldu. Axiom Space-2 (Ax-2) missiyası 21 may 2023-cü ildə Axiom Space-2 missiyasının bir hissəsi olaraq SpaceX Crew Dragon kosmik gəmisi ilə BKS-ə uçmuşdur. Missiyada Səudiyyəli astronavt Ali AlQarni, amerikalı keçmiş NASA astronavtı Peggy Whitson və investor John Shoffner də iştirak etmişdir. Rayyanah Barnawi 10 gün boyunca BKS-də qalmış və müxtəlif elmi tədqiqatlar aparmışdır. Kosmos tədqiqatlarına töhfələri Barnawi kosmosda biotibb və mikroqravitasiya sahəsində mühüm tədqiqatlar aparmışdır. Onun elmi işləri əsasən aşağıdakı mövzulara yönəlmişdir: Xərçəng hüceyrələrinin kosmos şəraitində davranışı Kök hüceyrələrin mikroqravitasiyada böyümə və inkişafı Kosmik mühitin insan sağlamlığına təsiri Molekulyar biologiya və genetik tədqiqatlar Onun tədqiqatları tibbi elmin inkişafına və gələcək kosmik tibbi texnologiyaların təkmilləşdirilməsinə kömək edəcəkdir. Kosmosdan sonra fəaliyyəti Missiya başa çatdıqdan sonra Rayyanah Barnawi Səudiyyə Ərəbistanının kosmik proqramının elmi məsləhətçisi və qadınların elmdə daha aktiv iştirakını təşviq edən bir şəxsiyyət kimi fəaliyyətini davam etdirmişdir. O, həmçinin kosmos elmi və biotibb sahələrində beynəlxalq konfranslarda çıxış edərək elmin populyarlaşmasına dəstək verməkdədir. Mükafatlar və nailiyyətlər Rayyanah Barnawi Səudiyyə Ərəbistanının ilk qadın astronavtı olması ilə tarixi bir şəxsiyyətə çevrilmişdir. O, gənc alimlər və qadınlar üçün mühüm ilham mənbəyi hesab olunur. Rayyanah Barnawi yalnız Səudiyyə Ərəbistanında deyil, həm də beynəlxalq səviyyədə tanınan bir qadın alim və astronavtdır. Onun Beynəlxalq Kosmik Stansiyadakı elmi tədqiqatları və biotibbi nailiyyətləri gələcək kosmik tədqiqatlar üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır. O, kosmik tibbin inkişafına və insanlığın kosmosdakı gələcəyinə töhfə verən öncül qadınlardan biridir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Rayyanah_Barnawi
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiu396WjY2MAxVKHhAIHcFqNkAQFnoECBcQAQ&url=https%3A%2F%2Fwww.axiomspace.com%2Fmission-blog%2Frayyanah-barnawi-biogravity&usg=AOvVaw0y8_oRuAcDkmMFpj1_hsIU&opi=89978449
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiu396WjY2MAxVKHhAIHcFqNkAQFnoECBYQAQ&url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fnews%2Fworld-middle-east-65671485&usg=AOvVaw0ikjy58QzlVwyOjZXOhfZu&opi=89978449
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiu396WjY2MAxVKHhAIHcFqNkAQFnoECBMQAQ&url=https%3A%2F%2Fsaudipedia.com%2Fen%2Farticle%2F1216%2Ffigures%2Fofficials%2Frayyanah-barnawi&usg=AOvVaw3cvvKsBQXQ90VsRLPVxITs&opi=89978449
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiu396WjY2MAxVKHhAIHcFqNkAQFnoECBUQAQ&url=https%3A%2F%2Findianexpress.com%2Farticle%2Fexplained%2Fexplained-sci-tech%2Fwho-rayyanah-barnawi-is-the-first-arab-woman-astronaut-to-reach-the-space-8624955%2F&usg=AOvVaw1xlL2cSoEO5EZe9aVS-ygC&opi=89978449
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiu396WjY2MAxVKHhAIHcFqNkAQFnoECCsQAQ&url=https%3A%2F%2Fwww.nasa.gov%2Fimage-article%2Fax-2-mission-specialist-rayyanah-barnawi-enters-the-space-station%2F&usg=AOvVaw1U0zUYtz9RlhyCIV9rGimz&opi=89978449
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiu396WjY2MAxVKHhAIHcFqNkAQFnoECCwQAQ&url=https%3A%2F%2Fwww.aljazeera.com%2Fnews%2F2023%2F5%2F21%2Ffirst-saudi-astronauts-to-blast-off-in-private-mission-to-iss&usg=AOvVaw2bAtq8cLaAA3j62Vqp4SkD&opi=89978449
Tarix : 16 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
