Quintus Fabius Pictor (e.ə. III əsr) - Qədim Roma tarixinin ən erkən yazılı mənbələrindən birini qələmə almış ilk Roma tarixçisi. O, e.ə. 3-cü əsrin sonlarında yaşamış və əsasən İkinci Pun Müharibəsi (e.ə. 218–201) dövründə fəaliyyət göstərmişdir. Fabius Pictor, Roma tarixini yazan ilk yazıçılardan biri olduğu üçün Roma tarixçiliyinin atası hesab edilir. Həyatı və fəaliyyəti Quintus Fabius Pictor, nüfuzlu Fabius nəslinə mənsub idi. Onun ailəsi yüksək dövlət vəzifələri tutan patrisilərin (Roma aristokratiyasının) üzvlərindən ibarət idi. O, İkinci Pun Müharibəsi zamanı (e.ə. 218–201) Roma Senatının nümayəndəsi olaraq Delfiyə (Yunanıstan) göndərilmişdir. Onun missiyası, Romanın uğursuzluqları qarşısında Apollon kahinlərindən məsləhət almaq idi. Bu səfər, onun Yunan mədəniyyəti və tarixçilik ənənələri ilə yaxından tanış olmasına şərait yaratmışdır. Əsəri və tarixçiliyi Quintus Fabius Pictor Roma tarixini yazan ilk şəxs hesab olunur. Onun yazdığı "Annales" (İlliklər) adlı əsər, Roma tarixini mifoloji dövrlərdən başlayaraq öz dövrünə qədər izah edən ilk böyük tarixi yazıdır. Dil və üslub Maraqlıdır ki, Fabius Pictor öz əsərini latınca deyil, yunanca yazmışdır. Bunun əsas səbəbi, onun tarixi yalnız romalılar üçün deyil, həm də yunan oxucuları üçün nəzərdə tutması idi. O, Roma tarixini Yunan dünyasına tanıtmaq istəyirdi. Tarixi yanaşması O, ənənəvi Roma tarixi yazıçılarının subyektiv və tərifedici yanaşmasını qəbul etmişdi. Romanın böyüklüyünü və üstünlüyünü vurğulayan patriotik bir üslub istifadə etmişdir. Tarixi yazarkən mifoloji və dini elementləri daxil etmişdir. Mənbələrə təsiri Fabius Pictorun əsəri günümüzə çatmamışdır, lakin onun fikirləri Polybius, Livius və Plutarx kimi sonrakı tarixçilərin əsərlərində qorunub saxlanılmışdır. Xüsusilə, Livius onun əsərlərindən geniş istifadə etmişdir. Təsiri və mirası Quintus Fabius Pictor, Roma tarixçiliyinin əsasını qoyan ilk şəxs olub və onun yanaşmaları sonrakı tarixçilər üçün model rolunu oynayıb. Onun patriotik üslubu və Roma dövlətini ideallaşdıran yazı tərzi, xüsusilə Livius və digər romalı tarixçilərin əsərlərində əks olunmuşdur. Əsas təsirləri Romanın yunanlara təqdim edilməsi – O, Roma tarixini yunan oxuculara tanıtdı. Rəsmi Roma tarixçiliyi – Onun vətənpərvər və qismən subyektiv yanaşması sonrakı Roma tarixçiləri üçün normaya çevrildi. İkinci Pun Müharibəsi haqqında əsas mənbə – Onun əsəri Hannibal müharibəsi barədə əsas ilkin məlumat mənbələrindən biri idi.
https://en.wikipedia.org/wiki/Quintus_Fabius_Pictor
https://www.oxfordbibliographies.com/display/document/obo-9780195389661/obo-9780195389661-0300.xml
https://oxfordre.com/classics/display/10.1093/acrefore/9780199381135.001.0001/acrefore-9780199381135-e-2618
https://topostext.org/people/15370
https://www.researchgate.net/publication/353509733_Fabius_Pictor
https://books.google.az/books/about/Quintus_Fabius_Pictor.html?id=L15wMAEACAAJ&hl=en&output=html_text&redir_esc=y
https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/9783110956924.1/html?lang=en&srsltid=AfmBOoq6muYmcgk31DiaAu2D6gQD2mUWXOsQGWLSBVx-j8RcXNn856ow
Tarix : 22 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
