Qrenlandiya iti (Qrenlandiya dilində: Kalaallit Qimmiat, Danimarka dilində: Grønlandshund) - Böyük xaski növü. Əsasən digər itlərlə birlikdə xizək çəkən bir cins olaraq tanınır. Onlar 1,000 il əvvəl, Thule xalqı tərəfindən Sibirdən Şimali Amerikaya gətirilmişdir. Kanada Eskimos iti, hələ genetik olaraq fərqlənməmiş olduğu üçün Qrenlandiya itləri ilə eyni cins hesab olunur. Tarix Bu növ 29 iyul 1875-ci ildə Britaniyada keçirilən it sərgilərindən birində nümayiş etdirilmişdir. Bu xəbəri 6 avqust 1875-ci tarixində "Live Stock Journal" və "Fanciers Gazette" nəşrləri dərc etmişdi. 1880-ci ildə Kennel Klub tərəfindən tanınmışdır. Qrenlandiya iti, əsrlərdir Arktik bölgələrində yük daşıyan heyvan kimi istifadə edilmişdir və buna görə də onlar güclü bədən quruluşuna və qalın xəzə malikdirlər. Sərt iş mühitində yük çəkmək və dözüm qabiliyyətinə malikdirlər. Roald Amundsen, 1912-ci ildə Antarktidaya etdiyi səfərdə Qrenlandiya itlərindən böyük uğurla istifadə etmiş, burada o, Cənubi Qütbə ilk dəfə çatan şəxs olmuşdur. Onun ekipaj üzvləri, düzgün şəkildə çəkə bilməyən itlərin sayını azaltmaq məqsədilə bəzi itləri yolda öldürmüş və həm insanlar, həm də itlər üçün qida olaraq istifadə etmişlər. Nəsil Bu itləri Arktikaya Paleo-Eskimo xalqı 4,500 il əvvəl və Thule xalqı isə 1,000 il əvvəl Sibirdən gətirmişdir. İtlər Qrenlandiyada təxminən 4,000 il əvvəl görünməyə başlamışdır. Kanada Eskimosu itləri və Qrenlandiya itləri Thule xalqına aid olan itlərdən tərtib edilmişdir. 2015-ci ildə aparılan bir araşdırma bir neçə genetik marker istifadə edərək bu itlərin həm Kanada Eskimosu, həm də Qrenlandiya iti olaraq eyni itlər olduğunu göstərmişdir və bu itlərin hələ də birləşdirilmiş irsə sahib olduğunu, kolonizasiya dövründən əvvəlki yerli mədəniyyətin bir hissəsi olaraq fəaliyyət göstərdiklərini və onların "Siberian Husky", "Alaskan Husky" və "Malamutes" cinslərindən fərqləndiklərini göstərmişdir. Görünüş Balaları yetkin yaşına çatana qədər sərbəst gəzirlər. Sonra onlar zəncirlənir və işə hazırlaşırlar. Qrenlandiya iti, güclü və ağır quruluşlu bir itdir. O, geniş, üçbucaqlı başa, azca əyilmiş gözlərə və donmağa qarşı qoruyan qalın tüklərlə örtülmüş kiçik üçbucaqlı qulaqlara malikdir. Güclü, əzələli, qısa tüklü ayaqları vardır. Xaltalı quyruğu adətən belində yuvarlanır. Dincəldikdə və istirahət üçün yatdıqda quyruğu tez-tez burnunu örtür. Onun kürkü orta uzunluqdadır və iki qatlıdır. Daxili qat qısa, yuna bənzər tüklərdən ibarətdir, xarici qat isə daha uzun və sərt, suya davamlı tüklərlə örtülmüşdür. Qrenlandiya iti bütün rənglərdə ola bilər. Mavi gözlər və heteroxromiya qəbul edilmir. Erkəklərin boyu 60 sm, dişilərin boyu isə 55 sm və ya daha yuxarıdır. Dözümlülük Qrenlandiya sürü itləri yalnız qış mövsümündə işləyir, yay dövründə aktiv olmadıqları müddət ərzində güclərini toplayırlar. Qrenlandiya itləri çətin ərazilərdə asanlıqla və yüksək tempdə hərəkət edə bilərlər. İşçi itlər olaraq, onlar xüsusilə fiziki gücləri və dözümlülükləri ilə qiymətləndirilir, yorulmaz və cəsarətli bir əhval-ruhiyyəyə malikdirlər.
https://en.wikipedia.org/wiki/Greenland_Dog
https://www.thekennelclub.org.uk/breed-standards/working/greenland-dog/
https://www.purina.co.uk/find-a-pet/dog-breeds/greenland-dog
https://www.wisdompanel.com/en-us/dog-breeds/greenland-dog
https://www.dogbreedinfo.com/greenlanddog.htm
https://www.ukcdogs.com/greenland-dog
https://wagwalking.com/breed/greenland
https://www.viovet.co.uk/breed_information/0-301/Greenland-Dog
https://www.dogster.com/dog-breeds/greenland-dog
https://www.royalcanin.com/mt/dogs/breeds/greenland-dog
Tarix : 6 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
