Qızıl bambuk lemuru (Hapalemur aureus) - Malqas dilində "bokombolomena" və ya "varibolomena" adlanır, Madaqaskarın cənub-şərqi üçün endemik olan orta ölçülü bir bambuk lemuru. Bu növ öz ölçüsündəki digər növlər üçün ölümcül hesab edilə biləcək siyanid miqdarının on iki qatını həzm edə bilir. Təsvir Qızıl bambuk lemuru alaqaranlıq fəallıq göstərən bir növdür, yəni ən çox səhər və axşam alaqaranlığında fəal olur. Ev pişiyi ölçüsündədir, 28–45 sm (11–18 düym) uzunluğunda və 24–40 sm (9.4–15.7 düym) quyruğa malikdir, orta çəkisi isə 1.6 kq (3.5 funt) təşkil edir. Yayılması Növ Madaqaskarın cənub-şərqindəki yağış meşələrində, 600–1,400 m (2,000–4,600 fut) yüksəkliklərdə yayılmışdır. Ranomafana Milli Parkı (ilk dəfə 1986-cı ildə Patrisiya Rayt tərəfindən kəşf edilmişdir), Andringitra Milli Parkı (1993-cü ildə kəşf edilmişdir) və ehtimal ki, Ranomafana ilə Andringitra Milli Parkını birləşdirən meşə koridoru ərazisində tapılır. Ekologiya Adından da göründüyü kimi, bu lemur demək olar ki, yalnız otlarla, xüsusilə nəhəng bambuk (Cathariostachys madagascariensis) ilə qidalanır və onun yeni zoğlarını, yarpaq əsaslarını və sarmaşıqlarını yeyir. Bu bambukun böyüyən zoğları 0.015% (6667-də 1 hissə) siyanid ehtiva edir. Hər bir yetkin lemur gündə təxminən 500 qram (18 unsiya) bambuk yeyir ki, bu da öz ölçüsündəki digər heyvanlar üçün ölümcül dozadan təxminən on iki qat çox siyanid deməkdir. Onlar iki ilə altı fərddən ibarət kiçik qruplarda yaşayır və 80 hektara (0.31 kv mil) qədər yaşayış sahəsinə malikdirlər, lakin adətən bir gündə 400 metrdən (1,300 fut) az məsafəyə hərəkət edirlər. Dişilərin hamiləlik müddəti təxminən 138 gündür və yağış mövsümünün əvvəlində, noyabr və ya dekabr aylarında bir bala (bəzən iki) doğur. Balalar analarına çox asılıdır və ilk iki həftə ərzində sıx bitkilərdə gizlədilir. Qorunma Qızıl bambuk lemuru 1986-cı ildə Dr. Patrisiya Rayt və Bernhard Meyer tərəfindən indiki Ranomafana Milli Parkı ərazisində kəşf edilmişdir. Park 1991-ci ildə bu təhlükədə olan lemuru, həmçinin bir neçə digər lemur növünü və onun flora və faunasını qorumaq üçün açılmışdır. Populyasiya əsasən ov və davam edən yaşayış mühitinin itirilməsi səbəbilə azalır; təxminən 1,000 fərd qalıb. Yaşayış mühitinin əsas itkisi "kəs-yandır" kənd təsərrüfatı və ya tikinti materialı kimi, həmçinin su daşımaq və səbət toxumaq üçün istifadə olunan bambukun yığılması ilə bağlıdır. Növ Beynəlxalq Təbiəti Qoruma İttifaqı (IUCN) tərəfindən "kritik təhlükədə" olan növlər siyahısına daxil edilmişdir və CITES-in (Nəsli Kəsilməkdə Olan Yabani Flora və Fauna Növlərinin Beynəlxalq Ticarəti Konvensiyası, həmçinin Vaşinqton Konvensiyası kimi tanınır) I Əlavəsində siyahıya alınmışdır.
https://neprimateconservancy.org/golden-bamboo-lemur/
https://animaldiversity.org/accounts/Hapalemur_aureus/
https://animalia.bio/index.php/golden-bamboo-lemur
https://www.inaturalist.org/taxa/43621-Hapalemur-aureus
https://www.sfu.ca/biology/courses/bisc475/Lemurs2001/HTML/aureus.htm
https://www.aqua-firma.com/wildlife/lemurs/golden-bamboo-lemur
https://en.wikipedia.org/wiki/Golden_bamboo_lemur
Tarix : 19 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
