Qırmızı garra (Garra rufa) - Həmçinin həkim balığı və ya dişləyən balıq kimi tanınır, Cyprinidae (sazanlar) ailəsinə aid olan və Qərbi Asiyanın subtropik bölgələrindəki şirin su mühitlərində yaşayan bir balıq növü. Yayılma, yaşayış yeri Ənənəvi olaraq təyin edildiyi kimi, Garra rufa Türkiyə, Suriya, İordaniya, İsrail, Fələstin, İraq və İranda yayılmışdır. Bu növ əsasən Kızıl, Seyhan, Ceyhan, Orontes, Queiq, İordan, Dəclə-Fərat, Kor və Mond çay hövzələrində tapılır, lakin Levant və İranın digər sahil çay hövzələrində, həmçinin Maharlu gölü kimi endoreik sistemlərdə də yaşayır. Bu balıq çaylar, axarlar, kanallar, su anbarları, gölməçələr və göllərdə yaşayır, lakin dayaz suları üstün tutur. Çox vaxt insanlar tərəfindən çirklənmiş kanallar kimi mühitlərdə də çoxsaylı ola bilir. Taksonomiya Bu növün taksonomiyası qeyri-müəyyən olaraq qeyd edilmişdir. Ənənəvi olaraq təyin edildiyi kimi (sensu lato), nisbətən geniş yayılma sahəsində morfoloji dəyişikliklər var və uzun illərdir ki, bu növün bir növ kompleksi olduğu qəbul edilir. Bir neçə yarımnöv təsvir edilmişdir, lakin onların etibarlılığı şübhəlidir və son onilliklərdə ümumiyyətlə tanınmır. Bununla belə, 2014-cü ildən bəri nəşr olunan araşdırmalar bəzi yarımnövlərin ayrı növlər kimi tanınması üçün genetik və morfoloji dəlillər təqdim etmişdir. Balıq pedikürü 2006-cı ildə Türkiyənin Kangal, Yaponiyanın Hakone və Xorvatiyanın Umag şəhərlərində həkim balıqları ilə spa mərkəzləri açıldı, burada balıqlar spa ziyarətçilərinin dərilərini təmizləmək üçün istifadə olunur. 2008-ci ildə ABŞ-də Virciniya ştatının Feyrfaks qraflığı və Viskonsin ştatının Miluoki şəhərində iki məşhur həkim balığı pedikür xidməti açıldı. Viskonsin həkim balığı xidmətini açılışından qısa müddət sonra bağlamağı əmr etdi. 2010-cu ildə Böyük Britaniyanın Şeffild şəhərində ilk spa açıldı. 2011-ci ildə Böyük Britaniyanın Sağlamlıq Mühafizəsi Agentliyi prosedurun infeksiya ötürmə riskinin "çox aşağı" olduğunu bildirdi. Prosedur Kvebekdə qanunidir və Monrealda bir neçə klinika var. Heyvan hüquqları təşkilatı PETA (People for the Ethical Treatment of Animals) bu təcrübəyə qarşı çıxır və beynəlxalq daşınmanın qəddar üsullarını və balıqların qeyri-normal qida yeməyə məcbur etmək üçün qəsdən ac qoyulduğunu iddia edir. Psoriaz müalicəsində ultrabənövşəyi işığa məruz qalmanın təsirlərini artırmaq üçün istifadə edildikdə, balıq pedikürü ixioterapiya kimi tanınır.

İstinadlar

https://www.fishi-pedia.com/fishes/garra-rufa

https://www.fishbase.se/summary/Garra-rufa

https://animalia.bio/red-garra

https://www.fishkeeper.co.uk/fish/freshwater/cyprinids/doctor-fish

https://shrimpybusiness.com/blogs/shrimpy-business-blog/what-is-garra-rufa-fish?srsltid=AfmBOop2Ta4dh72iZhHA-csrxUFUbamR5YlnURwVQy1I6Rw-AhBOZ8W0

https://www.garnelio.de/en/kangal-nibble-fish-garra-rufa

https://aquadiction.world/species-spotlight/red-garra/#google_vignette

https://www.fws.gov/sites/default/files/documents/Ecological-Risk-Screening-Summary-Red-Garra.pdf

https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/fish-pedicure

https://shrimpybusiness.com/blogs/shrimpy-business-blog/garra-rufa-the-doctor-fish?srsltid=AfmBOopUY70IwXxyYiRahXbrvdL4LaZIJ_I8S2dcLwra7IvsAbm34-q3

https://www.fws.gov/media/ecological-risk-screening-summary-red-garra-garra-rufa-uncertain-risk

https://www.peta.org/living/personal-care-fashion/fish-pedicures-dangerous-and-cruel/

https://health.clevelandclinic.org/fish-pedicures-this-trend-is-more-than-a-little-fishy

https://fishbase.mnhn.fr/Summary/SpeciesSummary.php?ID=26483&AT=Red+garra

Tarix : 23 yanvar 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.