Qıjı quşu (Oreoscopus gutturalis) - "Acanthizidae" fəsiləsinə aid olan bir quş növü. Taksonomiya Qıjı quşu ilk dəfə 1889-cu ildə ingilis zooloqu və ornitoloq Çarlz Valter De Vis tərəfindən təsvir edilmiş və "Sericornis gutturalis" kimi qruplaşdırılmışdır. Daha sonra Yeni Qvineyada tapılan üç siçan pərvazçısı növü ilə birlikdə "Crateroscelis" cinsinə daxil edilmiş, lakin sonradan "Oreoscopus" cinsinə (1905-ci ildə North tərəfindən yaradılmışdır) köçürülmüşdür. Qıjı quşu "Acanthizidae" fəsiləsinin əsas (alt fəsilə) üzvüdür və "Pachycare" cinsi ilə qohumdur. Cins adı olan "Oreoscopus" qədim yunan dilində "dağ" mənasını verən "oros" və "gözətçi" mənasını verən "scopos" sözlərindən yaranıb. Xüsusi epitet olan "gutturalis" isə orta əsr latın dilində "boğazla əlaqəli" mənasını verir və bu növün ağ boğazına istinad edir. Həmçinin, bu quş "yaxalı pərvazçı" kimi də tanınır. Təsvir Qıjı quşunun ağ qaş xətti və boğazı var, bu da tünd qəhvəyi üzü əhatə edir. Ağ boğazın altında qara bib var. Uzun və incə dimdiyi var. Üst hissələri tünd zeytun-qəhvəyi, alt hissələri isə daha açıq rəngdədir. Uzunluğu 12–14 sm-dir. Dişi fərd erkəyə çox bənzəyir. Cavan fərdlər tünd qəhvəyi rəngdədir və yetkinlərin ağ üz işarələri yoxdur. Yayılması və yaşayış mühiti Qıjı quşu şimal-şərqi Kvinslenddə, dəniz səviyyəsindən 300–1500 metr yüksəklikdə olan yağış meşələrində tapılır, lakin daha çox 650 metrdən yuxarıda rast gəlinir. Paluma silsiləsində, Townsville yaxınlığında və Tully Gorge Milli Parkından şimalda Cape Tribulationa qədər yayılmışdır. Bu növ yerli quşdur və "Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqı"nın (IUCN) Qırmızı Siyahısında "Təhlükədə" (Endangered) statusuna aid edilmişdir. Davranış Qıjı quşu yüksək dağlıq yağış meşələrinin kölgəli dərələrində, xüsusilə qıjılar və sıx kolluqlar arasındakı rütubətli yarpaq tullantılarında qida axtarır. Meşə zəminindəki tullantıları araşdırarkən tez-tez başını əyir və qısa quyruğunu tərpədir. Bu növ əsasən buğumayaqlılar və kiçik skinklərlə (Scincidae) qidalanır. Müxtəlif səslər çıxarır, o cümlədən yüksək pərəstə cırıltılar və fitlər, daha yumşaq cırıltı seriyaları və qıcıqlandırıcı vızıltı səsləri. Çoxalma Çoxalma mövsümü iyuldan yanvar ayına qədər davam edir (əsasən oktyabr və noyabr aylarında). Erkək və dişi fərdlər birlikdə günbəz şəkilli yuva qururlar, bu yuva tez-tez qayalıq kənarlarında, yıxılmış ağacların altında və ya qıjılar arasındakı kiçik mağaralarda gizlədilir. Yuva budaqlar, kök lifləri, mamır və şibyədən hazırlanır. Dişi fərd iki yumurta qoyur, yumurtalar parlaq ağ rəngdədir və bəzən qəhvəyi və qəhvəyi ləkələrlə örtülü olur. Yumurtaların ölçüsü 22 mm uzunluğunda və 17 mm enindədir. Dişi fərd yumurtaları təxminən 29 gün müddətində qızdırır, balalar isə hər iki cins tərəfindən 21–23 gün müddətində bəslənir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Fernwren
https://birdsoftheworld.org/bow/species/fernwr1/cur/introduction
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/fernwren-oreoscopus-gutturalis
https://ebird.org/species/fernwr1
https://animalia.bio/index.php/fernwren
https://www.graemechapman.com.au/library/viewphotos.php?c=712
https://www.oiseaux.net/maps/fernwren.html
Tarix : 26 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
