Qian Zhongshu (1910–1998) - Çinli məşhur alim, yazıçı və tərcüməçi. O, 20-ci əsrin ən əhəmiyyətli intellektual fiqurlarından biri kimi tanınır. Onun əsərləri ədəbiyyatın zərifliyi, humoru və həm Çin, həm də Qərb ədəbiyyatına dərindən bələdliyi ilə fərqlənir. Qian, müasir Çin ədəbiyyatının klassiklərindən sayılan "Möhkəm Qalan"(Wei Cheng) romanı ilə ən çox tanınır. Erkən həyat və təhsil Qian Zhongshu, Jiangsu əyalətinin Wuxi şəhərində yaxşı təhsil almış bir ailədə dünyaya gəlib. Atası Qian Junrui, alim, anası Shen Leyi isə yazıçı idi. Uşaq yaşlarından ədəbiyyat və klassik Çin ədəbiyyatına maraq göstərmişdir. Qian, "Tsinxua Universiteti"ndə təhsil alaraq, həm klassik Çin ədəbiyyatında, həm də Qərb ədəbiyyatında, xüsusən İngilis və Fransız ədəbiyyatında bacarıq qazandı. Sonra isə "Oksford Universiteti"ndə magistr təhsili alaraq Qərb intellektual ənənələrinə dair biliklərini gücləndirdi. Ədəbi karyera Qian Zhongshunun ədəbi fəaliyyətinin sayı az olsa da, onun əsərləri olduqca təsirli olmuşdur. Onun ən məşhur əsəri olan "Möhkəm Qalan" (1947-ci ildə nəşr olunub) satirik bir romandır və Çin intellektual həyatının mürəkkəbliyini və insan mövcudiyyətinin faydasızlığını araşdırır. Romanın baş qəhrəmanı Fang Hongjian, absurd vəziyyətlərə düşərək, müharibə sonrası Çin cəmiyyətinin paradoks və ironiyalarını əks etdirir. Bu əsər, özünün zarafatlı və gülməli üslubu ilə və Çin mədəniyyətindəki intellektual və mədəni mübarizələrə dair dərin təhlil ilə təqdir olunur. Romanı ilə yanaşı, Qian Zhongshu həm də, mükəmməl esseist, tərcüməçi və ədəbiyyat tənqidçisi idi. O, Şekspir və Conatan Svift kimi Qərb yazıçılarının əsərlərini Çincəyə tərcümə edib. Çin və Qərb ədəbiyyat ənənələrini birləşdirmək qabiliyyəti onun karyerasının mühüm cəhətlərindən biri idi. Elm və düşüncə Qian Zhongshu, Çin klassik ədəbiyyatına dair mühüm töhfələr vermiş, xüsusən qədim Çin şeirini və fəlsəfəsini araşdırmağa böyük diqqət yetirmişdir. O, həm Çin, həm də Qərb ədəbiyyat ənənələrinə dair geniş biliyə sahib idi və bu iki ənənə arasında müqayisələr aparmağa böyük bacarıq göstərmişdir. Qian-in əsərləri tez-tez müasir Çin mədəniyyətindəki səthi tendensiyalara qarşı tənqidi yanaşmasını və intellektual tarixi daha dərindən anlamağa çağıran fikirlərini əks etdirirdi. O, həmçinin dövrünün siyasi və sosial hərəkatlarını, xüsusən "Mədəniyyət İnqilabı" zamanı çoxsaylı intellektuaların təqib edildiyini tənqid etmişdir. Çətin siyasi mühitə baxmayaraq, Qian Zhongshu öz intellektual səmimiyyətinə və ədəbiyyat ənənələrinə olan bağlılığını qorumuşdur. İrsi Qian Zhongshunun irsi, "Çin ədəbiyyatı" və intellektual həyatı üzərində dərin təsir qoymuşdur. Onun "Möhkəm Qalan" əsəri müasir Çin ədəbiyyatının dərs proqramlarında əsas bir mətn olaraq qalır və esse və tərcümələri alimlər tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. Qianın əsərləri insan təbiətinə dair dərin fikir və cəmiyyətə qarşı kəskin tənqidlər təqdim edir, həmçinin humor və ədəbiyyatşünaslığın mükəmməl birləşməsini nümayiş etdirir. Çin və Qərb ədəbiyyat ənənələri arasında keçid yaratmaq bacarığı onu Çin ədəbiyyatının ən əhəmiyyətli fiqurlarından biri halına gətirmişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Qian_Zhongshu
https://www.britannica.com/biography/Qian-Zhongshu
https://www.jstor.org/stable/j.ctt1dnn9qd
https://www.ndbooks.com/author/qian-zhongshu/
https://www.cuhk.edu.hk/rct/renditions/authors/qianzs.html
https://www.goodreads.com/author/show/14876890.Qian_Zhongshu
https://www.tsinghua.edu.cn/en/info/1245/4187.htm
Tarix : 27 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
