Qəzəbli cırtdan göbək balığı (Sueviota aethon), həmçinin son illərdə kəşf edilən dərin dəniz balığıdır. Bu balıq növü, xüsusilə Qırmızı Dənizdə yaşayır və görkəmindəki qeyri-adi xüsusiyyətlər ilə diqqət çəkir. Balığın adı, onun xarakterik "qəzəbli" üz ifadəsindən gəlir. Sueviota aethon, kiçik ölçülü və tez-tez qayalı və koral riflərində gizlənən bir növdür. Tədqiqatçılar tərəfindən 2024-cü ildə tanınmış bu balıq növü, ekosistemin müxtəlifliyini və dərin dəniz mühitinin daha dərindən anlaşılmasını təmin etmək üçün vacib addım olub. Bu məqalədə Sueviota aethon-nun əsas xüsusiyyətləri, ekologiyası, həyat tərzi və onun kəşfi ilə bağlı ətraflı məlumat verəcəyik. Fiziki xüsusiyyətləri Qəzəbli cırtdan göbək balığının ən diqqət çəkən xüsusiyyətlərindən biri onun üz ifadəsidir. Bu balıq növü, adətən "qəzəbli" üz ifadəsi ilə tanınır. Balığın görünüşü onu digər göbək balıqlarından fərqləndirir. Onun bədəni kiçik, zərif və açıq yaşıl ya da sarımtıl rəngdədir. Ancaq ən diqqət çəkən cəhət, balığın üz ifadəsidir ki, bu da adının seçilməsinə səbəb olub. Bəzi tədqiqatçılar, bu xüsusiyyətin balığın həyatını qorumaq məqsədilə yırtıcılara qarşı göstərilən "qəzəbli" davranış ilə əlaqəli olduğunu düşünürlər. Əslində, balığın təbii mühitindəki rəng və bədən quruluşu, onu qorumağa və ətrafında gizlənməyə kömək edən xüsusiyyətlərdir. Balığın ölçüsü ümumiyyətlə 4 sm-yə qədər olur ki, bu da onu çox kiçik bir növ edir. Kiçik ölçüsünə baxmayaraq, onun adaptasiya bacarığı çox güclüdür. Bu balıq növü, dərin dəniz mühitlərində çox uğurla yaşamaqda və özünü qorumaqda bacarıqlıdır. Yaşam mühiti Qəzəbli cırtdan göbək balığı, əsasən Qırmızı Dənizdə və həmin bölgənin dayaz sularda yerləşən koral riflərində yaşamağı sevir. Bu balıq növü, təbii olaraq, koral riflərində yaşayaraq kiçik plankton və digər sualtı mikroorqanizmlərlə qidalanır. Koral rifləri bu balıq növünün ətraf mühitini təmin edərkən, ona həm də qida mənbəyi və gizlənmək üçün yer verir. Balığın bu cür ekosistemdə yaşaması onun çox çevik və adaptasiya olunmuş xüsusiyyətlərə sahib olduğunu göstərir. Zolaqlı göbək balıqları kimi kiçik növlər, özlərini yırtıcılardan qorumaq üçün ümumiyyətlə qayalı yerlərdə və ya korallar arasında gizlənirlər. Sueviota aethon balığı da bu strategiyanı izləyərək ətrafındakı təhlükələrdən qorunur. Bu növ, həmçinin təkcə ətrafında olan balıqlarla deyil, korallarla da sıx əlaqə qurur və onlardan qorunmaq üçün özünü onlara uyğunlaşdırır. Qırmızı Dəniz, müxtəlif dəniz növlərinin ev sahibliyini edən bir ekosistem olduğu üçün, qəzəbli cırtdan göbək balığının burada yaşaması onun bu ekosistemə necə uyğunlaşdığını və digər növlərlə necə əlaqə qurduğunu anlamağa imkan verir. Qırmızı Dənizin zəngin biologiyası, dərin dəniz tədqiqatları üçün unikal bir laboratoriya kimi fəaliyyət göstərir və bu növün kəşfi elmi dairələrdə böyük maraq doğurmuşdur. Davranışı Qəzəbli cırtdan göbək balığı, çox sosial bir balıq növü olmasa da, o, öz ətrafında yaşayan digər kiçik balıqlarla müəyyən bir dərəcədə sosial əlaqələr qurur. Onlar, xüsusən, qayalı və ya koral riflərində özünü qorumağa çalışan kiçik balıqlar ilə birlikdə yaşayır. Balıqların bu sosial strukturu, onların bir-birinə qarşı olan davranışlarını və hibridlaşma proseslərini də müəyyən edir. Qəzəbli cırtdan göbək balığı, mühitinə uyğunlaşa bilən və hər an özünü gizlədib təhlükəsizlik axtaran bir növdür. Bu balıq, qorxusu və ehtiyatlı davranışları ilə tanınır. Balığın üz ifadəsi, əslində, onun müdafiə davranışını əks etdirir; balıq, daha böyük yırtıcılar tərəfindən görülməmək üçün özünü koral riflərinin arasına çəkir. Bu vəziyyət, balığın təbii yırtıcılardan qorunması üçün çox əhəmiyyətlidir. Qəzəbli cırtdan göbək balığı başqa bir maraqlı xüsusiyyəti onun gündəlik fəaliyyətindəki və davranışlardakı ritmdir. O, gündüzləri əsasən sakit və gizli həyat tərzi keçirir, gecələr isə daha aktiv olur. Gecə vaxtı, bu balıq, digər balıqlar ilə yem axtarır və həmin zaman çevik hərəkət etməyə başlayır. Bu ritmik həyat tərzi, onu ekosistemdəki digər növlərdən ayıran ən diqqət çəkici xüsusiyyətlərdən biridir. Qida Zənciri Qəzəbli cırtdan göbək balığı kiçik balıq növləri və planktonla qidalanır. Bu balığın təbii yırtıcıları arasında böyük yırtıcı balıqlar və bəzi sualtı məməlilər ola bilər. Bununla belə, balığın kiçik ölçüsü və kamuflyaj qabiliyyəti ona təhlükələrdən qorunmağa kömək edir. Onun qida zəncirindəki yeri, həm də dərin dəniz ekosistemindəki balıq növləri ilə olan əlaqələrini əks etdirir. Qırmızı Dənizin dərinliklərində, qəzəbli cırtdan göbək balığı kimi balıqlar çox vaxt ekosistemin müxtəlif növləri ilə qarşılıqlı əlaqədə olur. Bu balıq növü həm də plankton kimi çox kiçik orqanizmlərlə qidalanır. Bu vəziyyət, onu başqa dərin dəniz balıqları ilə mübarizə etməkdən qoruyur və ekosistemdəki balansı qoruyur. Araşdırmalar Qəzəbli cırtdan göbək balığı, 2024-cü ildə Qırmızı Dənizdə keçirilən dərin dəniz ekspedisiyası zamanı kəşf edilmişdir. Bu tədqiqatlar, dərin dəniz heyvanlarının və ekosistemlərinin daha yaxşı başa düşülməsi məqsədini güdürdü. Balığın kəşfi, elmi dairələrdə böyük maraq doğurdu və bu növün daha detallı öyrənilməsi üçün bir çox tədqiqatlar başladı. Dərin dəniz tədqiqatları, yalnız yeni növlərin kəşf edilməsini deyil, həm də ekosistemlərin necə işlədiyini anlamağı da təmin edir. Qəzəbli cırtdan göbək balığının tədqiqi, ekosistemdəki müxtəliflik və dərin dəniz növlərinin adaptasiya proseslərini anlamağa imkan verir.
https://www.cumhuriyet.com.tr/dunya/kizildenizde-yeni-balik-turu-kesfedildi-huysuz-ve-oldukca-mutsuz-2250853
https://reefpedia.org/en/sueviota-aethon-discovery-of-a-new-fish-species/
https://www.biomedya.com/kizildenizin-yeni-sakini-huysuz-cucegoby
https://ru.ruwiki.ru/wiki/Sueviota_aethon
Tarix : 29 noyabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
