Qərbi Afrika potto (Perodicticus potto) - Tropik Qərbi Afrikada tapılan gecə həyat tərzi keçirən strepsirrin primat növü. Həmçinin 1704-cü ildə bu növü təsvir edən Villem Bosmanın şərəfinə Bosman potto adı ilə də tanınır. Bu növ Perodicticus cinsinin tip növüdür. Taksonomiya Əvvəllər bu növ Perodicticus cinsinin yeganə növü hesab edilirdi, lakin 2015-ci ildə aparılan bir araşdırma onu üç ayrı növə böldü və yalnız Qərbi Afrika populyasiyası üçün Perodicticus potto adı qaldı. Filogenetik sübutlar Qərbi Afrika potto-nun Perodicticus cinsinin ən əsas üzvü olduğunu göstərir, digər iki növ isə bir-birinin qardaş növləridir. Bu növün digər növlərdən təxminən 6-10 milyon il əvvəl, Miosen dövrünün ortaları və sonları arasında ayrıldığı düşünülür. Sirli "saxta potto" (Pseudopotto martini) artıq Qərbi Afrika potto-nun səhv müəyyən edilmiş nümunəsi hesab edilir. Yayılması Bu növ Qvineyadan qərbdə Nigeriyaya qədər yayılmışdır, həmçinin Senqalın şərqində təcrid olunmuş bir populyasiya mövcuddur. Niger çayı növün yayılma arealının şərq sərhədi kimi çıxış edir və onu Mərkəzi Afrika potto (P. edwardsi) ilə ayırır. Ekologiya Senqalda yerləşən Mont Assirikdə yaşayan şimpanzelərin bir populyasiyası Qərbi Afrika potto-larını yediyi müşahidə edilmişdir; onları gündüz yatdıqları yerlərdən götürürlər. Lakin bu davranış başqa yerlərdəki şimpanzelərdə müşahidə edilməmişdir. Qorunma statusu Bu növ insan yaşayış məntəqələri yaxınlığındakı pozulmuş meşələrdə yaşamağı bacarsa da, Qərbi Afrikada əhali artımı və nəticədə yaşayış mühitinin məhv edilməsi növ üçün böyük təhlükə yaradır. Sənaye kənd təsərrüfatı üçün aparılan genişmiqyaslı meşə təmizləmələrinin nəticəsində növün populyasiyasının sürətlə azaldığı düşünülür. Bundan əlavə, daha iri heyvanların sayının azalması səbəbindən bu növ daha tez-tez buşmit üçün ovlanır, bu da öz növbəsində potto-ların daha nadir olmasına səbəb olur. Buna görə də, o, IUCN Qırmızı Siyahısında "Təhlükəyə Yaxın" kimi təsnif edilmişdir.
https://neprimateconservancy.org/west-african-potto/
https://www.inaturalist.org/taxa/549032-Perodicticus-potto
https://animalia.bio/index.php/west-african-potto
https://www.londonzoo.org/whats-here/animals/potto
https://www.gbif.org/species/2436624
https://wikidocumentaries-demo.wmcloud.org/Q747610?language=en
https://en.wikipedia.org/wiki/West_African_potto
Tarix : 25 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
