Qəhvəyiyanaq kərgədan quşu (Bycanistes cylindricus) - "Bucerotidae" fəsiləsinə aid bir quş növü. Ümumi məlumat Bu quş Kot-d'İvuar, Qana, Qvineya, Liberiya, Syerra-Leone və Toqoda rast gəlinir. Onun təbii yaşayış mühiti tropik və subtropik rütubətli genişyarpaqlı meşələr, plantasiyalar və ikinci dərəcəli böyümə meşələridir. Meşələrin qırılması və yaşayış mühitinin pozulması səbəbindən təhlükə altındadır. Təsvir Qəhvəyiyanaq kərgədan quşu böyük bir quş olub, uzunluğu 60-70 sm-dir. Erkək fərdlərin böyük, sarı, aşağı əyilmiş dimdiyi və dimdiyin üstündə boş bir struktur olan kaska var. Başı, üst hissələri və alt hissələri qəhvəyi yanaqlar, ağ bel və quyruq xaricində qara rəngdədir. Dişi fərdlər erkəklərdən kiçik olsa da, onlara bənzəyir, lakin dimdiyi və kaskası qara rəngdədir. Onun çağırışı "rrah... rrah... rrah... rrah" və ya "rack kack kak-kak" kimi təsvir olunan enən səslər silsiləsidir. Yayılması və yaşayış mühiti Qəhvəyiyanaq kərgədan quşu ,Qərbi Afrikanın Yuxarı Qvineya meşələri regionunda yayılıb. Onun yayılma arealı cənubi Qvineya, Syerra-Leone, Liberiya, Kot-d'İvuar, cənub-qərbi Qana və Toqonu əhatə edir. Bu meşələr rütubətli, yarpağını tökən və yarım-həmişəyaşıl qarışıq meşələrdir. Həmçinin yetişmiş ikinci dərəcəli meşələrdə də rast gəlinir. Ekologiya Qəhvəyiyanaq kərgədan quşu, meşədə qidalanarkən böyük məsafələr qət edir. Əsasən meyvələrlə qidalanır və toxumların yayılmasında mühüm rol oynayır. Toxumlar mənbəyindən 6,9 km məsafəyə qədər daşına bilər. Bir çox meşə ağaclarının böyük toxumları var və quşların populyasiyasının azalması meşələrin bərpasına mənfi təsir göstərə bilər. Bu buqə həmçinin həşəratlarla da qidalanır və onları uçarkən tutur. Yuvalarını təxminən 20 metr hündürlükdə olan ağac oyuqlarında qurur və böyük ağacların mövcudluğundan asılı ola bilər. Çoxalma hər il baş verməyə bilər. Status Meşələrin parçalanması və ağacların qırılması bu quşun kifayət qədər qida tapmasına mane olur. Qəhvəyiyanaq kərgədan quşu, meşə materiallarının çıxarılmasından sonra yox olan ilk buqə növlərindən biridir. Onun yayılma arealındakı bir çox meşə sahələri kənd təsərrüfatı əraziləri və yağ palması plantasiyaları ilə əvəz olunub. Lakin bu növ bir sıra qorunan ərazilərdə mövcuddur. Quşların canlı quş kimi satışı və ya "bushmeat" kimi istifadəsi bu növ üçün əhəmiyyətli bir təhlükədir. Aşağı çoxalma dərəcəsi səbəbindən bu cür təcrübələr qəhvəyiyanaq buqə kimi növləri təhlükə altına salır. Bu səbəblərə görə, "Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqı" bu növün qorunma statusunu "Zəif" kimi qiymətləndirib.
https://en.wikipedia.org/wiki/Brown-cheeked_hornbill
https://ebird.org/species/bnchor1
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/brown-cheeked-hornbill-bycanistes-cylindricus
https://www.inaturalist.org/taxa/144670-Ceratogymna-cylindrica
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=F03111B94C6CB1C8
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=F03111B94C6CB1C8
https://www.inaturalist.org/taxa/507914-Bycanistes-cylindricus
https://xeno-canto.org/species/Bycanistes-cylindricus
https://www.oiseaux.net/birds/brown-cheeked.hornbill.html
https://africanbirdclub.org/afbid/search/birddetails/species/996/18426
Tarix : 17 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
