Qəhvəyi yarpaqlı buqələmun (Brown Leaf Chameleon) – Buqəlamunlar ailəsinə aid, Madagaskarda tapılan bir sürünən növü. Xüsusiyyətlər Bu cinsin xüsusiyyətləri ilə tanınan Brookesia superciliaris dünyada ən kiçik buqəlamunlardan biri olaraq tanınır. Brookesia superciliaris kiçik ölçüsü ilə diqqət çəkir. Yetkin növlər təxminən 5-6 sm uzunluğunda olur, başdan quyruğa qədər ölçü isə adətən 10-12 sm civarındadır. Bu, onu buqəlamunlar arasında ən kiçik növlərdən birinə çevirir. Bədəni kiçik və düz, rəngi isə ümumiyyətlə qəhvəyi və yaşılın tonlarından ibarət olur, bu da onu ətraf mühitə yaxşı uyğunlaşdırır. Onların üzərindəki "supercilium" (gözlər üzərindəki bir cür çıxıntı) onlara xüsusilə fərqli bir görüntü verir. Ekologiya Bu növ yalnız Madagaskarın şimal-qərb hissəsində yerləşən tropik meşələrdə yaşayır. Əsasən yaşıl və qəhvəyi rənglərdəki bitkilərlə örtülü ərazilərdə, ağacların və bitkilərin arasında gizlənərək yaşamağa meyillidir. Bu buqəlamunlar həmçinin yarpaqların üzərində, gövdələrində və quru sahələrdə gizlənərək gündüzləri çox vaxt sərbəst şəkildə dolaşırlar. Brookesia superciliaris, digər buqəlamunlar kimi, əsasən böcəklər və digər kiçik böyüklüklə canlılarla qidalanır. Əksər hallarda yemək axtararkən ətrafa çox yavaş hərəkət edir. Onlar çox vaxt kəskin hərəkət etməyərək özlərini ətraf mühitə uyğunlaşdırırlar, bu da onları təbiətdə yaxşı şəkildə kamuflaj etməyə kömək edir. Xüsusiyyətlər Brookesia superciliaris, digər sürünənlər kimi, cinsi dimorfizmə malikdir. Bu, deməkdir ki, dişi və erkək fərdlər arasında müəyyən fiziki fərqlər var, amma bu fərqlər nisbətən daha az nəzərə çarpır. Erkək fərdlər bəzən daha kiçik ölçülü olur və daha aktiv olurlar, xüsusilə cütləşmə dövründə. Erkəklər, cütləşmək üçün dişi tapmaq məqsədilə çox vaxt ərazidə axtarışa çıxır və müəyyən ərazilərdə dominant davranışlar nümayiş etdirə bilərlər. Çoxalma Brookesia superciliaris, əksər buqəlamunlar kimi, yumurtlayıcıdır. Dişi buqəlamunlar bir neçə yumurta qoyur, bu yumurtaların hər biri təxminən 3-5 ədəd olur. Yumurtalar kiçik və sərt qabığa malikdir, bu da onları ətraf mühitin təsirlərindən qoruyur. Yumurtalar yumurtlama mövsümündə torpağa basdırılır və nisbətən uzun bir inkubasiya dövrünə malikdir. Bu dövr 3-6 ay arasında dəyişir. İnkubasiya müddəti, temperatur və ətraf mühit şəraitindən asılı olaraq dəyişir. Madagaskarın isti və nəmli iqlimi, yumurtaların inkişafı üçün əlverişli şərait yaradır. İnkubasiya dövrü başa çatdıqdan sonra, yumurtalardan kiçik nəsil çıxır. Yumurta çıxarma prosesi adətən diqqət çəkici və xüsusi bir davranışdır. Yeni doğulmuş buqəlamunlar, böcəklər və kiçik orqanizmlər ilə qidalanmağa başlayırlar. Qorunma Brookesia superciliaris IUCN (Beynəlxalq Təbii Resursların Qorunması İttifaqı) tərəfindən "Təhlükə altında" (Vulnerable - VU) kateqoriyasında yer alır. Növün qorunması təhdid altındadır, çünki Madagaskarın təbii yaşayış sahələrinin məhv edilməsi, xüsusilə meşə kəsilməsi və əkinçilik fəaliyyətləri səbəbindən əraziləri azalmışdır.
https://www.iucnredlist.org/species/172741/6909334
https://en.wikipedia.org/wiki/Brown_leaf_chameleon
https://en.wikipedia.org/wiki/Brookesia
https://www.inaturalist.org/taxa/32924-Brookesia-superciliaris
https://reptile-database.reptarium.cz/species?genus=Brookesia&species=superciliaris
https://animalia.bio/index.php/brown-leaf-chameleon
https://www.madcham.de/en/brookesia-supercilliaris/
https://www.inaturalist.org/taxa/32924-Brookesia-superciliaris/browse_photos
https://www.agchamaeleons.de/en/bewegungsmuster-von-brookesia-superciliaris/
http://www.wildherps.com/species/B.superciliaris.html
https://www.gbif.org/species/2449345
https://www.flickr.com/photos/robschellphotography/12557093973
https://www.joelsartore.com/ani092-00136/
Tarix : 23 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
