Qəhvəyi Tukeroo (Cupaniopsis flagelliformis) - "Qəhvəyi tukeroo" və ya "ağlayan çiçək tamarind" kimi tanınan, liçi və ağcaqayın ailəsinə (Sapindaceae) aid ağac növü. Yalnız Avstraliyanın şərqinə məxsusdur. Təsviri 25 metr (82 fut) hündürlüyə qədər böyüyən, açıq və yayılmış taclı kiçik bir ağacdır. Yeni çıxan zoğlar sıx tüklü, budaqlar isə puberulyozdur. Yarpaqları mürəkkəb və növbəlidir, uzunluğu 30 sm-ə (12 düym) qədər çatır. Onların 10-dan 20-dək dişli yarpaqcıqları var ki, adətən 10 sm (3.9 düym) uzunluğunda və 4 sm (1.6 düym) enində olur, lakin bəzən daha böyük də ola bilər. Kiçik çiçəklər terminalda və ya yarpaq qoltuqlarında əmələ gələn, uzunluğu 55 sm-ə (22 düym) qədər olan asılmış sünbül üzərində daşınır. Çiçəklərin kasacığı ləçəklərdən xeyli böyükdür və qırmızı və ya çəhrayı rəngdədir. Qırmızı, çəhrayı və ya sarı rəngli meyvəsi uzunluğu təxminən 22 mm (0.9 düym), eni 26 mm (1.0 düym) olan kapsuldur. Xarici hissəsi sıx, daxili hissəsi isə ipək kimi tüklüdür. Üç hissəyə malikdir və hər bir hissədə portağal-sarı rəngli aril ilə əhatə olunmuş tək qəhvəyi və ya qara toxum var. Taksonomiyası Bu növ ilk dəfə avstraliyalı botanist Frederik Manson Beyli tərəfindən təsvir edilmişdir. O, bu təsviri 1893-cü ildə Kvinslend Kənd Təsərrüfatı Departamentinin Botanika Bülletenində nəşr etmiş və növə Cupania flagelliformis adını vermişdir. 1924-cü ildə Sapindaceae ailəsi üzrə aparılan yenidən təsnifatda Bavariya botaniki Ludviq Adolf Timofey Radlkofer bu növü Cənubi Amerikaya məxsus Cupania cinsindən Cupaniopsis cinsinə keçirmişdir. Yayılması Qəhvəyi tukeroo tropik və subtropik yağış meşələri və musson meşələrində yaşayır, burada o, alt qat ağacı kimi böyüyür. Hündürlük aralığı dəniz səviyyəsindən təxminən 1,100 m-ə (3,600 fut) qədərdir. Bu növ dörd ayrı-ayrı populyasiyada mövcuddur, Cape York yarımadasının zirvəsindən Şimali Yeni Cənubi Uelsə qədər yayılmışdır. Birinci qrup Prens Uels Adasında və Bamagadan şimalda, Cape York yarımadasının ucunda yerləşir. Növbəti qrup Kutini-Payamu Milli Parkı ətrafında, təxminən Olive River-dən Lockhart Riverə qədər olan ərazilərdə tapılır. Üçüncü və ən böyük qrup Lockhart Riverdən təxminən 400 km (250 mil) cənubda, Cape Tribulation yaxınlığından Ingham ərazisinə qədər yayılır. Sonuncu və ən ayrılmış qrup, təxminən 1,300 km (810 mil) cənubda, Kvinslendin cənub-şərqində və Yeni Cənubi Uelsin şimal-şərqində yerləşir.
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Cupaniopsis_flagelliformis
https://www.iucnredlist.org/species/192227684/192227686
https://apps.des.qld.gov.au/species-search/details/?id=13959
https://id.biodiversity.org.au/name/apni/90315
https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:782629-1
https://profiles.ala.org.au/opus/foa/profile/Cupaniopsis%20flagelliformis
https://apps.lucidcentral.org/rainforest/text/entities/Cupaniopsis_flagelliformis.htm
https://plantnet.rbgsyd.nsw.gov.au/cgi-bin/NSWfl.pl?page=nswfl&lvl=sp&name=Cupaniopsis~flagelliformis
https://www.nokomis.com.au/product/nokomis-published-books/fruits-australian-tropical-rainforest/
https://www.ipni.org/n/782422-1
Tarix : 6 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
