Qəhvəyi sudağaran ("Cinclus pallasii")-həmçinin Pallas sudağaranı, Asiya sudağaranı və ya Asiyatik sudağaran kimi tanınan, Şərqi Palearktikin dağlarında tapılan suda yaşayan bir oxuyan quş növü. Ümumi məlumat Bu, quyruğunu qaldırmış bir şəkildə olan qaratoyuğa bənzər bir quşdur. Lələkləri şokolad-qəhvəyi rəngdədir, bel və döş hissələri bir qədər daha açıq rəngdədir. 22 sm uzunluğunda və 87 qram çəkiyə malik olan bu növ, sudağaranlar arasında ən böyüyüdür. Bu növ, çox tez-tez görünməsə də, dağ çaylarının axdığı orta və aşağı yüksəkliklərdə tapılır. Taksonomiya Qəhvəyi sudağaran 1820-ci ildə Hollandiyalı zoolog Koenraad Yakob Temmink tərəfindən təsvir edilmiş və "Cinclus pallasii" binominal adı verilmişdir. Tip lokaliteti Şərqi Sibirdir. Xüsusi epiteti "pallasii", Prussiya təbiətşünası Peter Simon Pallasın (1741–1811) şərəfinə seçilmişdir. Hal-hazırda cinsə daxil edilmiş beş növ arasında molekulyar genetik tədqiqatlar göstərir ki, qəhvəyi sudağaran digər Avrasiya növü olan ağboğaz sudağaran ("Cinclus cinclus") ilə ən yaxın qohumdur. Üç yarımnöv tanınır: -"C. p. tenuirostris" - Şimali Əfqanıstan və Mərkəzi Asiya dağlarından Mərkəzi Himalaylara qədər. -"C. p. dorjei" - Şərqi Himalaylardan Myanmara və şimal-qərbi Taylanda qədər. -"C. p. pallasii" - Şərqi Sibirdən Mərkəzi Çinə, Saxalin adası, Kuril adaları, Yaponiya və Tayvana qədər, cənubdan Cənubi Çinə və şimali Hindi-Çinə qədər. Qidalanma və biologiya Qəhvəyi sudağaran ya çaylara dalaraq daha böyük bentik orqanizmlərlə qidalanır, ya da çayın daha dayaz hissələrində dayanaraq dibdən kiçik orqanizmləri toplayır. Yetkin fərdlər dekabrdan aprelə qədər, daha çox böyük bentik orqanizmlərin olduğu dövrdə dalaraq qidalanır. Bu dövr həm də qəhvəyi sudağaranın çoxalma mövsümüdür, buna görə daha çox qida tələb olunur və böyük qida üçün dalmaq zəruridir. Lakin yetkin fərdlər ilin qalan hissəsində çayın dibində dayanaraq və qida toplayaraq qidalanır. Qəhvəyi sudağaran balaları və cavan fərdləri də dalaraq qidalanır. Sibirin Suntar-Xayata dağlarında qışlayan kiçik bir populyasiya, hava temperaturu -55°C-dən aşağı düşdükdə su altında qidalanır. Tayfunlardan sonra Tayvanın yüksək dağ çaylarında yaşayan qəhvəyi sudağaranlar daşqınlar səbəbilə daha aşağı keyfiyyətli çaylara sığınırlar ki, bu da onlar üçün mühüm sığınacaq rolunu oynayır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Brown_dipper
https://www.inaturalist.org/taxa/7642-Cinclus-pallasii
https://birdsoftheworld.org/bow/species/brodip1/cur/introduction
https://www.thainationalparks.com/species/brown-dipper
https://animalia.bio/brown-dipper
https://app.birda.org/species-guide/31442/Brown_Dipper
https://www.oiseaux-birds.com/card-brown-dipper.html
https://dibird.com/species/brown-dipper/
http://www.arthurgrosset.com/asiabirds/browndipper.html
https://earthlife.net/browndippers/
Tarix : 16 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
