Qəhvəyi jakamar ("Brachygalba lugubris")-"Galbulidae" fəsiləsinə aid bir quş növü. Taksonomiya və sistematika Qəhvəyi jakamar, qaranlıq arxalı jakamar ("B. salmoni"), solğunbaş jakamar ("B. goeringi") və ağboğaz jakamar ("B. albogularis") ilə birlikdə supernöv təşkil edir. Qəhvəyi jakamarın yeddi yarımnövü var: -"B. l. fulviventris" - Mərkəzi Kolumbiyanın Meta və Boyaka departamentləri. -"B. l. caquetae" - Kolumbiyanın Kaqueta departamentindən cənuba, şərqi Ekvador və şimali Perua qədər. -"B. l. lugubris" - Şərqi və cənubi Venesuela, şərqdə Qvianalar və şimali Braziliya. -"B. l. obscuriceps" - Cənubi Venesuela və qonşu şimal-qərbi Braziliya. -"B. l. naumburgae" - Şimal-şərqi Braziliyanın Maranyan və Piaui ştatları. -"B. l. phaeonota" - Braziliya, Amazonas ştatının qərbində Rio Solimões (yuxarı Amazon çayı) boyunca. -"B. l. melanosterna" - Boliviyanın Santa Krus departamenti və mərkəzi və cənubi Braziliya. -"B. l. fulviventris", "B. l. phaeonota" və "B. l. melanosterna" yarımnövləri bir zamanlar ayrı növlər kimi qəbul edilirdi. Təsvir Qəhvəyi jakamar 14–18 sm uzunluğunda və 16–23 qram çəkiyə malikdir. Nominativ yarımnövün üst hissələri qəhvəyi, belinin alt hissəsi tünd qəhvəyi və yaşıl-qara parlaqlıqla örtülüdür. Qanadları qaraya yaxın və mavi parıltılıdır. Çənə və boğaz hissəsi ağ, döş və yanlar qırmızı-qəhvəyi, alt döş və qarın hissəsi isə ağ və ya bej rəngdədir. Digər yarımnövlər bel və döş rənglərinin tonu və intensivliyi ilə fərqlənir. Yayılması və yaşayış mühiti Qəhvəyi jakamar Cənubi Amerikanın şimalında, And dağlarının şərqində üç ayrı ərazidə tapılır. Əsasən "terra firme", "várzea" və qalereya meşələrində, həm əsas, həm də ikinci dərəcəli meşələrdə yaşayır. Burada meşə örtüyündə, kənarlarda və kolluqlu açıqlıqlarda tapılır. Həmçinin savannalarda su axınları boyunca və bəzi yerlərdə ağ qumlu torpaqlarda da rast gəlinir. Adətən düzənliklərdən 900 metr yüksəklikdə tapılır, lakin Venesuelada 1500 metr yüksəklikdə də qeydə alınmışdır. Qidalanma Qəhvəyi jakamar müxtəlif növ həşəratlarla qidalanır. Açıq budaqlarda cütlüklər və ya kiçik qruplar halında oturur və oradan uçan ovunu tutmaq üçün sürətlə hərəkət edir. Çoxalma Qəhvəyi jakamarın yuvası sənədləşdirilməmişdir, lakin torpaq yamacında bir dəlik və ya ağac termit yuvası olduğu güman edilir. Kolumbiyada mart ayında üç balalı bir ailə və may ayında çoxalma vəziyyətində olan digər fərdlər qeydə alınmışdır. Səs çıxarma Qəhvəyi jakamarın mahnısı "azalan 'tick tick tick ti ti ti ti tit t t t' və ya 'plee, plee, plee-plee-plee’ple’pe’pe’e’e’e" şəklindədir və kəkəmə ilə bitir. Onun çağırış səsi kəskin "hilew" və ya daha aşağı tonlu "chewee" şəklindədir. Status "Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqı" (IUCN) qəhvəyi jakamarı "Ən Az Narahatlıq Doğuran" kateqoriyasında qiymətləndirib. Yayılma sahəsinin müxtəlif hissələrində nadirdən ümumi qədər dəyişir, bir neçə qorunan ərazidə tapılır və "yaşayış mühiti tələbləri göstərir ki, seçmə meşə qırılması təhlükə yaratmır." Lakin "B. l. phaeonota" yarımnövü yalnız çox kiçik bir ərazidə məlumdur və onun qorunma statusunu və yayılma sahəsini aydınlaşdırmaq üçün əlavə tədqiqat tələb olunur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Brown_jacamar
https://ebird.org/species/brojac2
https://birdsofcolombia.com/pages/brown-jacamar
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=8B22F11F10F8ECFD
https://xeno-canto.org/species/Brachygalba-lugubris
https://birdsoftheworld.org/bow/species/brojac2/cur/introduction
https://animalia.bio/brown-jacamar#google_vignette
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/brown-jacamar-brachygalba-lugubris
https://www.oiseaux.net/maps/brown.jacamar.html
https://xeno-canto.org/219800
Tarix : 16 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
