Qəhvəyi anole (Anolis sagrei) - Həmçinin Küba qəhvəyi anolesi, Bahama anolesi və ya De la Saqra anolesi kimi tanınan, Dactyloidae ailəsinə aid bir kərtənkələ növü. Bu növ yüksək invaziv xüsusiyyətlərə malikdir. Digər anole növlərindən fərqli olaraq, insanlara qarşı daha ehtiyatlıdır. Introduksiya edilmiş ərazilərdə yüksək əhəmiyyətli populyasiya sıxlığına çatır və yerli kərtənkələ növlərini, məsələn, yaşıl anoleni (Anolis carolinensis) rəqabətdən kənarlaşdırır və onlarla qidalanır. Qəhvəyi anolenin ABŞ-ə 1970-ci illərin əvvəllərində gətirilməsi, yerli Karolina anolesinin davranışını dəyişdirmiş və onların populyasiyasını mənfi təsirləndirmişdir. Nəticədə, yaşıl anolelər əsasən ağacların yuxarı hissələrinə sıxışdırılmışdır. Etimologiya Növün elmi adı olan sagrei, İspan botaniki Ramón de la Saqranın şərəfinə verilmişdir. Təsvir Qəhvəyi anole adətən açıq qəhvəyi rəngdə olur və belində tünd qəhvəyi və ya qara ləkələr, yan tərəflərində isə bir neçə açıq rəngli zolaqlar var. Digər anolelər kimi, rəng dəyişdirə bilir, bu zaman tünd qəhvəyi və ya qara rəng alır. Boğaz nahiyəsindəki "dewlap" sarıdan narıncı-qırmızıya qədər dəyişir. Qəhvəyi anolelər adətən 12.7–21.6 sm uzunluğunda olur. Erkəklər Karolina anolesinin erkəkləri ilə eyni ölçüdə ola bilər, təxminən 17.8–20.3 sm uzunluğunda, bəzi fərdlər isə 22.9 sm-ə qədər çata bilir. Dişilər də Karolina anolesinin dişiləri ilə eyni ölçüdədir, təxminən 7.6–15 sm uzunluğunda. Erkək qəhvəyi anolenin başı Karolina anolesininkindən kiçikdir. Qəhvəyi anolenin quyruğunda başın arxasına qədər uzanan bir yelkən var, bu xüsusiyyət Karolina anolesində yoxdur. Dişi anolelər isə dorsal naxışlarda irsi polimorfizm nümayiş etdirir. Qeynsvilldə (Florida) aparılan bir araşdırmada, A. sagrei dişilərinin üçdə birinin erkəklərə xas olan "chevron" naxışına malik olduğu, digərlərinin isə zolaqlı dorsal naxışa sahib olduğu müşahidə edilmişdir. Yaşayış yeri və yayılması Qəhvəyi anolenin yerli yayılma arealı Karib dənizinin böyük bir hissəsini əhatə edir, o cümlədən Yamayka, Küba və Kayman adaları. Hazırda ABŞ-in Florida ştatı, o cümlədən Florida Keys, Dade qraflığı, Broward qraflığı və Palm Beach qraflığı kimi ərazilərdə invaziv növ hesab olunur. Onların yayılma arealı Corciya və Meksikanın bəzi hissələrinə qədər genişlənmişdir. Bu kərtənkələlərin Karibdən gələn yük göndərişləri ilə və ya 1941-ci ildə təxminən 100 fərdin qəsdən buraxılması nəticəsində gətirildiyi ehtimal edilir. Həmçinin Hondurasın bəzi hissələrində də yayılmışdır.
https://www.inaturalist.org/taxa/116461-Anolis-sagrei
https://www.webmd.com/pets/what-to-know-about-brown-anoles
https://animalia.bio/brown-anole
https://www.oaklandzoo.org/animals/brown-anole-cuban-anole
https://srelherp.uga.edu/lizards/brown-anole/
https://www.eddmaps.org/species/subject.cfm?sub=18342
https://en.wikipedia.org/wiki/Brown_anole
Tarix : 23 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
